ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙ... ΜΠΑΚΙΓΧΑΜ Η Ελισάβετ έβαλε στο μάτι το Μον Ρεπό

Πωλείται το Μον Ρεπό; Ενα «περίεργο» δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Telegraph» προκάλεσε ταραχή στην Κέρκυρα κι όχι μόνο. Το άρθρο, που υπογράφεται από τη δημοσιογράφο Χάριετ Αλεξάντερ κι έχει τίτλο «Πωλήσεις-φωτιά στην Ελλάδα», κάνει λόγο για γενικό?
ξεπούλημα των ασημικών της χώρας προκειμένου να μειώσει το χρέος της. «Από παρθένες παραλίες, παλάτια, ολόκληρα νησιά ακόμη και την πρεσβεία της στο Λονδίνο, μία χώρα σε κρίση, η Ελλάδα, πουλά τα περιουσιακά της στοιχεία», αναφέρει η εφημερίδα, η οποία έχει κυκλοφορία πάνω από 650.000 φύλλα ημερησίως.

Αφού αναφέρεται στις πρόσφατες πωλήσεις του Σκορπιού και της Οξυάς, η συντάκτρια γράφει ότι «το ανάκτορο της Κέρκυρας, όπου γεννήθηκε ο πρίγκιπας Φίλιππος, διατίθεται προς πώληση. Το ίδιο και μια παραθαλάσσια έκταση στην Κέρκυρα, για την οποία η κυβέρνηση στην ιστοσελίδα της λέει ότι βρίσκεται δίπλα σε ιδιοκτησία της δυναστείας των Ρόθτσιλντ».

Η έκταση αυτή είναι ασφαλώς η Κασσιόπη, η οποία ήδη έχει δοθεί για 99 χρόνια σε αμερικανικό fund. Ωστόσο, η «ανακάλυψη» της εφημερίδας ότι πωλείται και το Μον Ρεπό είναι αυτή που προκάλεσε και τον μεγαλύτερο θόρυβο, καθώς πρόκειται για ένα ιστορικό κτίριο, ένα πανέμορφο ανάκτορο, μνημείο για τη σύγχρονη ιστορία της χώρας, αλλά και ακίνητο-τοπόσημο για την Κέρκυρα.

Οι φωτογραφίες από το εσωτερικό του ανακτόρου αποτυπώνουν μέρος της χλιδής.

Το Μον Ρεπό, το κτήμα στο οποίο έκαναν τις διακοπές τους οι βασιλικές οικογένειες που πέρασαν από την Ελλάδα τα τελευταία 180 χρόνια, περιλαμβάνει, εκτός από το πανέμορφο παλάτι, μία έκταση άνω των 250 στρεμμάτων με μοναδικούς κήπους αλλά και μεγάλη αρχαιολογική αξία, καθώς το κτήμα βρίσκεται στην περιοχή της Παλαιόπολης, με ευρήματα που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα π.Χ. Για το ακίνητο αυτό έχουν γίνει μεγάλοι δικαστικοί αγώνες με τον τέως βασιλιά Γλίξμπουργκ, αλλά και δυναμικές κινητοποιήσεις από την τοπική κοινωνία, η οποία και κατάφερε να το κατοχυρώσει πριν από περίπου 20 χρόνια. Ποτέ, λοιπόν, μέχρι σήμερα δεν είχε γίνει ούτε καν πρόταση για να μπει το Μον Ρεπό σε κάποια λίστα πώλησης δημόσιων ακινήτων, γι' αυτό και το δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας χαρακτηρίστηκε «περίεργο».
Πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής» κάνουν λόγο για ένα «προβοκατόρικο» άρθρο που ήθελε να «ρίξει άδεια για να πιάσει γεμάτα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει παράγοντας της Κέρκυρας, ο οποίος γνωρίζει καλά την ιστορία του ακινήτου. Οπως επισημαίνει ο ίδιος αλλά και στελέχη εταιρειών real estate, το δημοσίευμα πιθανότατα «εκφράζει τους μύχιους πόθους της βασιλικής οικογένειας του Μπάκιγχαμ, η οποία επιθυμεί διακαώς να αποκτήσει το Μον Ρεπό».

Είναι γεγονός ότι η βρετανική βασιλική οικογένεια θεωρεί το κτήμα και το αρχοντικό «ιδιοκτησία» της για λόγους... ιστορικούς. Εκεί γεννήθηκε ο Φίλιππος Μαουνμπάντεν, ο μετέπειτα δούκας του Εδιμβούργου και σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας. Αλλωστε, το κτήμα και το κτίριο δημιουργήθηκαν από το Αγγλο αρμοστή Τόμας Μέιτλαντ, γι' αυτό και οι Βρετανοί θα ήθελαν κάποια στιγμή να γίνει και πάλι... ιδιοκτησία τους. Οπως επισημαίνει παράγοντας της τοπικής κοινωνίας, «το δημοσίευμα της εφημερίδας μπορεί να χαρακτηριστεί λογικό, με την έννοια ότι η βασιλική οικογένεια του Μπάκιγχαμ θεωρεί ακόμη... αποικία της τα Επτάνησα και θα μπορούσε να διεκδικήσει το Μον Ρεπό αν, υποτίθεται, έβγαινε στο σφυρί». Η βασίλισσα Ελισάβετ, ο Κάρολος και τα παιδιά του θα έβλεπαν με καλό μάτι την απόκτηση ενός ακινήτου που έχει αγγλική «σφραγίδα» και έζησαν εκεί πολλοί γαλαζοαίματοι.
Aντιδράσεις

Στο κτήμα του Μον Ρεπό υπάρχουν τα ερείπια σημαντικών αρχαιοτήτων όπως ο ναός της Ακραίας Ηρας.

Οι δεσμοί των Βρετανών είναι ακόμη ισχυροί με την Κέρκυρα και τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου και πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αγοράσει εξοχικά σπίτια εκεί. Επίσης, χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται το Μον Ρεπό κάθε χρόνο, θέλοντας να δουν το σπίτι που γεννήθηκε ο πρίγκιπάς τους. Βεβαίως, κάποιοι στην Κέρκυρα επισημαίνουν ότι εκτός από το Μπάκιγχαμ και η οικογένεια των Γκλίξμπουργκ θα ήθελε πολύ να βγει προς πώληση το ακίνητο. Για συναισθηματικούς λόγους θα έμπαιναν στη διαδικασία να το διεκδικήσουν, αφού για τον τέως βασιλιά έχει μεγάλη συναισθηματική αξία. Παρά τους διακαείς πόθους νυν και τέως βασιλιάδων, το μοναδικό αυτό στολίδι για την Κέρκυρα και όλη την Ελλάδα δεν μπορεί να πουληθεί. Αυτό τονίζουν άνθρωποι που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα στο νησί και υπογραμμίζουν με νόημα ότι ακόμη κι αν υπάρχει πρόθεση από την πολιτεία «θα περάσουν... πάνω από το σύνολο της κερκυραϊκής κοινωνίας».

«Εστω κι αν η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση, αν αποφασίσει κάποιος να βάλει το Μον Ρεπό σε πλειστηριασμό, θα πρέπει να ξέρει ότι θα κηρυχθεί πόλεμος στο νησί. Οι αντιδράσεις θα είναι μεγάλες, καθώς η Κέρκυρα έκανε αγώνες 30 ετών για να περάσει το ακίνητο στην ιδιοκτησία του δήμου», επισημαίνουν. Από την άλλη, είναι δύσκολο να γίνει μια τέτοια αγοραπωλησία, καθώς το ακίνητο έχει μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική αξία. Στα 250 και πλέον στρέμματα βρίσκεται αρχαιολογικός χώρος, επομένως δεν μπορεί να υπάρξει διαδικασία πώλησης.
Τέλος, ειδικοί της αγοράς ακινήτων τονίζουν ότι ένα τέτοιο ακίνητο δεν έχει... τιμή. Δεν μπορεί, δηλαδή, να μπει σε διαδικασία εκποίησης, αφού κανείς δεν είναι σε θέση να το αποτιμήσει με εκτιμητικά μοντέλα που λειτουργούν στο υπόλοιπο real estate. «Είναι σαν να ζητούσαμε από τη βασιλική οικογένεια της Βρετανίας να κάνουν αποτίμηση στο παλάτι του Μπάκιγχαμ και να το βγάλουν στο σφυρί. Ή ακόμη και να έλεγε κάποιος ότι πρέπει να πουληθεί το Προεδρικό Μέγαρο στην Ηρώδου Αττικού», τονίζει κτηματομεσίτης.
Mεγάλη χλιδή
Η βασιλική οικογένεια, σύμφωνα με την Ιστορία, πήγαινε στο επιβλητικό ανάκτορο της Κέρκυρας κάθε καλοκαίρι και παραθέριζε για 2,5 μήνες. Οι Γλίξμπουργκ πήγαιναν στις 28 Ιουνίου για να γιορτάσουν την επόμενη ημέρα την ονομαστική εορτή του βασιλιά. Γαλαζοαίματοι, πολιτικοί, επιχειρηματίες, έμποροι και μεγάλες προσωπικότητες από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο φιλοξενούνταν στο πανέμορφο κτήμα. Για τη μετακίνησή του, μέσα στους χώρους του κτήματος, το βασιλικό ζεύγος είχε μικρά διθέσια αμαξάκια, τα οποία λειτουργούσαν με μπαταρίες.
Η βασιλική οικογένεια κολυμπούσε στη θάλασσα, κάτω από την έπαυλη, στο Καρδάκι. Ακόμη και σήμερα, οι Κερκυραίοι ονομάζουν τη μικρή προβλήτα που βρίσκεται εκεί ο «πόντες της βασίλισσας».
Στην έπαυλη γεννήθηκε η Αλεξία, το καλοκαίρι του 1964. Εκεί πέρασε τα περισσότερα καλοκαίρια του ως παιδί ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος με τους φίλους του, ενώ κάποιες φήμες στην Κέρκυρα λένε ότι ερχόταν κρυφά κι έμπαινε στο παλάτι μέχρι το 1991. Μάλιστα, λίγες ημέρες πριν το ακίνητο αποδοθεί στον δήμο, δεκάδες κοντέινερ, από θαλάσσης, φορτώθηκαν με ανεκτίμητους θησαυρούς (πίνακες, κειμήλια, έπιπλα, χρυσαφικά κι ασημικά), κατόπιν εντολής του τέως βασιλιά.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΣ
Η Σχολή που έγινε βασιλική κατοικία
Ενα από τα εντυπωσιακότερα αξιοθέατα της Κέρκυρας, το επιβλητικό κτήμα με το ανάκτορο του Μον Ρεπό, βρίσκεται σε μια έκταση 258 στρεμμάτων πυκνής βλάστησης και πανέμορφων κήπων. Το καταπράσινο αυτό κτήμα βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την πόλη, μέσα στην Παλαιόπολη, όπου βρίσκονται τα ίχνη της αρχαίας πόλης της Κέρκυρας (8ος αι. π.Χ.).
