Η συγγνώμη του δεξιού πολιτικού για το ολοκαύτωμα, εκτός από σκοτεινή, ύποπτη και ωφελιμιστική είναι κυρίως… ασυνήθιστη
Επιχειρώ να αντιληφθώ, ποια θα θεωρούσαν ως ορθή στάση από
τον Άδωνι Γεωργιάδη όσοι τον κατηγορούν ότι “στρογγυλεύει” τις απόψεις
του, με αφορμή τη δημόσια συγγνώμη για τη στάση ανοχής που είχε δείξει
απέναντι σε αντισημιτικές απόψεις στο παρελθόν.
Προφανώς θα ήθελαν να εμμένει στις απόψεις του, ώστε να διατηρείται ο βολικός διχασμός.
Προφανώς θα ήθελαν να εμμένει στις απόψεις του, ώστε να διατηρείται ο βολικός διχασμός.
Έτσι έχουν συνηθίσει άλλωστε οι πολίτες. Οι πολιτικοί δεν
κάνουν λάθη και ως εκ’ τούτου δεν ζητούν συγγνώμη. Ακόμη και όταν δεν
τους παίρνει να μην παραδεχτούν το λάθος τους, δεν ζητούν ξεκάθαρα
συγγνώμη. Αποδίδουν τα πάντα σε παρερμηνείες, μονταζιέρες, πρόθυμα
παπαγαλάκια ή σκοτεινά συμφέροντα.
Δεν ζήτησε συγγνώμη ούτε ο Σαμαράς για τα Ζάππεια και το σκίσιμο των μνημονίων ούτε ο Τσίπρας για την ανερμάτιστη πολιτική του Βαρουφάκη και επίσης το σκίσιμο των μνημονίων. Όπως και πολλοί άλλοι πριν απ’ αυτούς. Η στάση τους έγινε αποδεκτή από μερίδα των πολιτών. Ακόμη και όσοι παραδέχτηκαν εν συνεχεία με κυνισμό ότι έλεγαν ψέματα, συγγνώμη δεν ζήτησαν.
Ίσως βέβαια όσοι εκνευρίζονται με τη συγγνώμη του Άδωνι, να το παθαίνουν καθώς θεωρούν ότι ο Άδωνις “κι αν εγέρασε” δεν άλλαξε τις απόψεις του. Ότι δηλαδή συνεχίζει να είναι αντισημίτης αλλά στη θέση που βρίσκεται δεν “τον παίρνει” να το διατυμπανίζει.
Πρόκειται επίσης για άλλη μια διαδεδομένη πρακτική των Ελλήνων πολιτικών. Συνηθίζουν να λένε ότι θέλουν να ακούσουν οι ψηφοφόροι τους. Όπως πολύ εύστοχα είχε πει ο Αμερικανός κωμικός Groucho Marx: “Αυτές είναι οι αρχές μου και αν δεν σου αρέσουν… τότε έχω κι’ άλλες”.
Το να αλλάζει ο Άδωνις την άποψή του για το θέμα και μάλιστα με τόσο εμφατικό τρόπο, δημιουργεί προβλήματα. Είχαμε μάθει να βρίζουμε τον Άδωνι ως αντισημίτη. Τι θέλει τώρα και μας το χαλάει;
Στην πραγματικότητα η συγγνώμη του Άδωνι θα μπορούσε πράγματι να οφείλεται στην -πανθομολογούμενη- ικανότητά του να αναγνωρίζει τι είναι δημοφιλές στο ακροατήριό του και τι όχι. Χωρίς να τον νοιάζει το ιδεολογικό περιεχόμενο των απόψεων που διατυπώνει, θεωρούν πολλοί. Ίσως αντιλαμβάνεται ότι όλες αυτές οι ανοησίες που είχε υποστηρίξει στο παρελθόν, δεν συνάδουν με τη “νέα τάξη πραγμάτων” στο κόμμα του αλλά και με την “φιλελεύθερη” στροφή στην πολιτική καριέρα του.
Άλλωστε είναι δύσκολο ο ίδιος -φέροντας και την ιδιότητα του ιστορικού- να μιλήσει για… αυταπάτες σχετικά με το ολοκαύτωμα. Εν μέρει βέβαια το έκανε λέγοντας ότι σταδιακά έμαθε περισσότερα για τους Εβραίους, υπονοώντας ότι έτσι άλλαξε η άποψή του για το θέμα.
