ίσως θα διδάσκεται στο μέλλον ως μάθημα, για το τι ΔΕΝ πρέπει να κάνει μια εξουσία, αν θέλει να διατηρήσει ενωμένη μια χώρα.
Η διάσταση Μαδρίτης-Βαρκελώνης έχει βαθιές ιστορικές ρίζες, πολύ αίμα και καταπίεση ιδίως στη διάρκεια της δικτατορίας του Φράνκο, αλλά μετά την πτώση της τελευταίας θα μπορούσε να είχε διευθετηθεί με δημοκρατικό τρόπο. Αυτό πήγε να γίνει το 2006, με την υιοθέτηση ενός νέου καθεστώτος αυτονομίας με την υποστήριξη της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Ζαπατέρο και της αριστεράς της Καταλονίας.
Το Λαϊκό Κόμμα της ισπανικής δεξιάς, αντίθετο ιστορικά με τις διεκδικήσεις των Καταλανών, έτοιμο να εκμεταλλευθεί τον ισπανικό εθνικισμό για εκλογικούς λόγους, προσέφυγε στο συνταγματικό Δικαστήριο που ακύρωσε μια σειρά από άρθρα της συμφωνίας. Μετά από αυτό το «πραγματικό πραξικόπημα» όπως το αποκαλούν εδώ στη Βαρκελώνη, ξεκίνησε η κλιμάκωση της διαμάχης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Με αποτέλεσμα, πάνω από το 40% των Καταλανών να υποστηρίζουν σήμερα την πλήρη ανεξαρτησία του έθνους τους, την στιγμή που το 2010 το ποσοστό τους δεν ξεπερνούσε το 10%.
Η αντιπαράθεση ευνοεί πολιτικά και τις 2 αντιμαχόμενες πλευρές. Τον πρόεδρο της Καταλονίας Carles Puigdemont, εξαιρετικά δημοφιλή σήμερα και φυσικά την ισπανική κυβέρνηση του Ραχόι, που με την αδιάλλακτη στάση του φέρνει σε δύσκολη θέση τόσο το Σοσιαλιστικό Κόμμα -που λες και έχει εξαφανιστεί το τελευταίο διάστημα αποφεύγοντας κάθε δήλωση για το δημοψήφισμα- όσο όμως και τους Podemos που υποστηρίζουν μια «ενδιάμεση» θέση, δύσκολο να ακουστεί σε συνθήκες ακραίας πόλωσης: ότι είναι μεν εναντίον της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, αλλά υποστηρίζει το δικαίωμα της να οργανώσει δημοψήφισμα που θα αποφασίσει για το μέλλον της.
Τα χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της ισπανικής δημοκρατίας μέτρα της κυβέρνησης Ραχόι, από τη σύλληψη 14 δημοσίων υπαλλήλων που οργάνωναν το δημοψήφισμα και το κλείσιμο 140 καταλανικών ιστότοπων μέχρι τις κατασχέσεις υπολογιστών και ψηφοδελτίων και την αποστολή στη Καταλονία χιλιάδων αστυνομικών, κάνουν σίγουρα τον πληθυσμό της υπόλοιπης Ισπανίας να ξεχάσει τα μέτρα λιτότητας και τα μεγάλα σκάνδαλα της διαφθοράς που κυνηγούν τον Ραχόι. Συγχρόνως όμως στέλνουν τους μετριοπαθείς Καταλανούς στο στρατόπεδο της ανεξαρτησίας. «Μέχρι πριν μια εβδομάδα ήμουν υπέρ ενός ομοσπονδιακού κράτους», λέει η Σιμόνα Λεβί, συντονίστρια της οργάνωσης ΧΝΕΤ. «Αλλά τώρα δεν θέλω να έχω σχέση με τη Μαδρίτη».
«Η αστυνομία κάνει έρευνα στα μέλη μας και κατάσχει όλο το υλικό για το δημοψήφισμα», προσθέτει η Ναταλία Εστέβε, αντιπρόεδρος της οργάνωσης «Εθνικό Κοινοβούλιο της Καταλονίας» που αριθμεί 40.000 μέλη. «Όλοι αυτοί είναι σήμερα περισσότερο αποφασισμένοι παρά ποτέ». Το ίδιο και οι κάτοικοι γειτονιών της Βαρκελώνης, που προσπαθούν να κρατήσουν ανοικτά τα σχολεία-εκλογικά κέντρα, υποστηρίζοντας ότι τη Κυριακή θα οργανώσουν σχολική γιορτή ή θα γιορτάσουν την επέτειο της ίδρυσης των σχολείων.
Το ίδιο αποφασισμένος φάνηκε και ο πρόεδρος της Καταλονίας Carles Puigdemont, την Παρασκευή το μεσημέρι, σε μια συνάντηση που είχαμε με μια αντιπροσωπεία εκλογικών παρατηρητών από πολλές χώρες της Ευρώπης. Ο κ. Puigdemont έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην αποφυγή της βίας («δεν είχαμε το παραμικρό επεισόδιο σε συνεχείς διαδηλώσεις εκατομμυρίων ατόμων γιατί η ειρηνική στάση είναι στο DNA μας») προειδοποιώντας ότι «κάποιοι κύκλοι» ετοιμάζουν επεισόδια για προκαλέσουν την επέμβαση της αστυνομίας και την δυσφήμιση του κινήματος.
Ο πρόεδρος της Καταλονίας απέφυγε να μας δηλώσει ότι, στη περίπτωση που το «ΝΑΙ» επικρατήσει, θα κηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλονίας την Δευτέρα, όπως έχουν διακηρύξει στελέχη της κυβέρνησης του. Δεν είναι όμως σαφές αν ήθελε να αποφύγει τη σύλληψη για αυτή τη δήλωση, όπως έχει ήδη απειληθεί, ή περιμένει να δει αν το δημοψήφισμα, παρά τις κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις του, θα είναι δυνατόν στοιχειωδώς να πραγματοποιηθεί.
Η τοπική συσπείρωση Podemos-Αριστεράς και Πρασίνων, που πραγματοποίησε μια δυναμική και φορτισμένη εκδήλωση την Πέμπτη το βράδυ (φωτό) στην οποία κυριάρχησε η καταγγελία των μέτρων Ραχόι, υποστηρίζει ότι με τις κατασχέσεις του εκλογικού μηχανισμού και την παρουσία της αστυνομίας που θα κλείσει σίγουρα κάποια εκλογικά τμήματα, είναι πολύ δύσκολο να θεωρηθεί η αυριανή ψηφοφορία αντιπροσωπευτικό δημοψήφισμα. Η κυβέρνηση της Μαδρίτης έχει προειδοποιήσει ακόμη και τους εκλογικούς αντιπροσώπους ότι θα έχουν νομικές συνέπειες αν προχωρήσουν στη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, πράγμα που οι οπαδοί της ανεξαρτησίας σχεδιάζουν να παρακάμψουν διορίζοντας αντιπροσώπους τους πρώτους πολίτες που θα φτάσουν το πρωί να ψηφίσουν, όπως προβλέπει ο εκλογικός νόμος.
Σε κάθε περίπτωση το ΝΑΙ, όπου θα είναι δυνατόν να ψηφιστεί, αναμένεται να υπερισχύσει και ο εκλογικός νόμος δεν προβλέπει όριο συμμετοχής για να θεωρηθεί το δημοψήφισμα έγκυρο. Ο πρόεδρος Puigdemont επέμεινε ότι και τη Δευτέρα θα είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί με τη κεντρική κυβέρνηση, αλλά έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα δεν έχει πολλές επιλογές παρά να προχωρήσει στη κήρυξη της ανεξαρτησίας. Aκόμη και εάν δεν το ήθελε η πολύ μεγάλη χθεσινοβραδυνή συγκέντρωση και ο παλμός του κόσμου την σπρώχνει προς τα εκεί.
Οι φωνές που ζητούν μια ειρηνική διευθέτηση, όπως της Άντα Κολάου, της ιδιαίτερα επιτυχημένης δημάρχου της Βαρκελώνης, που επίσης δεν υποστηρίζει την ανεξαρτησία αλλά ένα πραγματικό ομοσπονδιακό κράτος, δεν εισακούγονται μέσα στην πολεμική ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί, ούτε άλλωστε οι εκκλήσεις της στην ηγεσία της ΕΕ να παρέμβει, μπροστά στο αδιέξοδο. Η κυβέρνηση Ραχόι και το ισπανικό κατεστημένο είναι αποφασισμένη να κρατήσει τη Καταλονία, οικονομική μηχανή της χώρας, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα και αποκομίζοντας πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη.
Αλλά οι πληγές που άνοιξε στις σχέσεις των 2 πλευρών είναι τόσο βαθιές ώστε θα είναι πολύ δύσκολο να επουλωθούν. Ότι και να γίνει τη Κυριακή και τη Δευτέρα, η υπόθεση «ανεξαρτησία της Καταλονίας» θα έχει και συνέχεια. Ας ελπίσουμε ότι θα παραμείνει ειρηνική.
* Εσωτερικές φωτoγραφίες: Στέλιος Κούλογλου
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου