Crans Montana: Το Βατερλό της τουρκικής προπαγάνδας

Έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά η ανθεκτικότητα του σχεδίου λύσης του Κυπριακού στη Διάσκεψη στο Crans Montana; Το περίγραμμα λύσης είναι 80%, 50% ή 20% βιώσιμο; Η βιωσιμότητα της προτεινόμενης λύσης είναι απόλυτη (100%) ή μηδενική (0%); Ποιο εργαλείο/μέθοδος εφαρμόζεται για αξιολόγηση της βιωσιμότητας του συνολικού πακέτου λύσης; Πόσο θα αντέξει η προτεινόμενη λύση; Θα αντέξει μια μέρα, τρεις μήνες, ένα χρόνο, πέντε χρόνια ή πενήντα χρόνια; Θα αντέξει ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου ή χίλια χρόνια;

Σε παγκόσμιο επίπεδο διεξάγονται καθημερινά χιλιάδες μελέτες βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας για νέα προϊόντα και υπηρεσίες, επιχειρήσεις, οργανισμούς, ακόμη και για κράτη, πόλεις, συστήματα διακυβέρνησης κ.ά. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τη λύση του Κυπριακού - ένα θέμα που αφορά το μέλλον του τόπου μας, αλλά και που επηρεάζει άμεσα τα εθνικά συμφέροντα και της ίδιας της Ελλάδας. Ένα θέμα που χαρακτηρίζεται από πολυπλοκότητα, ασύμμετρες αβεβαιότητες και εκρηκτικά ρίσκα.
Η περιπλοκότητα της λύσης του Κυπριακού, η εφαρμογή της λύσης, οι μεταβατικές φάσεις, τα οικονομικά της λύσης, ο κίνδυνος παράλυσης του νέου Ομοσπονδιακού Κράτους με βέτο και η αξίωση της Άγκυρας να ισχύσουν οι τέσσερις ελευθερίες της ΕΕ για Τούρκους υπηκόους στην Κύπρο, σε συνδυασμό με τις αρνητικές ασυμμετρίες που χαρακτηρίζουν το Κυπριακό -το μέγεθος και η ισχύς της Τουρκίας, ο τουρκικός αναθεωρητισμός και επεκτατισμός κ.ά.- μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικές συνέπειες.
Στη Σύνοδο στην Ελβετία, οι παράλογες αξιώσεις και μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της Τουρκίας σε όλα τα επίπεδα -εξουσιών, θεσμών, οικονομίας- καθιστούν το σχέδιο λύσης εξαιρετικά δυσλειτουργικό και εύθραυστο. Η πρόταση της Τουρκίας για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις εκμηδενίζει τη συνολική βιωσιμότητα της λύσης.
Στο Crans Montana η πλευρά μας πρέπει να είναι προετοιμασμένη ακόμη και για το χειρότερο δυνατό σενάριο: αδιαλλαξία της Τουρκίας, ναυάγιο διαπραγματεύσεων, επίσημη κήρυξη αδιεξόδου από τον Γ.Γ. ΟΗΕ, κίνδυνος να κηρυχθεί το Κυπριακό ως μη επιλύσιμο πρόβλημα, παιγνίδι επίρριψης ευθυνών, κίνδυνος θερμού επεισοδίου.
Στην τελική αυτή φάση των διαπραγματεύσεων, εισηγούμαι όπως ο ΠτΔ κ.Ν. Αναστασιάδης και ο Έλληνας ΥΠΕΞ κ.Ν. Κοτζιάς προτείνουν στον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να ζητηθεί γνωμάτευση από τον Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Ν. Ταλέμπ -τον κορυφαίο παγκοσμίως ειδικό στο Risk Management- για τη συνολική βιωσιμότητα της λύσης του Κυπριακού.
H πρόταξη της αναγκαιότητας για επιστημονική τεκμηρίωση της συνολικής βιωσιμότητας της λύσης του Κυπριακού θα:

1. Ενίσχυε την διαπραγματευτική μας θέση στην προσπάθεια επίτευξης μιας λύσης που θα αντέξει σε βάθος χρόνου.
2.Κατέρριπτε την τουρκική προπαγάνδα και θα βοηθούσε την πλευρά μας να επανακτήσει την ηθική υπεροχή. Η Τουρκία προσπαθεί να μετατρέψει τον παλιό μύθο της «απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων» σε ένα νέο μύθο για την «ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων».
3.Έδινε ένα πλεονέκτημα στην ελληνοκυπριακή πλευρά και στην Ελλάδα τόσο επί της ουσίας όσο και σε επικοινωνιακό επίπεδο.

Σε περίπτωση που η Τουρκία επιμείνει σε μια εύθραυστη συμφωνία -απορρίπτοντας μια μόνιμη λύση η βιωσιμότητα της οποίας είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη- θα αποκαλυφθούν τα πραγματικά της σχέδια και θα επωμιστεί το πολιτικό κόστος για την μη επίλυση του Κυπριακού.
Λόγω της πολυπλοκότητας, της μεταβλητότητας και των ασυμμετριών που χαρακτηρίζουν το Κυπριακό, το μοντέλο Antifragility που ανέπτυξε ο Ν. Ταλέμπ αποτελεί το μοναδικό εργαλείο παγκοσμίως το οποίο παρέχει τη δυνατότητα αξιολόγησης -με μαθηματική ακρίβεια- της συνολικής βιωσιμότητας της λύσης.
Στόχος να: α) Θωρακίσουμε τη λύση του Κυπριακού ώστε να αντέξει ακόμα και στις πιο ακραίες συνθήκες και β) καταστήσουμε τη λύση antifragile ώστε να γίνεται καλύτερη σε βάθος χρόνου. Εάν αποκλειστούν παντελώς οι εκ Τουρκίας κίνδυνοι, η λύση του Κυπριακού μπορεί να γίνεται πιο λειτουργική με το χρόνο.