Αν έχει το δικαίωμα ή όχι να αλλάζει άποψη και να μαθαίνει από τα λάθη του ένας πολιτικός, είναι ένα θέμα που χωράει πολύ συζήτηση. Είναι προφανώς οι πολίτες που θα κρίνουν την αλλαγή στάσης του. Ενδέχεται πράγματι ο Άδωνις να στάθμισε ότι έτσι τον συμφέρει καλύτερα. Οφείλουμε όμως να ομολογήσουμε ότι τοιουτοτρόπως, χάνει αυτομάτως το δικαίωμά να απευθυνθεί στον “παραδοσιακό” αντισημίτη ψηφοφόρο. Κόβει τις γέφυρες χωρίς καμία δυνατότητα διγλωσσίας.
Οι περισσότεροι πολιτικοί θα άφηναν ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας για να ξανα-αλλάξουν στάση αν τα φέρει έτσι ο καιρός. Η τοποθέτηση του Αδώνιδος είναι τόσο εμφατική που δεν έχει πισωγύρισμα.
Αυτό που έχει περισσότερη σημασία είναι ότι η νέα του άποψη, αρμόζει πολύ περισσότερο σε λογικούς και δημοκράτες πολίτες. Αποτελεί μια πρόοδο για τον πολιτικό λόγο που εκφράζει ο ίδιος και η δεξιά παράταξη. Δεν έχει σημασία αν τον ψηφίζει κανείς ή όχι. Είναι σαφώς προτιμότερο ακόμη και οι αντίπαλοί σου να μην εκφράζουν ρατσιστικές απόψεις. Τέτοιες απόψεις πρέπει να αφανιστούν από τον δημόσιο λόγο.
Δεν καταλαβαίνω τι αποζητούν όσοι του ασκούν κριτική. Θα προτιμούσαν να εμμένει στις παλαιότερες απόψεις του ή μήπως θα προτιμούσαν να σωπάσει διά πάντως, ώστε να υπάρχει πάντοτε μια ηθική σκιά, χρήσιμη για διάφορους πολιτικούς συμψηφισμούς; Ακόμη και η εκκλησία αναγνωρίζει το δικαίωμα της εξομολόγησης και της μετάνοιας.
Ο Αδωνις έπραξε άριστα. Θα κάνει ακόμη καλύτερα αν στη συνέχεια εξηγήσει τους λόγους που τον ώθησαν στο να υποστηρίξει θέσεις “ψεκασμένων”. Ακόμη και αν τσαλακωθεί δηλώνοντας ότι το έκανε για τη δημοφιλία ή την ψηφοθηρία, θα έχει προσφέρει σημαντικά στον δημόσιο λόγο. Χαλάει βεβαίως “την πιάτσα” καθώς όπως είπαμε οι πολιτικοί κινούνται με το δόγμα “δεν κάνω λάθος-δεν ζητάω συγγνώμη”.
*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι αρθρογράφος του NEWS 247 και σύμβουλος έκδοσης της 24 MEDIA (@SZacharos).
Δεν ζήτησε συγγνώμη ούτε ο Σαμαράς για τα Ζάππεια και το σκίσιμο των μνημονίων ούτε ο Τσίπρας για την ανερμάτιστη πολιτική του Βαρουφάκη και επίσης το σκίσιμο των μνημονίων. Όπως και πολλοί άλλοι πριν απ’ αυτούς. Η στάση τους έγινε αποδεκτή από μερίδα των πολιτών. Ακόμη και όσοι παραδέχτηκαν εν συνεχεία με κυνισμό ότι έλεγαν ψέματα, συγγνώμη δεν ζήτησαν.
Ίσως βέβαια όσοι εκνευρίζονται με τη συγγνώμη του Άδωνι, να το παθαίνουν καθώς θεωρούν ότι ο Άδωνις “κι αν εγέρασε” δεν άλλαξε τις απόψεις του. Ότι δηλαδή συνεχίζει να είναι αντισημίτης αλλά στη θέση που βρίσκεται δεν “τον παίρνει” να το διατυμπανίζει.
Πρόκειται επίσης για άλλη μια διαδεδομένη πρακτική των Ελλήνων πολιτικών. Συνηθίζουν να λένε ότι θέλουν να ακούσουν οι ψηφοφόροι τους. Όπως πολύ εύστοχα είχε πει ο Αμερικανός κωμικός Groucho Marx: “Αυτές είναι οι αρχές μου και αν δεν σου αρέσουν… τότε έχω κι’ άλλες”.