Το εντυπωσιακό παλάτι με τα μεγάλα ανοίγματα είναι χαρακτηριστικό δείγμα αγγλικής έπαυλης αποικιακού ρυθμού αλλά με έντονα ελληνικά και νεοκλασικά στοιχεία και είναι έργο του Αγγλου αρχιτέκτονα White-more. Η ιστορία του κτιρίου είναι εντυπωσιακή, καθώς στους τέσσερις τοίχους και στους πανέμορφους κήπους φιλοξενήθηκαν βασιλιάδες και βασίλισσες αλλά και μεγάλοι ηγέτες και γνωστές προσωπικότητες.
Το κτίριο χτίστηκε ανάμεσα στα 1828-31 για θερινή κατοικία του Αγγλου αρμοστή Τ. Μέτλαντ και της Κερκυραίας συζύγου του Νίνας Παλατιανού. Επελέγη η συγκεκριμένη τοποθεσία, διότι έχει καταπληκτική θέα στο Ιόνιο. Στο παλάτι αυτό, στα 1863 και για πολλούς μήνες φιλοξενήθηκε η αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας, Ελισάβετ, η θρυλική πριγκίπισσα Σίσσυ, η οποία λάτρεψε το νησί και λίγο καιρό αργότερα έχτισε το Αχίλλειο.
Στο Μον Ρεπό γεννήθηκε ο Φίλιππος Μαουνμπάντεν, ο μετέπειτα δούκας του Εδιμβούργου και σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας. Τις επόμενες χρονιές εγκαταστάθηκε στα κτίρια η Σχολή Καλών Τεχνών με διευθυντή τον Παύλο Προσαλέντη, ενώ το 1840 και για δύο χρόνια μεταφέρθηκε εκεί το Ιερό Σπουδαστήριο.
Πώς πήρε το όνομά του
Στα 1864 μετά την ένωση των νησιών με την Ελλάδα, ο Δήμος της Κέρκυρας παραχώρησε το παλάτι αλλά και το κτήμα στη δυναστεία του Γεωργίου του Α' για να το χρησιμοποιεί η βασιλική οικογένεια ως θερινή κατοικία. Ο βασιλιάς Γεώργιος ήταν αυτός που έδωσε στο παλάτι το όνομα Μον Ρεπό, δηλαδή «η ανάπαυσή μου».
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής το παλάτι του Μον Ρεπό χρησιμοποιούσε ο Ιταλός πολιτικός διοικητής των Ιονίων Νήσων, Πιέρο Παρίνι ως θερινή κατοικία. Με την απελευθέρωση οι Ελληνες βασιλείς χρησιμοποίησαν και πάλι το παλάτι και το κτήμα ως θερινή κατοικία μέχρι το 1967, οπότε εκδιώχτηκαν από την Ελλάδα.
Το 1974 με τη μεταπολίτευση το παλάτι αλλά και το κτήμα θα δοθούν στον Δήμο της Κέρκυρας, αλλά τότε θα αρχίσει μια νέα δικαστική περιπέτεια, καθώς ο Κωνσταντίνος Γλίξμπουργκ θα τα διεκδικήσει σαν δική του προσωπική περιουσία. Αυτή η δικαστική διαμάχη θα διαρκέσει μέχρι το 1991, οπότε η ελληνική Δικαιοσύνη αποφασίζει ότι το Μον Ρεπό ανήκει στον λαό της Κέρκυρας.
Στις 4 Οκτωβρίου του 1992, η κεντρική πύλη εισόδου στο Μον Ρεπό άνοιξε και πάλι για όλο τον κόσμο. Το 1995, ο Δήμος παραχώρησε, για 50 χρόνια, το κτίριο της έπαυλης στο υπουργείο Πολιτισμού, για να στεγαστεί το Μουσείο της Παλαιόπολης που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2000. Στο ισόγειο του κτιρίου εκτίθενται αντικείμενα που συνδέονται με τη ζωή στην έπαυλη.
Στον πρώτο όροφο παρουσιάζεται μια συλλογή αρχαίων ευρημάτων, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη τόσο από τον χώρο του κτήματος όσο και από την ευρύτερη περιοχή που αποτελούσε την αρχαία Κέρκυρα ή Παλαιόπολη. Στον δεύτερο όροφο του Μουσείου, πραγματοποιούνται κατά καιρούς περιοδικές εκθέσεις, ενώ ο χώρος χρησιμοποιείται και για εκπαιδευτικά προγράμματα.
ΒΑΣΙΛΗΣ Σ. ΚΑΝΕΛΗΣ
vkanel@pegasus.gr