H AΠΟΔΡΑΣΗ
«Οταν είσαι επάνω στο σκάφος, τα ξεχνάς όλα: Ποιος σου χρωστάει, πού είναι τα παιδιά σου, τι κάνει η γυναίκα σου, αν η µάνα σου πήρε τα χάπια της, αν οι κότες σου θέλουν νερό, αν οι ντοµάτες σου µεγάλωσαν... Βλέπεις, για παράδειγµα, τη Χίο και ξέρεις ότι είναι η Χίος, αλλά µπορεί να είναι και οποιοδήποτε άλλο µέρος». B.A..
«Αδειάζεις από έγνοιες, ειδικά αν µένεις σε νησί. Γιατί στο νησί, ακόµη και βόλτα να πας σε ένα χωριό, πάλι πάνω στο νησί είσαι. Με την ιστιοπλοΐα φεύγεις µακριά». Γ.Κ.
«Γύρω γύρω είναι η φύση, στη µέση εσύ µε το πλήρωµα, και πρέπει όχι να την αντιπαλέψεις, αλλά να συµπαραταχθείς µε αυτήν. Είναι σαν να είµαστε προσκοπάκια, τα δίνουµε όλα! Οταν γυρνάµε, είµαστε µολύβι από την κούραση, έχουµε, όµως, γεµίσει µπαταρίες για όλον τον επόµενο µήνα». Ν.Κ.
Η ΑΥΤΟΕΙΚΟΝΑ
«Εχουµε µια εικόνα για τον ναυτικό που βρίσκεται σε ένα σκάφος µε πανιά: ότι είναι ένας άντρας δυνατός, όχι τόσο στα µπράτσα, όσο στην ψυχή και στην καρδιά, ικανός, σοφός, ελεύθερος. Αυτή την εικόνα τη βλέπουµε στον εαυτό µας, έστω και σε µικρογραφία». Β.Α.
Η ΑΝΤΡΟΠΑΡΕΑ
«Στο σκάφος θα βγάλεις τα εσώψυχά σου. Και υπάρχει οµερτά: ό,τι λέγεται επάνω στο σκάφος µένει εκεί! Oι πιο σοβαροί αθλητές, βέβαια, δεν έχουν τέτοια χαλαρότητα, να πίνουν µπίρες στην άπνοια και να λένε ό,τι µπούρδα τους έρθει – άλλωστε τα ανταγωνιστικά σκάφη σπάνια “κάθονται” τόσο. Τα άλλα, τα ταλαίπωρα, µπορεί να “κάτσουν” πολλές ώρες, οπότε εκεί βγαίνει και η... κονσέρβα!». Β.Α.
«Περνάς µε τον άλλον τόσες ώρες, που ξέρεις τι σκέφτεται και προσπαθείς να λύσεις το πρόβληµά του, όχι µόνο στον αγώνα, αλλά και στη ζωή του. Η ιστιοπλοΐα δηµιουργεί πολύ στενούς δεσµούς φιλίας». Δ.Δ.
«Από τους αγώνες βγαίνουν και οι ιστορίες που λέµε όλον τον χειµώνα – “θυµάσαι τότε; ” –, τις οποίες µοιράζονται όχι µόνο τα µέλη του πληρώµατος, αλλά και τα πληρώµατα ενός οµίλου µεταξύ τους. Συχνά ακούς µια ιστορία µε τόση παραστατικότητα, που είναι σαν να ακούς τον Μαγγελάνο να διηγείται πώς κατέβαινε τη Γη του Πυρός»! Γ.Κ.
Ο ΗΓΕΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ
«Στο εξωτερικό οι πολυεθνικές οργανώνουν µαθήµατα ιστιοπλοΐας για τους υπαλλήλους τους, επειδή η ιστιοπλοΐα βοηθά στο fast decision making. ∆ηµοκρατικές διαδικασίες δεν υπάρχουν στο σκάφος – “οι πολλοί καπεταναίοι το βουλιάζουν το καράβι”. Ο Γεώργιος Κρέµος, δάσκαλός µου, έλεγε: “Ενας είναι ο Θεός κι ένας ο καπετάνιος, κι οι απόψεις του ουδέποτε αµφισβητούνται – εις την θάλασσαν η δηµοκρατία ουδέποτε εφαρµόζεται”. Το ασπάζοµαι. Βέβαια, ο καλός κυβερνήτης πρέπει να ακούει τις απόψεις του πληρώµατος, έστω και αν δεν τις εφαρµόζει». Τ.Σ.