Το να αλλάζει ο Άδωνις την άποψή του για το θέμα και μάλιστα με τόσο εμφατικό τρόπο, δημιουργεί προβλήματα. Είχαμε μάθει να βρίζουμε τον Άδωνι ως αντισημίτη. Τι θέλει τώρα και μας το χαλάει;
Στην πραγματικότητα η συγγνώμη του Άδωνι θα μπορούσε πράγματι να οφείλεται στην -πανθομολογούμενη- ικανότητά του να αναγνωρίζει τι είναι δημοφιλές στο ακροατήριό του και τι όχι. Χωρίς να τον νοιάζει το ιδεολογικό περιεχόμενο των απόψεων που διατυπώνει, θεωρούν πολλοί. Ίσως αντιλαμβάνεται ότι όλες αυτές οι ανοησίες που είχε υποστηρίξει στο παρελθόν, δεν συνάδουν με τη “νέα τάξη πραγμάτων” στο κόμμα του αλλά και με την “φιλελεύθερη” στροφή στην πολιτική καριέρα του.
Άλλωστε είναι δύσκολο ο ίδιος -φέροντας και την ιδιότητα του ιστορικού- να μιλήσει για… αυταπάτες σχετικά με το ολοκαύτωμα. Εν μέρει βέβαια το έκανε λέγοντας ότι σταδιακά έμαθε περισσότερα για τους Εβραίους, υπονοώντας ότι έτσι άλλαξε η άποψή του για το θέμα.
Αν έχει το δικαίωμα ή όχι να αλλάζει άποψη και να μαθαίνει από τα λάθη του ένας πολιτικός, είναι ένα θέμα που χωράει πολύ συζήτηση. Είναι προφανώς οι πολίτες που θα κρίνουν την αλλαγή στάσης του. Ενδέχεται πράγματι ο Άδωνις να στάθμισε ότι έτσι τον συμφέρει καλύτερα. Οφείλουμε όμως να ομολογήσουμε ότι τοιουτοτρόπως, χάνει αυτομάτως το δικαίωμά να απευθυνθεί στον “παραδοσιακό” αντισημίτη ψηφοφόρο. Κόβει τις γέφυρες χωρίς καμία δυνατότητα διγλωσσίας.
Οι περισσότεροι πολιτικοί θα άφηναν ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας για να ξανα-αλλάξουν στάση αν τα φέρει έτσι ο καιρός. Η τοποθέτηση του Αδώνιδος είναι τόσο εμφατική που δεν έχει πισωγύρισμα.
Αυτό που έχει περισσότερη σημασία είναι ότι η νέα του άποψη, αρμόζει πολύ περισσότερο σε λογικούς και δημοκράτες πολίτες. Αποτελεί μια πρόοδο για τον πολιτικό λόγο που εκφράζει ο ίδιος και η δεξιά παράταξη. Δεν έχει σημασία αν τον ψηφίζει κανείς ή όχι. Είναι σαφώς προτιμότερο ακόμη και οι αντίπαλοί σου να μην εκφράζουν ρατσιστικές απόψεις. Τέτοιες απόψεις πρέπει να αφανιστούν από τον δημόσιο λόγο.
Δεν καταλαβαίνω τι αποζητούν όσοι του ασκούν κριτική. Θα προτιμούσαν να εμμένει στις παλαιότερες απόψεις του ή μήπως θα προτιμούσαν να σωπάσει διά πάντως, ώστε να υπάρχει πάντοτε μια ηθική σκιά, χρήσιμη για διάφορους πολιτικούς συμψηφισμούς; Ακόμη και η εκκλησία αναγνωρίζει το δικαίωμα της εξομολόγησης και της μετάνοιας.
Ο Αδωνις έπραξε άριστα. Θα κάνει ακόμη καλύτερα αν στη συνέχεια εξηγήσει τους λόγους που τον ώθησαν στο να υποστηρίξει θέσεις “ψεκασμένων”. Ακόμη και αν τσαλακωθεί δηλώνοντας ότι το έκανε για τη δημοφιλία ή την ψηφοθηρία, θα έχει προσφέρει σημαντικά στον δημόσιο λόγο. Χαλάει βεβαίως “την πιάτσα” καθώς όπως είπαμε οι πολιτικοί κινούνται με το δόγμα “δεν κάνω λάθος-δεν ζητάω συγγνώμη”.
*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι αρθρογράφος του NEWS 247 και σύμβουλος έκδοσης της 24 MEDIA (@SZacharos).
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου