Η σημαία που συμβολίζει την ανεξαρτησία ελληνικού νησιού από τον τουρκικό ζυγό

Η Σάμος, το νησί των περίπου 33.000 κατοίκων, με την οργιώδη βλάστηση, τα τουριστικά αξιοθέατα και το περίφημο γλυκό μοσχάτο κρασί του, γνωστό και ως νέκταρ, δεν ανήκε πάντα στην ελληνική επικράτεια και είναι λογικό αν σκεφτεί κανείς τα 400 χρόνια που ήταν η Ελλάδα κάτω από τον τουρκικό ζυγό,
Ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο, λοιπόν, υπήρχε ένας σουλτάνος που «είδε» την Ελλάδα να κηρύσσεται ανεξάρτητη με τη Συνθήκη της Ανδριανούπολης το 1832. Πρόκειται για τον 30ό Σουλτάνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Μαχμούτ Β′ που εξουσίαζε από το 1808 μέχρι τον θάνατό του το 1839.

Η Σάμος αναγνωρίζεται από τον σουλτάνο Μαχμούτ Β’ ως αυτόνομη ηγεμονία, υποτελής στην Τουρκία και υπό την εγγύηση των τριών Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας).

Η προϊστορία

Ηγεμονία της Σάμου ονομαζόταν το αυτόνομο κράτος υπό την επικυριαρχία της Υψηλής Πύλης (Οθωμανική Αυτοκρατορία) που δημιουργήθηκε το 1832 με απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων για τη διοίκηση της Σάμου μετά τη δημιουργία του Βασιλείου της Ελλάδας και την ανεξαρτητοποίηση μέρους των ελληνικών εδαφών από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το καθεστώς αυτό παρέμεινε στη Σάμο έως τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και την ένωση του νησιού με την Ελλάδα.

Ιστορικό υπόβαθρο

Η Σάμος είχε επαναστατήσει εναντίον των Τούρκων μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα το 1821. Παρά το γεγονός ότι η Σάμος συμμετείχε σ′ όλη τη διάρκεια της επανάστασης, δεν εντάχθηκε στο νεοσύστατο Βασίλειο της Ελλάδας.
Παρά το γεγονός ότι το Δεκέμβριο του 1832 ο σουλτάνος εξέδωσε Οργανικό Χάρτη με τον οποίο παραχωρούσε προνόμια, προκειμένου να οι Σαμιώτες να δηλώσουν υποταγή, μια τέτοιου περιεχομένου αυτονομία δεν τους ικανοποιούσε.
Η αντίδραση προήλθε από τον Λυκούργο Λογοθέτη ο οποίος συγκρότησε χωρίς καμία διεθνή νομιμοποίηση και αναγνώριση, ένα ιδιότυπο κρατικό μόρφωμα, την ανεξάρτητη Σαμιακή Πολιτεία (1830-1834). Τελικά η ηγεμονία επιβλήθηκε με ένοπλη βία, τον Μάιο του 1834. 
Η αντίθεση των Σαμίων στο καθεστώς της Ηγεμονίας εκδηλώθηκε με τις πολλές συνελεύσεις τους στο διάστημα 1830-1834, τις αναφορές τους προς την ελληνική κυβέρνηση, τα διαβήματά τους προς τους εκπροσώπους των Δυνάμεων, την άρνησή τους να στείλουν επιτροπή στην Υψηλή Πύλη για να διαπραγματευθούν και η απόφασή τους να μεταναστεύσουν για να μην δηλώσουν υποταγή στην οθωμανική κυβέρνηση.

Διακυβέρνηση

Ο ηγεμόνας της ήταν χριστιανός, ανώτερος αξιωματούχος της Υψηλής Πύλης, διοριζόταν από τον σουλτάνο και έφερε τον τίτλο του πρίγκιπα. Διοικούσε το νησί μαζί με μια τετραμελή τοπική κυβέρνηση, ονομαζόμενη Βουλή, η οποία εκλεγόταν από τη Γενική Συνέλευση των πληρεξουσίων κάθε χωριού ή κωμόπολης, που έπαιζε το ρόλο της νομοθετικής εξουσίας και συνεδρίαζε κάθε χρόνο επί ένα περίπου μήνα. 
Η Σάμος δεν μπορούσε να αναπτύξει εξωτερικές σχέσεις, είχε όμως δική της σημαία και πλήρη εσωτερική αυτονομία, με αναγνώριση της ελληνικής καταγωγής, της γλώσσας και της θρησκείας των κατοίκων της, ενώ τελούσε υπό την εγγύηση και την προστασία των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων.

Κατάργηση Ηγεμονίας

Το Σεπτέμβριο του 1912 σημειώθηκε επαναστατικό κίνημα με επικεφαλής το Σοφούλη. Η εθνοσυνέλευση των Σαμίων, που συγκλήθηκε αμέσως μετά, κήρυξε την ένωση της Σάμου με την Ελλάδα στις 11 Νοεμβρίου 1912. Με την εικονική κατάληψη του νησιού από μοίρα του ελληνικού στόλου, το Μάρτιο του 1913, τερματίστηκε οριστικά το καθεστώς της ηγεμονίας. Μέχρι την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα, η Σάμος διοικήθηκε από προσωρινή κυβέρνηση έως το 1914 με πρόεδρο το Θεμιστοκλή Σοφούλη.
πηγη