Ο ΦΟΒΟΣ
«Οταν παλεύεις µε κύµα 10 µέτρα και 60 µίλια αέρα µέσα στη νύχτα, η συναισθηµατική φόρτιση είναι πολύ έντονη – πολύ περισσότερο στον κυβερνήτη, ο οποίος έχει την ευθύνη του πληρώµατος. Ο φόβος νικιέται µεν µε την προοπτική της νίκης, αλλά δεν παύει να υπάρχει». Κ.Μ.
ΤΑ ΟΡΙΑ
«Η ιστιοπλοΐα σού µαθαίνει να είσαι οµαδικός, συνεπής, µεθοδικός, ψύχραιµος, µπορεί όµως να σου κληροδοτήσει και αρνητικά χαρακτηριστικά. Είναι, ας πούµε, δύσκολο να διαχειριστείς την ήττα έπειτα από νίκες – κινδυνεύεις να γίνεις πιο παράτολµος, να πιέσεις το σκάφος σου πάνω από τα όριά του». Δ.Δ.
«Οι γυναίκες ιστιοπλόοι είναι πιο προσεκτικές, ενώ οι άντρες κάνουν πιο εύκολα επικίνδυνους ηρωισµούς. Τα ρίσκα που πρέπει να παίρνεις είναι αυτά που θα σου πει να πάρεις ο καπετάνιος. Αυτός θα βάλει το πλήρωµα να ρισκάρει, αλλά στο µίνιµουµ, βάζοντας την ασφάλεια πάνω από όλα. Οι Αγγλοι λένε “το finish first, first you have to finish”». Τ.Σ.
«Για να ξέρεις τα όρια τα δικά σου, του πληρώµατος και του σκάφους, πρέπει να έχεις πολλή εµπειρία. Η γνώση των ορίων είναι από τα πιο σηµαντικά ατού ενός ιστιοπλόου». Κ.Μ.
Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
«Αν θες σώνει και καλά να κερδίσεις, δεν θα κερδίσεις – η εµµονή δεν κάνει καλό στην ψυχολογία σου». Κ.Μ.
«Ιστιοπλοώ κατά βάση για να κερδίσω τον εαυτό µου ή για να µε δει ο συναγωνιστής ιστιοπλόος και να πει “αυτός ιστιοπλοεί σωστά”. Βέβαια, στο τέλος κάθε αγώνα, αν έχεις κερδίσει τον άλλον µε διαφορά, λες, τάχα µε ενδιαφέρον, “µα πού κολλήσατε, ρε παιδί µου, εσείς;”, σαν να λες “σας αγαπάω και είστε φίλοι µου, θέλω να δω τι πάθατε και σας καταλαβαίνω”, για να µην πεις “είµαι τέλειος και σας ξέσκισα και βγήκα πιο µπροστά από όλους σας!”». Γ.Κ.
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΟ ΣΚΑΦΟΣ
«Οταν υπάρχουν γυναίκες στο πλήρωµα είµαστε λιγότερο µπρουτάλ, δεν ξεπερνάµε τα όρια της ευπρέπειας. ∆εν είναι καταπίεση αυτό: αν στο πλήρωµα είναι µόνο άντρες και κάποιοι ξεφύγουν σε αυτό που αποκαλούµε “καφρίλα”, µπορεί αυτοί να καταπιέσουν τους υπόλοιπους. Μια γυναίκα το σταµατά αυτό». Β.Α.
«Εκτός αν είναι η αδελφή κάποιου που δεν την ντρέπεσαι και σου βγαίνει πάλι ο τελείως σκληροτράχηλος!». Γ.Κ.
«Ακόµη και όταν µια γυναίκα από το πλήρωµα µπαίνει στο σκάφος, κάποιος πάντα απλώνει το χέρι για να τη βοηθήσει να περάσει την πασαρέλα ή τραβάει το σχοινί για να φέρει το σκάφος πιο κοντά στον ντόκο. Αυτό δεν σηµαίνει ότι δεν είναι ίση µε εσένα στις ικανότητες – άλλωστε, για να πάρεις στο πλήρωµα µια γυναίκα, σηµαίνει πως ξέρεις ότι µπορεί να αντεπεξέλθει». Β.Α.
«Είναι θέµα ιπποτισµού. Κάτι ανάλογο συµβαίνει όταν της ανοίγεις την πόρτα στο αυτοκίνητο, αλλά αυτό είναι µια καθηµερινή υπόθεση, ενώ το σκάφος όχι, οπότε αυτοί οι κώδικες διατηρούνται. Τις γυναίκες, βέβαια, τις θέλεις στο σκάφος και επειδή, καθώς συνήθως είναι πιο τακτικές, σε κάνουν και εσένα να µην αφήνεις τον νεροχύτη χάλια»! Γ.Κ.
«Οι γυναίκες υπερτερούν και στην οργάνωση και στην πειθαρχία. Αν εκπαιδευτούν και πιστέψουν στον καπετάνιο, γίνονται άριστο πλήρωµα – όπως ακριβώς αφοσιώνονται σε έναν άντρα αν αποφασίσουν να τον ακολουθήσουν». Τ.Σ.
«Εµείς έχουµε το άβατο του Αγίου Ορους! ∆εν βάζουµε γυναίκες στο σκάφος, επειδή µας αρέσουν οι γυναίκες»! Ν.Κ.
∆ιεθνές Ιστιοπλοϊκό Ράλι Αιγαίου
Θεσπίστηκε το 1964 και από τότε µαγνητίζει τα πιο άρτια εκπαιδευµένα πληρώµατα, που παίρνουν θέση καταµεσής του Ιουλίου στον όρµο του Φαλήρου, λίγο πιο µακριά από το «αρχηγείο» του οµίλου στο Μικρολίµανο, µε στόχο πάντα την πρωτιά. Το ∆ιεθνές Ιστιοπλοϊκό Ράλι Αιγαίου, καµάρι ενός σωµατείου που έχει επίσης διοργανώσει παγκόσµια και µεσογειακά πρωταθλήµατα, ξεκινά πάντα από το Φάληρο και τερµατίζει στο Σούνιο, «για να είναι πιο fair, επειδή στα 30 µίλια µέχρι το Φάληρο δεν έχει αέρα» λέει ο Γιώργος Συκάρης, γενικός γραµµατέας του ΠΟΙΑΘ.
Ο ∆ηµήτρης ∆εληγιάννης, που πήρε πέρυσι την πρωτιά µε το σκάφος «Booker Amita Motion», τονίζει: «Είναι ο πιο δύσκολος ελληνικός αγώνας, από τους σκληρότερους στη Μεσόγειο, καθώς περνάει από σηµεία όπως το Κάβο Ντόρο ή το Ικάριο πέλαγος, και πολύ απρόβλεπτος, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών του Αιγαίου». ∆εν ευδοκιµούν εδώ καλαµπούρια από σκάφη-τουρίστες. «Στο Ράλι κάνεις πρωταθλητισµό, εποµένως δεν χαλαρώνεις ποτέ» λέει ο εκπαιδευτής του ΠΟΙΑΘ και καπετάνιος του «Wind Ζantino» Τάκης Στρούζας, µε αρκετές πρωτιές στο Ράλι Αιγαίου, αλλά διάσηµος κυρίως ως κυβερνήτης του πρώτου ελληνικού γυναικείου ιστιοπλοϊκού πληρώµατος στην Ελλάδα. «Και λίγο αέρα να έχει , αν είσαι συγκεντρωµένος, θα τρέχεις εκεί που οι άλλοι δεν θα τρέχουν». Το επίπεδο είναι τέτοιο, που η πλειονότητα όσων λαµβάνουν µέρος ανήκει στους ηµιεπαγγελµατίες. Μπορεί να µην αµείβονται, αλλά η ζωή τους ολόκληρη κυµατίζει γύρω από την θάλασσα: εκπαιδευτές οµίλων, έµποροι πανιών, σκαφών και ρούχων ιστιοπλοΐας, ιδιοκτήτες ναυτιλιακών εταιρειών κ.ο.κ. Αν είχαµε επαγγελµατική ιστιοπλοΐα στην Ελλάδα, οι επαγγελµατίες θα ήταν όλοι οι βετεράνοι του Ράλι – ανάµεσά τους και ο πρόεδρος του διοργανωτή οµίλου, Γιάννης Μαραγκουδάκης: «Στο Ράλι έχουν διαχρονικά συµµετάσχει πολλοί έλληνες ολυµπιονίκες της ιστιοπλοΐας, όπως ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο Γιώργος Ζαΐµης, ο Οδυσσέας Εσκιτζόγλου, ο Τάσος Μπουντούρης, ο Ηλίας Χατζηπαυλής, ο Αρης Ραπανάκης, ο Τάσος Γαβρίλης, ο ∆ηµήτρης ∆εληγιάννης, ο Λεωνίδας Πελεκανάκης, αλλά και άλλα διάσηµα ονόµατα της ανοικτής θάλασσας, όπως ο Γεώργιος Ανδρεάδης, ο Γιάννης Γιαπαλάκης κ.ά.». Ως καθ’ ύλην αρµόδιος, µας αφηγείται τη γέννηση και εδραίωση ενός αγώνα που την επόµενη χρονιά θα σβήσει 50 κεράκια: «∆ηµιουργήθηκε από την επιθυµία των ιστιοπλόων του κέντρου να αποµακρυνθούν από τα προστατευµένα νερά του Αργοσαρωνικού, να ταξιδέψουν στο Αιγαίο. Στη συνέχεια, λόγω συγκυριακών καταστάσεων µε τους ανατολικούς γείτονές µας, το Ράλι έλαβε τη µορφή ενός εθνικού γεγονότος – λόγω, µάλιστα, των εθνικών σκοπών που επιτελεί, έχει την υποστήριξη του Πολεµικού Ναυτικού και του Αρχηγείου Λιµενικού Σώµατος, ενώ τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουρισµού και Πολιτισµού».
Οι εθνικοί σκοποί, αλλά και η ιδιωτική πρωτοβουλία: «Ο ΠΟΙΑΘ αισθάνεται πολύ υπερήφανος που δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισµό» υπογραµµίζει ο Γιάννης Μαραγκουδάκης.
«Είναι ο πρώτος ελληνικός αγώνας που συνέδεσε τους χορηγούς µε την ιστιοπλοΐα και που εξασφάλισε τα τελευταία 30 χρόνια τη συνεχή κάλυψη των οργανωτικών δαπανών από χορηγούς του ιδιωτικού τοµέα». Οι χορηγίες, µε τη σειρά τους, έφεραν δηµοσιότητα. Το «µπαµ» της δηµοτικότητας του αγώνα έγινε µε τη διαδικτυακή εφαρµογή ζωντανής απεικόνισής του: από το 2003 µπορεί ο καθένας στην ιστοσελίδα του Ράλι να παρακολουθεί σε πραγµατικό χρόνο την εξέλιξή του. «Μην ξεχνάµε ότι η ιστιοπλοΐα δεν έχει κερκίδα και έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος αναπλήρωσης του µειονεκτήµατος αυτού».
Το µόνο µειονέκτηµα που παραµένει είναι η µικρή συµµετοχή σε σχέση µε άλλους διεθνείς αγώνες της Μεσογείου – γύρω στα 25 µε 30 σκάφη. Κάπως έτσι είναι, όµως, όταν δίνεις εκκίνηση µακριά από την καρδιά του µεσογειακού ιστιοπλοϊκού δυναµικού, την οποία συνθέτουν η Ισπανία, η Γαλλία, η Μάλτα, η Ιταλία. «Η Ελλάδα δεν έχει και µεγάλο στόλο αγωνιστικών σκαφών» συµπληρώνει ο Γιάννης Μαραγκουδάκης – και οι συνειρµοί οδηγούν σε παλαιότερη τοποθέτησή του, περί του ευδαιµονισµού του έλληνα ιστιοπλόου, ο οποίος δεν αποζητάει τη σκληραγώγηση, αλλά την καλοπέραση: λίγα µίλια αγώνα και κατόπιν ούζα στην ψαροταβέρνα. Βέβαια, για έναν ιστιοπλόο όπως ο Γιάννης Μαραγκουδάκης – το κοντέρ του έχει γράψει πάνω από 100.000 ναυτικά µίλια και στο βιογραφικό του φιγουράρει ένας διάπλους του Ατλαντικού – όλοι, λίγο πολύ, θα µπορούσαν να φαντάζουν φυγόπονοι.
Regatta και Ράλι διαφορές και οµοιότητες
Ο Γιώργος Συκάρης είναι σε θέση να τις γνωρίζει πολύ καλά, καθώς είναι γενικός γραµµατέας του ΠΟΙΑΘ, τέως πρόεδρος της Επιτροπής Ανοικτής Θαλάσσης, ενώ την τελευταία δεκαετία δίνει το «παρών» ακατάπαυστα, µεταξύ άλλων, και στους δύο αγώνες, ως κυβερνήτης του «Βάνα Βιολέττα 3».
«Και µόνο το γεγονός ότι η Regatta διοργανώνεται τον Αύγουστο ενισχύει το τουριστικό κοµµάτι του χαρακτήρα της, καθώς οι θερινές άδειες τότε είναι στο φουλ και έτσι τα πληρώµατα συνδυάζουν τη συµµετοχή τους σε αυτή µε τις διακοπές τους. Τον Ιούλιο, αντιθέτως, που διοργανώνεται το Ράλι, για να αφήσει κανείς τη δουλειά του και να συµµετάσχει πρέπει να είναι πιο αποφασισµένος. Από την εποχή και τον τόπο διεξαγωγής προκύπτουν και διαφορετικές καιρικές συνθήκες: από τη µία τα µελτέµια του Ιουλίου στις Κυκλάδες, απ’ όπου περνά πάντα το Ράλι, από την άλλη τα πιο ήσυχα νερά του Ανατολικού Αιγαίου τον Αύγουστο. Ενας άλλος, πολύ σηµαντικός λόγος που στη Regatta, γενικά, δεν περιµένεις να ταλαιπωρηθεί ούτε το σκάφος σου ούτε το πλήρωµα είναι οι µικρότερες ιστιοδροµίες – “µπράτσα”, όπως τις αποκαλούµε: στο Ράλι δεν είναι σπάνιο το µονόµπρατσο των 140 µιλίων, ενώ ο συνολικός αριθµός µιλίων του αγώνα είναι πάνω από 400, τη στιγµή που στη Regatta µπορεί να πέσει κάτω από τα 200. Συνεπώς, για τη Regatta δεν χρειάζεσαι, για παράδειγµα, τα πιο γερά πανιά – στο Ράλι, αντιθέτως, θα βάλεις τον καλύτερο εξοπλισµό και θα επιλέξεις για πλήρωµα τους πιο καλά προπονηµένους. Στο Ράλι δε, το µικρότερο σκάφος είναι 35 µε 36 πόδια, ενώ στη Regatta 26 µε 27 πόδια. Βέβαια, όταν µπαίνεις στον αγώνα, θες να τρέξεις καλά. Είναι όπως στο ποδόσφαιρο: είτε παίζεις στη γειτονιά, µε δύο πέτρες για τέρµατα, είτε στο Μπερναµπέου, κυνηγάς τη νίκη µε το ίδιο πάθος!».
∆ηµήτρης ∆εληγιάννης: κατά συρροή νικητής
Τρεις πρωτιές τα τελευταία χρόνια στο Ράλι Αιγαίου, τρεις ολυµπιακές αποστολές και µια λαµπρή πρωτιά στο παγκόσµιο πρωτάθληµα του 1993 (ιστιοπλοΐα κλειστού στίβου, κατηγορία Soling). Αυτά συµβαίνουν όταν έχεις την οµάδα σαν οικογένεια.
Ο περυσινός νικητής του Ράλι µε το σκάφος «Booker Amita Motion» πάει πακέτο µε το πλήρωµά του στην ανοιχτή θάλασσα: «Θεωρώ ότι δεν προσφέρει ικανοποίηση να φέρω ξένους µισθοφόρους για να έρθουµε πρώτοι – ΟΚ, θα έρθουµε πρώτοι, και τι έγινε; Είµαστε οµάδα και προσπαθούµε να γινόµαστε καλύτεροι µε προπόνηση, διατροφή και άσκηση όλον τον χρόνο». Σε αυτό το επίπεδο δεν αρκεί, βέβαια, η καλή κατάσταση του πληρώµατος: «Αν στοχεύεις ψηλά, τα αναλώσιµα του σκάφους είναι το πιο σηµαντικό. Η απόδοση των πανιών µειώνεται µε κάθε χρήση, γι’ αυτό το ιδανικό είναι να έχεις καινούργια σε κάθε αγώνα. Η συντήρηση είναι ακριβή και το κόστος των αγώνων µεγάλο – χωρίς τη βοήθεια ενός σοβαρού χορηγού, µπορείς να συµµετέχεις αξιοπρεπώς, αλλά δεν µπορείςνα πηγαίνεις σε 15 αγώνες και να διεκδικείς υψηλές θέσεις σε όλους». Ο χορηγός κρίνεται απαραίτητος, η οικογένεια, πάλι, όχι. Το να είσαι εργένης είναι ατού για τις υψηλές επιδόσεις στην ιστιοπλοΐα: «∆εν µπορεί να έχει τις ίδιες ευκαιρίες αυτός που ορίζει τη ζωή του 100% µε αυτόν που έχει ως προτεραιότητα την οικογένεια. Προσωπικά, δεν θυµάµαι πότε ήταν το τελευταίο Σαββατοκύριακο που είχα ελεύθερο, αν είχα παιδιά, πότε θα τα έβλεπα;». Αλλωστε, τον ρόλο της οικογένειας µπορεί να παίξει το πλήρωµα: «Η ιστιοπλοΐα δηµιουργεί πολύ στενούς δεσµούς».
Aegean Regatta
Ο ακριτικός αγώνας που διατρέχει κάθε χρόνο τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είναι η πιο πολυπληθής εγχώρια γιορτή της ιστιοπλοΐας.
«∆εν µου αρέσει να λέω ότι είναι ο πιο σηµαντικός ή ο πιο πετυχηµένος αγώνας στην Ελλάδα» διευκρινίζει ο Ακης Τσαλίκης, πρόεδρος της Επιτροπής Ανοικτής Θαλάσσης της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Οµοσπονδίας, η οποία παρακολουθεί όλους τους offshore αγώνες, «είναι, πάντως, η πιο µεγάλη διοργάνωση από άποψη συµµετοχών και η µοναδική συνδιοργάνωση πολλών αθλητικών οµίλων, όλων µε έδρα το Ανατολικό Αιγαίο». Από τη Θάσο ως τη Ρόδο, που είναι η καταγεγραµµένη εµβέλεια της Aegean Regatta, υπάρχουν µπόλικοι θαλασσόλυκοι που αδηµονούν να δώσουν το «παρών». Το ενδιαφέρον είναι ότι το υψηλό επίπεδο της διοργάνωσης, το οποίο εξασφάλισε και την αρωγή του κράτους, προσελκύει σταθερά και τα καλά πληρώµατα της Ελλάδας – παράδειγµα o πολλές φορές παγκόσµιος πρωταθλητής και αντιπρόεδρος της ∆ιεθνούς Ιστιοπλοϊκής Οµοσπονδίας Γιώργος Ανδρεάδης, ο οποίος φιγουράρει κάθε χρόνο δίπλα στις σηµαδούρες της εκκίνησης µε κάποια «Μeliti» ή κάποια «Αtalanti» του. Ετσι, κάθε χρονιά, από το 2001, ένας στόλος κατά µέσο όρο 80 συµµετοχών (έχουν πλησιάσει και τις 100) µε σκάφη όλων των ειδών – από αστραφτερά αγωνιστικά σκαριά µε αστεράτο βιογραφικό διακρίσεων µέχρι ταλαίπωρα σκαφάκια στα οποία συχνάζει ο «φερερές» (εκ του «φέρε, ρε»: ψιλοάσχετος επιβαίνων µε βασική αρµοδιότητα να εξυπηρετεί το πλήρωµα) – πληµµυρίζει τα λιµάνια των νησιών που βρίσκονται «περασιά» µε την Τουρκία. Σε αυτόν τον διεθνή, λαϊκό αγώνα που την ιδέα του γέννησε, άθελά της, η γειτονική χώρα (µια γιορτινή περαντζάδα ιστιοπλοϊκών, µηχανοκίνητων και παραδοσιακών σκαφών στα παράλιά της πυροδότησε τη σκέψη για έναν ιστιοπλοϊκό αγώνα στα ανατολικά σύνορα της Ελλάδας), όλοι οι καλοί χωράνε. «Εχει έµπειρους ιστιοπλόους και νέους µαθητές, έχει ανθρώπους πλούσιους και ανθρώπους που νοικιάζουν το σκάφος τους για έναν µήνα, ώστε να µπορέσουν να καλύψουν το ετήσιο έξοδό του. Αλλωστε, η ίδια η ιστιοπλοΐα είναι άθληµα φιλελεύθερο και ευρύχωρο – και όσο ακριβό θέλεις» διευκρινίζει ο πρόεδρος, που παίρνει και ο ίδιος µέρος, κυβερνώντας το «Οξυγόνο». Ο παραγοντισµός, παρεµπιπτόντως, πηγαίνει πακέτο µε τη ναυτοσύνη – καµία σχέση µε ποδόσφαιρο και µπάσκετ, όπου οι παράγοντες δεν συνηθίζεται να γνωρίζουν από πρώτο χέρι το άθληµα που εκπροσωπούν.
Η Regatta ξεκινάει από νησί και τελειώνει σε νησί – και δεν περιλαµβάνει µόνο τα µεγάλα νησιά ή τα κεντρικά λιµάνια τους, αντιθέτως: «Προσπαθούµε να εντάσσουµε στη διαδροµή µικρά νησιά – π.χ. τους Λειψούς, τις Οινούσσες κτλ., και µικρότερα λιµάνια, όπως το Πλωµάρι αντί της Μυτιλήνης. Παράλληλα, προσθέτουµε τουλάχιστον έναν καινούργιο προορισµό κάθε χρόνο – φέτος είναι η Βολισσός της Χίου – έτσι ώστε να τονωθούν τα µη πολυσύχναστα λιµάνια και να ευχαριστηθούν ιστιοπλοΐα οι συµµετέχοντες, περνώντας από άγνωστες διαδροµές και προορισµούς» µας λέει ο Βαγγέλης Ασήµογλου, εκπρόσωπος του χιώτικου ΑΟΑ (Αθλητικού Οµίλου Αιγαίου) στην Οργανωτική Επιτροπή της Regatta. Μπορεί η λατινική λέξη «regatta» να σηµαίνει «αγώνας σκαφών» και να περιέγραφε αρχικά θαλασσοµαχίες µε γόνδολες στη Βενετία, όµως το αγωνιστικό κοµµάτι είναι µόνο µία πλευρά του πολυσύνθετου χαρακτήρα της αιγαιακής εκδοχής της. Ο Γιώργος Συκάρης, πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Ανοικτής Θαλάσσης, αναφέρει ότι «από την ίδρυσή της είχαν τεθεί ως στόχοι και ο πολιτισµός, οι περιηγήσεις, η σύσφιγξη σχέσεων µεταξύ των µελών των αθλητικών σωµατείων, η τόνωση της τοπικής οικονοµίας». ∆ύσκολα, άλλωστε, θα είχε θέση σε έναν «στεγνό» αγώνα δρόµου το µπαγλαµαδάκι που έπιαναν τα χέρια του Νίκου Παπάζογλου, αφού άφηναν τις µανέλες του σκάφους «Ικαρος», µε το οποίο ο εκλιπών τραγουδοποιός λάµβανε µέρος κάθε χρονιά. Η περσινή Regatta ήταν αφιερωµένη στη µνήµη του Παπάζογλου και το τραγούδι του, «Ορτσα-Πρίµα», το οποίο έγραψε για χάρη του αγώνα, ακούστηκε περισσότερες φορές απ’ ό,τι συνήθως στα κατά τόπους γλέντια και στις εκδροµές των πληρωµάτων στην ενδοχώρα των νησιών. Η Aegean Regatta χωρίς την ατµόσφαιρα πάρτι στα λιµάνια δεν θα ήταν Aegean Regatta – και οι ναυτικοί όµιλοι του Ανατολικού Αιγαίου δεν θα είχαν κάθε χρόνο τόσες νέες εγγραφές επίδοξων ιστιοπλόων.
Η ενθουσιώδης συµµετοχή από µόνη της, βέβαια, δεν είναι εγγύηση για το µέλλον του αγώνα. Η µειωµένη οικονοµική στήριξη του υπουργείου Ναυτιλίας, διοργανωτή της Aegean Regatta, δεν είναι κάτι που προβλέπεται να αλλάξει σύντοµα. Ο Ακης Τσαλίκης τονίζει την ανάγκη να περάσει η στήριξη από το κράτος στους οµίλους και αναφέρει ότι φέτος την προώθηση στο εξωτερικό έχει αναλάβει µια εταιρεία, ώστε να προσελκύσει διεθνείς συµµετοχές, οι οποίες µε τη σειρά τους θα προσελκύσουν οικονοµικούς υποστηρικτές. Ως προς τις διεθνείς συµµετοχές τουλάχιστον, δεν είναι αδικαιολόγητη κάποια αισιοδοξία – άλλωστε από τη Regatta έχει περάσει, όταν ήταν υπουργός Παιδείας της Γαλλίας, ολόκληρος Ζακ Λανγκ...
«Μούσµουλο», το αξιοπερίεργο της Regatta
Ενα µικρό ροδίτικο σκάφος «χώνεται» συστηµατικά στις πρώτες θέσεις της κατάταξης, αφήνοντας πίσω του συµµετοχές αστέρων.
Το αεικίνητο Ηallberg-Rassy έχει µήκος µόλις 26 πόδια, ηλικία 30 ετών και, κάθε φορά που παίρνει µέρος στην Aegean Regatta, βγαίνει µπροστά από τα πιο µεγάλα και νέα σκάφη (µετά τους διορθωµένους χρόνους, που προκύπτουν µε βάση συστήµατα ισοζυγισµού τα οποία «εξισώνουν» τα χαρακτηριστικά των σκαφών). Χαρακτηριστικά, πέρυσι, πριν από τις τελευταίες παλινδροµικές διαδροµές («όρτσα-πρίµα») µπροστά στην πόλη της Ρόδου, ήταν στην πρώτη θέση της γενικής κατάταξης (εν τέλει, πήρε την τέταρτη θέση). Ο 57χρονος κυβερνήτης του και αντιπρόεδρος του ΑΣΙΑΘ (Αθλητικός Σύλλογος Ιστιοπλόων Ανοικτής Θαλάσσης) Ρόδου, Νίκος Κουµνάκης, δεν µυθοποιεί τη νίκη απέναντι στους «ισχυρούς»: «Ενα ακριβό σκάφος προϊδεάζει µεν για υψηλές επιδόσεις, αλλά µπορεί κανείς να κάνει την πλάκα του και µε ένα σκάφος µε χαµηλό κόστος». Πώς γίνεται, όµως, να «κάνεις την πλάκα σου» και να κερδίζεις; «Με νοιάζει η νίκη. Αν τυχόν πέσω σε λούµπα (σ.σ.: εδώ η κυριολεκτική χρήση της γνωστής έκφρασης, «λούµπα» σηµαίνει άπνοια), και δω δίπλα µου σκάφος που κινείται, µου έρχεται να πηδήξω στη θάλασσα! ». Ο άνθρωπος που γνωρίζουν καλά στα ύδατα πέριξ της Ρόδου από το δυνατό «παρών» στο Rodos Cup , έχει κάποια «µυστικά» που κάνουν το «Μούσµουλο» να σκίζει το κύµα: «Οταν αγωνιζόµαστε, δεν πίνουµε, δεν τρώµε, δε χαριεντιζόµαστε. ∆εν είναι µόνο θέµα πειθαρχίας: Θεωρώ ότι πρέπει να κατευνάζουµε και τα τελώνια του σκάφους». Ισως ο καπετάνιος-λάτρης του Νίκου Καββαδία να κερδίζει και επειδή σέβεται τα πνεύµατα της θάλασσας, όπως οι παλιοί ναυτικοί: «Εχω δει πολλές φορές γοργόνες στο Αιγαίο». Πώς να µην τον ευνοούν οι θάλασσες;
Κώστας Μάνθος, επιφανής «κάτοικος» Αιγαίου
Ο κυβερνήτης του «Cosmote Ερυτος», ο οποίος, πέρα από νίκες σε Aegean Regatta και Ράλι Αιγαίου, µετράει επιτυχίες και στην ιστιοπλοΐα κλειστού στίβου, όπως στους Ολυµπιακούς Σεούλ και Βαρκελώνης, διηγείται την πιο τροµακτική στιγµή που έζησε στα – κατά τα άλλα – παραδεισένια νερά του Αιγαίου.
«Κάνω ιστιοπλοΐα από δέκα ετών και τώρα είµαι 46 – µέσα σε αυτό το διάστηµα, σχεδόν ό,τι µπορεί να συµβεί µου έχει τύχει. Οι ζηµιές στο σκάφος – να σκιστεί η τζένοα ή το µπαλόνι, να σπάσει το σπινακόξυλο, ακόµη και να σπάσει το κατάρτι – δεν είναι κάτι σπάνιο και µη αναµενόµενο, εξού και δεν παραµένουν τόσο έντονα χαραγµένες στη µνήµη, όσο τη στιγµή που τις βιώνεις. Εµένα µου έχει µείνει η στιγµή που µου έπεσε άνθρωπος στη θάλασσα. Είχε µια φοβερή καταιγίδα, 50 µίλια αέρα, πολύ κυµατισµό, και ήταν σούρουπο – δεν έβλεπες σχεδόν τίποτε. Εκεί δεν παιζόταν το αν θα χαλούσε το πανί – ήταν ζήτηµα ζωής και θανάτου. Ευτυχώς, η αντίδραση ήταν πολύ καλή από όλους µας και σε λιγότερο από δύο λεπτά τον είχαµε πάλι πάνω στο σκάφος (σ.σ.: το πλήρωµα του «Cosmote Ερυτος» αποτελείται από µαθητές του στον Ναυτικό Οµιλο Παλαιού Φαλήρου, όπου είναι εκπαιδευτής). Ασχετα, όµως, από ατυχήµατα, τα οποία µπορούν να συµβούν παντού, τo Αιγαίο είναι χώρος παραδεισένιος για ιστιοπλοΐα. Ο καλύτερος στον κόσµο, κατά γενική παραδοχή. Θα µπορούσε κανείς να το παραλληλίσει µε το Πόρτο Τσέρβο, όµως εκεί υπάρχει µόνο ένα νησί, η Σαρδηνία, όχι δεκάδες. Το Αιγαίο έχει στρωτούς καιρούς, ωραίο κυµατισµό και, κυρίως, εναλλαγές από σηµείο σε σηµείο, σε αντίθεση µε τους ωκεανούς, όπου οι συνθήκες είναι στάνταρ, χωρίς ποικιλία. Τώρα, γιατί δεν έχουµε επαγγελµατική ιστιοπλοΐα, είναι άλλο θέµα. Για ποιον λόγο στην Ελλάδα όποιος έχει σκάφος θεωρείται πλούσιος, δεν το ξέρω – πάντως αυτή είναι η πραγµατικότητα».
Φωτογραφίες : Ανδρέας Σιμόπουλος, Χρήστος Κοντός, Νίκος Αλευρομύτης (www.alen.gr), Γιώργος Κυριαζής
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου