Η WWF Ελλάς προειδοποιεί: Tο κόκκινο ελάφι στην Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα εξαφάνισης

Σημαντικότερη απειλή είναι το παράνομο κυνήγι και η υποβάθμιση του φυσικού του περιβάλλοντος.«Στα πρόθυρα της εξαφάνισης βρίσκεται το κόκκινο ελάφι στην Ελλάδα, αφού εάν εξαιρεθεί ο πληθυσμός της Πάρνηθας, που φαίνεται υγιής, αυτός της Ροδόπης, που αποτελεί και τον μόνο φυσικό, πιθανώς να μην είναι βιώσιμος βραχυπρόθεσμα, όπως και εκείνος που εισήχθη στην Ήπειρο», τονίζει σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η επιστημονική υπεύθυνη του WWF Ελλάς, Παναγιώτα Μαραγκού.

Όπως λέει η κ. Μαραγκού, «τόσο για τον οριακό φυσικό πληθυσμό της Ροδόπης, όσο και για τον εισαχθέντα της Ηπείρου,
δεν πραγματοποιείται παρακολούθηση και άρα δεν υπάρχει και επικαιροποιημένη γνώση για το πού βρίσκεται ο πληθυσμός». Μάλιστα, πρόσθεσε, «ο πληθυσμός που είχε εισαχθεί στην Ελεγχόμενη Κυνηγετική Περιοχή Κόζιακα Τρικάλων δεν υφίσταται πλέον».

Στον αντίποδα, ο πληθυσμός της Πάρνηθας είναι ο μόνος στην Ελλάδα που έχει ξεπεράσει τον κίνδυνο της εξαφάνισης και «με την εφαρμογή κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων, μπορεί να επιβιώσει».

Όπως αναφέρει, η σημαντικότερη απειλή για όλους τους πληθυσμούς ελαφιού είναι το παράνομο κυνήγι και δευτερευόντως η υποβάθμιση του ενδιαιτήματος και η όχληση, εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων. «Παράνομο κυνήγι εντοπίζεται και στην Πάρνηθα και βέβαια και στη Ροδόπη, όπου συχνά αναφέρονται στον Tύπο περιστατικά λαθροθηρίας ακόμη και από Βούλγαρους κυνηγούς».

APE-MPEWWF Hellas

Αναφερόμενη στο καθεστώς προστασίας του ελαφιού στην Ελλάδα, η επιστημονική υπεύθυνη του WWF Ελλάς τονίζει ότι αφορά στην απαγόρευση του κυνηγιού του σύμφωνα με το Δασικό Κώδικα. Όπως εξηγεί, το μεγαλύτερο τμήμα των πληθυσμών του ελαφιού στη Ροδόπη και στην Πάρνηθα βρίσκεται μέσα σε περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή σε ΚΑΖ (Καταφύγια Άγριας Ζωής), ενώ «η Πάρνηθα είναι επίσης εθνικός δρυμός». Κατά την ίδια, ένα μέτρο, όχι επαρκές από μόνο του, είναι η διατήρηση μικρών πληθυσμών σε κρατικά εκτροφεία.
«Το κόκκινο ελάφι περιλαμβάνεται επίσης στο παράρτημα III της Σύμβασης της Βέρνης, σύμφωνα με την οποία, ως μέλος της οικογένειας Cervidae, υπόκειται σε δράσεις προστασίας και εφαρμογής ειδικών διαχειριστικών πρακτικών. Στο Κόκκινο βιβλίο των Απειλούμενων ζώων της Ελλάδας κατατάσσεται ως Κρισίμως Κινδυνεύον (CR)», επισημαίνει.
Πάντως, στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ειδών της IUCN, το κόκκινο ελάφι κατατάσσεται ως είδος μειωμένου ενδιαφέροντος (LC). Δυστυχώς, επειδή το ελάφι είναι κοινό στην Ευρώπη δεν θεωρείται είδος κοινοτικής σημασίας και άρα δεν περιλαμβάνεται στα σχετικά παραρτήματα της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην συμπεριλαμβάνεται στις δράσεις παρακολούθησης που οργανώνονται υποχρεωτικά για τα είδη αυτά», υπογράμμισε.

APE-MPEWWF Hellas

Γεωγραφική εξάπλωση και κατάσταση
Σήμερα, στα δάση της Ροδόπης ζει ένας φυσικός πληθυσμός ελαφιού, 20-30 ατόμων, ενώ όσον αφορά στον πληθυσμό της Πάρνηθας, αν και για πολλά χρόνια θεωρείτο ότι προήλθε από άτομα που εισήχθησαν κατά τον περασμένο αιώνα, πρόσφατα βρέθηκε ότι υπάρχουν δύο πιθανοί υποπληθυσμοί ελαφιών.
«Ένας πολυπληθής πληθυσμός που δεν έχει εντοπιστεί ξανά στην Ευρώπη και αποτελεί απομεινάρι του αυτόχθονου ελληνικού πληθυσμού και ένας άλλος, μικρότερος πληθυσμός, που αποτελείται από άτομα που εισήχθησαν στο παρελθόν από τη Δανία, την πρώην Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία, τα οποία όμως δεν έχουν αναμειχθεί πλήρως με τα ενδημικά άτομα, πιθανώς λόγω διαφορετικής αναπαραγωγικής συμπεριφοράς ή ικανότητας μετακίνησης», επισημαίνει η κ. Μαραγκού.

Η εμφάνιση λύκων και οι αγέλες αδέσποτων σκύλων δημιουργούν πιο υγιές και φυσικό οικοσύστημα στην Πάρνηθα
Πάντως, κατά την ίδια, ο πληθυσμός των ελαφιών έχει μειωθεί σε σχέση με προηγούμενα χρόνια (πχ το 2013), γεγονός που οφείλεται πιθανώς στην εμφάνιση λύκων και στις αγέλες άγριων αδέσποτων σκύλων.
«Έχει δημιουργηθεί δηλαδή ένα πιο υγιές και φυσικό οικοσύστημα όπου φυσικοί θηρευτές ελέγχουν τον πληθυσμό των φυτοφάγων ζώων. Επιπλέον τα ελάφια χρησιμοποιούν πλέον και χαμηλότερες περιοχές και είναι πιθανό να έχουν βρει δρόμο προς τον Κιθαιρώνα, δίνοντας μια διέξοδο στον πληθυσμό της Πάρνηθας», τονίζει.
Αναπάντητο το ερώτημα γιατί δεν αναπαράγονται τα ελάφια της Ροδόπης
Σε ό,τι αφορά την περιοχή της Ροδόπης, η κ. Μαραγκού επισημαίνει ότι «Δυστυχώς δεν υπάρχουν δημοσιευμένα δεδομένα για την κατανομή και την κατάσταση του ελαφιού στην περιοχή. Αναφέρεται η παρουσία του συνήθως στην οροσειρά της Ροδόπης χωρίς καμία επιπλέον πληροφορία. Ακόμα και η μόνη πρόσφατη δημοσιευμένη αναφορά στο πληθυσμιακό μέγεθος του είδους στην οροσειρά της Ροδόπης (20-30 άτομα) δεν διασαφηνίζεται η προέλευσή της και ούτε η μεθοδολογία στην οποία στηρίζονται τα σχετικά νούμερα».

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)WWF Ελλάςαπειλήοικοσύστημακόκκινοελάφι