Ουίσκι…το νερό της ζωής και της λήθης.

Ετυμολογία – Ιστορία.

Σύμφωνα με τον Ιρλανδικό μύθο στην Κελτική γλώσσα η λέξη ουίσκι σημαίνει «νερό ευλογημένο». Η ιστορική παράδοση θέλει τον Άγιο Πατρίκιο να είναι ο πρώτος παρασκευαστής ουίσκι και να ραίνει μ΄ αυτό τους ινδιάνους που βάφτιζε χριστιανούς θεωρούμενος από τους Ιρλανδούς ως ο πατέρας του ουίσκι.
Η χώρα που γέννησε το ουίσκι ήταν η Ιρλανδία ή το Έιρε αν θέλετε, που αποτελεί την Κελτική και σημερινή της ονομασία. Λόγω των χαμηλών απαγορευτικών θερμοκρασιών για την καλλιέργεια της αμπέλου οι Κέλτες μαθαίνοντας την τέχνη της απόσταξης από τους μοναχούς οι οποίοι την διδάχθηκαν πιθανότατα από τους Αιγυπτίους, αντικατέστησαν το σταφύλι με το κριθάρι δίνοντας ζωή στο πρώτο ουίσκι.

Η Ιρλανδία εκείνη την εποχή - τέλη του 6ου αιώνα - ήταν γεμάτη από αβαεία που κάτω από την πίεση εξωτερικών δυσκολιών μεταλλάχτηκαν σε πόλεις, δημιουργώντας ζηλευτές κοινότητες - κυψέλες πολιτισμού: σαν βιβλιοθήκες, μουσεία, εργαστήρια, κέντρα εμπορίου και τράπεζες.
Λέγεται ότι το 1172 όταν ο Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας εισέβαλε στην Ιρλανδία βρήκε σε κάθε σπίτι έναν εσταυρωμένο και έναν άμβυκα. Το χρησιμοποιούσαν στην αρχή σαν φάρμακο κατά των ρευματισμών, προτού καθιερωθεί σαν ποτό και στην συνέχεια σε διάφορες παρασκευές, όπως οι νοικοκυρές στις σούπες, και αργότερα στον καφέ (Iris coffee) εκτιμώντας τις θερμαντικές ιδιότητες της αλκοόλης στα δύσκολα βόρεια κλίματα.
Αρχικά επιστρατεύτηκαν τα αρωματικά της ανατολής και στην συνέχεια η ερείκη για να μειώσουν τον καύσο της αλκοόλης και να καταστεί το ουίσκι πόσιμο.
.    

Dalmore 64 Trinitas whisky
Ορισμός με το "γράμμα" και το "πνεύμα" του νόμου...

Σύμφωνα με τον κανονισμό 1576/89 άρθρο 1.4.β whisky/whiskey είναι το αλκοολούχο ποτό που λαμβάνεται με απόσταξη γλεύκους σιτηρών που σακχαροποιείται από την διάσταση της βύνης που περιέχει, με ή χωρίς άλλα φυσικά ένζυμα - που ζυμώνεται υπό την επίδραση ζύμης (μαγιάς) - που αποστάζεται σε λιγότερο από 94.8% vol έτσι ώστε το προϊόν της απόσταξης να έχει άρωμα και γεύση που προέρχονται από τις χρησιμοποιηθείσες πρώτες ύλες και παλαιώνει επί τρία έτη σε ξύλινα βαρέλια χωρητικότητας μικρότερης ή ίσης με 700 lit.

Σύνοψη των σταδίων παραγωγής.

1. Διαβροχή - βλάστηση - φρύξη
Αρχικά το κριθάρι διαβρέχεται για να μαλακώσει και να ενεργοποιηθούν τα ένζυμα. Το κριθάρι φυτρώνει και λαμβάνουμε την βύνη η οποία απλώνεται στο πορώδες πάτωμα του κλιβάνου προκειμένου να ξηρανθεί.
Chivas Regal whisky Royal Salute 50 Στη Σκοτία σε αντίθεση με την Ιρλανδία χρησιμοποιείται καιγόμενη τύρφη για την ξήρανση η οποία ευθύνεται για το χαρακτηριστικό άρωμα και την καπνιστή του χροιά.

2. Άλεση - βρασμός - χυλοποίηση 
Η προκύπτουσα βύνη ανακατεύεται στους κάδους με ζεστό νερό εξαιρετικής ποιότητας με αποτέλεσμα την δημιουργία ενός χυλού και την δεξτρινοποίηση του αμύλου (διάσπαση του αμύλου προς απλά ζάχαρα).

3. Ζύμωση 
Ο σακχαρώδης χυλός διοχετεύεται σε ειδικές δεξαμενές όπου με την επίδραση της προστιθέμενης μαγιάς (ζυμομύκητας) τα ζάχαρα μετατρέπονται σε αλκοόλη. Η διαδικασία της ζύμωσης διαρκεί 72 ώρες περίπου.

4. Απόσταξη
Το Ιρλανδέζικο ουίσκι είναι τριπλής απόσταξης και πραγματοποιείται σε ασυνεχείς άμβυκες.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι η πρώτη Κελτική έκφραση που χαρακτήριζε το ουίσκι, treas tarring σημαίνει τρεις φορές αποσταγμένο και όχι uisge beatha που σημαίνει νερό της ζωής.
Στο Σκοτσέζικο ουίσκι το αλκοολούχο περιεχόμενο της ζύμωσης αποστάζεται δύο φορές σε χάλκινους άμβυκες (αποστακτήρες) που ελάχιστα τους έχει αλλάξει η πάροδος των αιώνων.

5. Ωρίμανση – παλαίωση
Το απόσταγμα αποθηκεύεται σε δρύινα (βελανιδιά) βαρέλια για να ωριμάσει (παλαίωση) και να αναπτύξει όλο τον γευστικό του πλούτο και το χαρακτηριστικό του χρώμα.
Καλύτερα θεωρούνται τα βαρέλια που έχουν χρησιμοποιηθεί για την παλαίωση σέρι τα οποία ευθύνονται για την χρυσαφιά του χροιά.
Η νομοθεσία επιβάλλει τουλάχιστον 3 χρόνια παλαίωσης αλλά στο εμπόριο κυκλοφορούν και «γηραιά» ουίσκι πολύ μεγαλύτερης ηλικίας.
Η ηλικία των δώδεκα ετών πιστεύεται ότι είναι η βέλτιστη διάρκεια παραμονής στο βαρέλι.
Η περαιτέρω παλαίωση θεωρείται από πολλούς ότι στεγνώνει το απόσταγμα, κυριαρχώντας η γεύση του ξύλου.
Από την στιγμή της εμφιάλωσης πιστεύεται γενικά ότι παύει η ωρίμανση, κάτι που δεν θεωρείται απόλυτο στην Σκοτία.


Glenfarclas whisky 1955

6. Ανάμιξη (blending) 
Η ανάμιξη των ουίσκι αποτελεί ένα πολύ κρίσιμο στάδιο για το τελικό ποιοτικό αποτέλεσμα.
Ένα ουίσκι τύπου Blend τις περισσότερες φορές συνίσταται από τουλάχιστον σαράντα διαφορετικά ουίσκι που το είδος και η αναλογία τους (εφτασφράγιστο μυστικό) συνεισφέρουν έκαστα και όλα μαζί στην διαμόρφωση του τελικού γευστικού και αρωματικού αποτελέσματος.

7. Εμφιάλωση
Η εμφιάλωση του ουίσκι αποτελεί το τελικό στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας και είναι πλέον έτοιμο να δοθεί στην κατανάλωση.


Highland Park Single Malt whisky 50

Οι τύποι του ουίσκι. 

Ανάλογα με το είδος του δημητριακού που θα χρησιμοποιηθεί και το ποσοστό της συμμετοχής του προκύπτει και ο χαρακτηρισμός του ουίσκι. Ο έτερος χαρακτηρισμός έχει να κάνει με την ονομασία προέλευσής του, που αφορά την χώρα παραγωγής του.

Σκοτσέζικο και Ιρλανδέζικο ουίσκι 

Το Σκοτσέζικο ουίσκι αν και δεν ήταν αυτό που άνοιξε την αυλαία, είναι ο αναμφισβήτητος πρωταγωνιστής. Θεωρείται το πιο εξευγενισμένο, με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ανά τον κόσμο και αποτελεί σημείο αναφοράς.
Η σημαντικότερες διαφορές του Ιρλανδέζικου με το Σκοτσέζικο ουίσκι είναι η τριπλή απόσταξη, η μεγαλύτερη ποσοστιαία συμμετοχή και άλλων δημητριακών εκτός από το κριθάρι και η μη χρησιμοποίηση της τύρφης με συνέπεια να απουσιάζει η γεύση του καπνού βγάζοντας έναν αρχέγονο πρωτογονισμό.


Tullamore Dew whisky

Διακρίσεις Σκοτσέζικου και Ιρλανδέζικου ουίσκι 

Τα Malts ουίσκι παράγονται από την απόσταξη αποκλειστικά βυνοποιημένου κριθαριού. Χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα γεύσης και αρωμάτων και συντέλεσαν στην ποιοτική αναβάθμιση της εικόνας του ουίσκι. Γενικά μπορεί να διαφέρουν πολύ μεταξύ τους ανάλογα με την περιοχή που παράγονται και ωριμάζουν. Λεπτά αρώματα και γεύσεις από φρούτα, καρύδια και μπαχαρικά όπως η κανέλα και το μοσχοκάρυδο, που ισορροπούν σε ένα καθαρό και απαλό τελείωμα. Η άλλη τους διάσταση είναι αυτή της τύρφης, των φυκιών, της βύνης, και του καπνού.
Στα Ιρλανδέζικα Malts διακρίνουμε αρώματα από σέρι, βανίλια και μέλι, με μια φρουτώδη γλύκα και απαλό τελείωμα που παραπέμπει σε δημητριακά.

Glenfiddich Janet Sheed Roberts Reserve whisky 1955

Τα Vatted Malts ουίσκι προέρχονται από την ανάμειξη πολλών Malts ουίσκι, από διαφορετικά αποστακτήρια.

..

















Τα Grains είναι ουίσκι σπόρων ή ανάμιξης (Blended) και παράγονται από την απόσταξη βυνοποιημένου και μη κριθαριού καθώς και καλαμποκιού. Όταν αναμειγνύονται με άλλα ουίσκι προσδίδουν σφρίγος και φρεσκάδα. Η ηπιότητα των Σκοτσέζικων Grains ουίσκι συνδυαζόμενη με τα Malts μπορεί να δώσει μια μεγάλη ποικιλία από διαφορετικά ουίσκι με διαφορετικούς χαρακτήρες, ξεκινώντας από μεταξένια απαλή, φρουτώδη, δρύινη κομψότητα και γλύκα καταλήγοντας σε καθαρό ξηρό τελείωμα, με έντονα καπνιστά χαρακτηριστικά.

Ο όρος Vatted Grains αντιστοιχεί στα ουίσκι που προκύπτουν από την ανάμειξη πολλών Grains ουίσκι.

Τα Blended ουίσκι προκύπτουν από την ανάμειξη 10-40 διαφορετικών ουίσκι, με διαφορετικό χαρακτήρα το καθένα, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι Malts. Τα Blended ουίσκι αποτελούν το 95% της συνολικής παραγωγής του Σκοτσέζικου ουίσκι.
Τα Ιρλανδέζικα Blended χαρακτηρίζονται από μια πολυπλοκότητα όπου η βύνη ανακατεύεται γλυκά με καρύδια, φρούτα όπως λεμόνι, τελειώνοντας με απαλές πικάντικες νότες μπισκότου.

Οι κατηγορίες premium και de luxe, αντιστοιχούν σε ουίσκι ανάμιξης, παλαιωμένα για 12 χρόνια.


Macallan whisky 1946

Παρακάτω παρατίθενται οι «ιερές περιοχές» του Σκοτσέζικου ουίσκι, η κάθε μία από αυτές παράγει αποστάγματα με διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Τα ουίσκι των Highlands χαρακτηρίζονται από έντονες γεύσεις, είναι έντονα αρωματικά και καπνιστά, εν αντιθέσει με τα αποστάγματα των Lowlands που είναι κυρίως σπόρων, πιο ελαφρά, λιγότερο καπνιστά και ιδανικά ως βάση για ουίσκι ανάμιξης. Τα τοπικά Malt διακρίνονται για τα φρουτώδη τους αρώματα και την απαλή τους γεύση.
Το νησάκι Islay και το Cambeltown παράγουν ουίσκι με δυνατό σώμα και έντονα αρώματα καπνού και ιωδίου λόγω της θάλασσας, όπως επίσης και τα νησιά Jura, Mull και Skye.


Whisky Macallan Fine and Rare Collection 1926
Ουίσκι Μπέρμπον 

Παράγεται αποκλειστικά στις Η.Π.Α. Οι κυριότερες περιοχές παραγωγής είναι το Kentuky και το Tennessee. Σύμφωνα με την νομοθεσία πρέπει να προέρχεται από τουλάχιστον 51- 70% καλαμπόκι. Η παλαίωσή του πραγματοποιείται σε καινούργια βαρέλια λευκής δρυός (καμένα εσωτερικά) για 4 χρόνια υποχρεωτικά. Πιο τραχύ ουίσκι, με πλούσια κρεμώδη γεύση, ισορροπημένη γλύκα που παραπέμπει σε έντονα αρώματα από φρούτα, καρύδι, λουλούδια και σύντομο τελείωμα.

Διακρίσεις των Μπέρμπον ουίσκι

Τα Straight ουίσκι προέρχονται από ένα μόνο απόσταγμα. Αυτή η «φιλοσοφία» πρεσβεύει ότι η χαμηλή αλκοολική περιεκτικότητα διατηρεί καλύτερα την γεύση του ουίσκι, οπότε το αναμιγνύουν με νερό και παλαιώνεται σε καμένα δρύινα βαρέλια για 2 χρόνια το ελάχιστο.
 
Τα Blended Straight ουίσκι αποτελούν μείγματα από σκέτα (Straight) αποστάγματα.


Jack Daniels whisky

Τα Blended ουίσκι προέρχονται από την μείξη σκέτων (Straight) ουίσκι και ενός αποστάγματος που ονομάζεται «σιωπηλή αλκοόλη». Είναι ελάχιστα αρωματικά και η γεύση τους όπως και η προσωπικότητά τους είναι «ασθενείς» συγκριτικά με τα Straight. Δυνατά τους σημεία η χαμηλή τους τιμή και η ομοιομορφία στη γεύση.

Ο όρος Rye αναφέρεται στα ουίσκι σίκαλης. Σύμφωνα με την νομοθεσία θα πρέπει να προέρχονται από τουλάχιστον 51% σίκαλη, ενώ το υπόλοιπο είναι σιτάρι και κριθάρι. Οι γεύσεις τους χαρακτηρίζεται από πλούτο και απαλότητα.

Καναδέζικο ουίσκι

Το Καναδέζικο ουίσκι είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ του Σκοτσέζικου, του Ιρλανδέζικου και του Μπέρμπον ουίσκι.
Η σίκαλη συμμετέχει σε ποσοστό τουλάχιστον 51% σαν πρώτη ύλη και σε συνδυασμό με τις
διόμορφες κλιματολογικές συνθήκες, εμπλουτίζεται με αρώματα που το καθιστούν γευστικά  ιδιαίτερο, χωρίς όμως να έχει να παρουσιάσει κάτι το εξαιρετικό σε σχέση με τους «μέντορές» του. Το Καναδέζικο ουίσκι θεωρείται το ελαφρότερο από τα Blended ουίσκι του κόσμου. Διακρίνεται για την ήπια, απαλή και λεπτή γεύση η οποία αντανακλά τη συνύπαρξη σίκαλης, κριθαριού και καλαμποκιού και την τέχνη του παντρέματός τους.

Crown Royal Whisky

Ουίσκι Ιαπωνίας

Το 1920 έγινε το πρώτο βήμα στην παραγωγή του Γιαπωνέζικου ουίσκι. Έκτοτε αρκετό νερό κύλησε στο αυλάκι και η χώρα του σάκε (το εθνικό τους ποτό) και του ανατέλλοντος ηλίου, έχει εξελιχθεί σε αξιόλογο παραγωγό και καταναλωτή ουίσκι. Τα περισσότερα είναι ουίσκι ανάμιξης και κατά δεύτερο λόγο Malt, παραγόμενα σύμφωνα με τα Σκοτσέζικα πρότυπα και απορροφώνται από την εγχώρια αγορά.

Ουίσκι Ιαπωνίας

Άλλοι παραγωγοί 

Εκτός από τις χώρες με μεγάλη παράδοση στην απόσταξη ουίσκι υπάρχουν και χώρες όπου παράγονταν και συνεχίζει να παράγεται «τοπικό» ουίσκι, αναφέρουμε ενδεικτικά:  Ν. Κορέα, Ν. Ζηλανδία, Ινδία, Βραζιλία, Ισπανία. Τα ουίσκι αυτών των λαών ίσως να μην ενθουσίαζαν τους γευσιγνώστες και σαφώς δεν έχουν να επιδείξουν εξαγωγικές δάφνες, παρ΄ όλα αυτά έχουν αποσπάσει ένα μεγάλο κομμάτι από την τοπική αγορά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα παρουσίαζε η πραγματοποίηση του «πειράματος» παραγωγής ουίσκι και στην Ελλάδα, που μάλλον δεν θα είχε άσχημες προοπτικές.
Isabella’s Islay whisky


Συλλεκτικά ουίσκι 

Πέρα από τα ουίσκι για τους κοινούς θνητούς, έχουν κυκλοφορήσει κάποιες συλλεκτικές εκδόσεις, που το κόστος τους είναι πραγματικά απίστευτο και όμως αληθινό...
Για παράδειγμα, το Diamond Jubilee του John Walker από το 1952, εμφιαλώθηκε σε 60 μπουκάλια για τον εορτασμό του διαμαντένιου Ιωβηλαίου - της συμπλήρωσης 60 χρόνων της Βασίλισσας Ελισάβετ στο βρετανικό θρόνο. Τα κέρδη από την πώλησή τους θα γίνουν δωρεά στο Queen Elizabeth Scholarship Trust (QEST) με εγγυημένο ποσό τουλάχιστον £ 1 εκατομμύριο.

Τα 12 ακριβότερα ουίσκι στον κόσμο!

1. Isabella’s Islay (6.2 εκατομμύρια $) Το μπουκάλι του είναι διακοσμημένο με περίπου 8500 διαμάντια, μεγάλη ποσότητα λευκόχρυσου και περίπου 300 ρουμπίνια!
2. Master of Malt 105 ετών (1.4 εκατομμύρια $).
3. Macallan 1946 (460.000 $).
4. Dalmore 64 Trinitas (160.000 δολάρια).Η Dalmore παρήγαγε μόλις 3 μπουκάλια!
5. Glenfiddich Janet Sheed Roberts Reserve 1955 (94.000 $).
6. Macallan Fine and Rare Collection 1926 (75.000 $).
7. Dalmore 62 Single Highland Malt Scotch Matheson (58.000 $).
8. Glenfiddich 1937 (20.000 $).
9. Highland Park Single Malt 50 ετών (17.500 $).
10. Macallan 55 ετών (12.500 $).
11. Dalmore 50 ετών (11.000 $).
12. Glenfarclas 1955 (10.878 $).
Dalmore whisky 50
Πώς πίνεται το ουίσκι; Από την σκοπιά του Διαιτολόγου… 

Αυτό που ξεχωρίζει το ουίσκι από τα άλλα ποτά είναι η χρόνια «ανάπαυσή» του σε δρύινα βαρέλια όπου η επαφή του με το ξύλο το εξευγενίζει, του προσδίδει πολυπλοκότητα, βάθος χαρακτήρα και γεύσης. Είτε το πίνετε σκέτο είτε αναμειγμένο, ως απεριτίφ, κοκτέιλ ή ως χωνευτικό, το ουίσκι είναι πράγματι μοναδικό στην κατηγορία του.
Στην Σκοτία πίνεται σκέτο, χωρίς προσθήκη νερού ειδικά εάν πρόκειται για ένα παλαιωμένο ουίσκι ποιότητας. Η χρήση νερού ή πάγου θεωρείται αποδεκτή μόνο στα ουίσκι κοινής ποιότητας. Από διαιτολογικής απόψεως η προσθήκη νερού ή πάγου βοηθά το ήπαρ να μεταβολίσει την αλκοόλη και κατ΄επέκτασιν να μειώσει την ένταση και την βαρύτητα των συμπτωμάτων της ενδεχόμενης μέθης, δεδομένου ότι για να διασπαστεί ένα μόριο αλκοόλης απαιτούνται επτά μόρια νερού, ενώ είναι γενικά παραδεκτό ότι το αλκοόλ αφυδατώνει τον οργανισμό.
Η ανάμιξή του με σόδα ενυδατώνει και αλκαλοποιεί σχετικά το ουίσκι με αποτέλεσμα να είναι καλύτερα ανεκτό και φιλικό προς τον οργανισμό.  
Πολύ διαδεδομένη και δημοφιλής είναι η ανάμιξη του ουίσκι με αναψυκτικά τύπου cola η οποία θεωρείται εσφαλμένη:
-Διαιτητικά γιατί η προκαλείται εκτός της υπογλυκαιμίας του αλκοόλ και μια δεύτερη υπογλυκαιμία οφειλόμενη στη  ζάχαρη της cola που κάνει εντονότερα τα συμπτώματα της μέθης.
-Γευσιγνωστικά η έντονη γλυκιά γεύση της cola «καλύπτει» τα αρώματα και την γεύση ειδικά ενός ουίσκι ποιότητας, οπότε γίνεται αδύνατη η όποια αξιολόγηση με αποτέλεσμα όλα τα ουίσκι να μοιάζουν ίδια υποτιμώντας έτσι τους γαλαζοαίματους ευγενείς του είδους.

Macallan Whisky 55

Ένα ποτήρι ουίσκι ασκεί ευεργετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα και θεωρείται διεγερτικό του κεντρικού συστήματος, χαλαρώνει διώχνει τις αναστολές και φτιάχνει την διάθεση. Η κατάχρησή του (όπως και των άλλων αλκοολούχων) δρα κατευναστικά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, δύναται να προκαλέσει αλλοπρόσαλλη ή επιθετική συμπεριφορά λόγω της απώλειας του ελέγχου της συνείδησης (του «υπερεγώ» κατά τον Φρόιντ…), λήθαργο, υπνηλία και σε υπερβολικές δόσεις delirium tremens (τρομώδες παραλήρημα). Η απώλεια ισορροπίας που παρατηρείται στους μεθυσμένους οφείλεται στην «δηλητηρίαση» από το αλκοόλ της παρεγκεφαλίδας του εγκεφάλου που ελέγχει και ευθύνεται για την ισορροπία του σώματος.


Το επιμύθιο
Κάποτε έκοψα το ποτό και τις γυναίκες. Ήταν τα χειρότερα 20 λεπτά της ζωής μου...
George Best, Βορειοϊρλανδός ποδοσφαιριστής.


Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Οίνος & Ποτό" .


Πηγές 

Ποτογραφία - Α. Τσακίρη
Ουίσκι, ένα ταξίδι στη γεύση - Ίαν Βισνιέφσκι 
«Ουίσκι. Το νερό της ζωής και της λήθης». - Νατσιούλης Δ. Αθανάσιος - Εφημερίδα ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΟ 11/2001. 
«Τύποι Ουίσκι». - Νατσιούλης Δ. Αθανάσιος - Εφημερίδα ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΟ 4/2004
http://www.ofono.gr/article.php?id=13546&category_id=0
http://axioperierga.blogspot.gr/2013/12/10_4.html#more
http://parodynews.wordpress.com/
http://lamogianews.blogspot.com/2013/06/10.html#ixzz2n5pITyJZ 

Πηγές φωτογραφιών

http://www.ofono.gr/article.php?id=13546&category_id=0
http://axioperierga.blogspot.gr/2013/12/10_4.html#more
http://parodynews.wordpress.com/
 http://lamogianews.blogspot.com/2013/06/10.html#ixzz2n5pITyJZ 
http://www.krasiagr.com/?p=2141
http://questionisthisnormal.blogspot.gr/2010/10/sick-with-cold-whiskey.html
http://www.anthidis.gr/gr/el/products/crown-royal-whisky-1-l

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...