Πώς ένα ελληνικό αλκοολούχο έγινε το ποτό της επανάστασης του Φιντέλ Κάστρο... και η στιβαρή επιλογή του Αριστοτέλη Ωνάση

Από τους δρόμους του μεταξιού, στις ανθόσπαρτες "λεωφόρους" του ΜΕΤAXA, μια ιστορία που κλείνει μέσα της τον ελληνικό ήλιο, τις μεσογειακές μυρωδιές των ελληνικών νησιών και ένα μοναδικό μυστικό. Περιπλανόμαστε στα άδυτα μιας ελληνικής ιστορίας που μετρά πλέον περισσότερα από 120 χρόνια

Αν σας ζητούσα να ονομάσετε ένα ποτό για το χειμώνα ή ένα ποτό για τα γλυκά ποιο θα ήταν αυτό;
Είμαι σίγουρος πως όλοι φτιάχνουμε στο μυαλό μας την εικόνα ενός μπουκαλιού METAXA. Πρόκειται για το αλκοολούχο ποτό που είναι απόλυτα εναρμονισμένο με την ελληνική παράδοση και όπως μάθαμε, για μια ξεχωριστή συνταγή που έχει γίνει αγαπητή σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Δεν έγινε τυχαία το ποτό που επέλεγαν ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Φιντέλ Κάστρο, αλλά και το ελληνικό αλκοολούχο που έχει γίνει γνωστό σε όλο τον κόσμο.

ADVERTISEMENT

Η ελληνική ψυχή συναντά τη γαλλική φινέτσα

“Τι είναι το METAXA;” Μέχρι να επισκεφτώ τις εγκαταστάσεις της εταιρίας στη Βαρυμπόμπη ήμουν σίγουρος πως ήξερα την απάντηση. Είναι κονιάκ; Όχι, γιατί κονιάκ είναι το απόσταγμα εκείνο του οίνου που προέρχεται αποκλειστικά από τη γαλλική επαρχία Κονιάκ και άρα το ελληνικό METAXA δεν μπορεί (και δεν το επιθυμεί άλλωστε, θα δείτε γιατί παρακάτω) να χαρακτηριστεί κονιάκ. Ε, τότε, θα αναλογιστείτε πως μπορεί να είναι μπράντι. Όχι ακριβώς... το METAXA κλείνει σε κάθε σταγόνα του 127 χρόνια εμπειρίας και μέσα στα χρόνια αυτά κατάφερε να μην ετεροπροσδιορίζεται, αλλά να είναι αυτό που λέει το όνομά του. To METAXA. Μια συνταγή που δανείζεται μεν μυστικά από τους Γάλλους ποτοποιούς, αλλά ντύνει κάθε ηλιόλουστη σταγόνα της με συστατικά πέρα για πέρα ελληνικά.

Ο Σπύρος Μεταξάς από τα Ψαρρά που εμπνεύστηκε το ελληνικό ποτό

Ο εμπνευστής του και “πατέρας” της εταιρίας Σπύρος Μεταξάς, αναζητούσε στα τέλη του 19ου αιώνα το μυστικό της απόλαυσης σε ένα οινοπνευματώδες ποτό. Μια απαλή, γεμάτη γεύση που δεν ήταν εύκολο να βρεθεί σε ποτά που σκοπός τους ήταν μόνο να σε “χτυπήσουν” κατακούτελα. Το κονιάκ ή το μπράντι ήταν γνωστό, όμως εκείνος ήθελε να στρογγυλέψει, να μαλακώσει ακόμη περισσότερο τη γεύση του.

Οι ξακουστοί αμπελώνες της Σάμου χαρίζουν το γλυκό Μοσχάτο και δίνουν μια απαλή νότα στο METAXA

Οι Γάλλοι ποτοποιοί χρησιμοποιούσαν για αυτό το σκοπό τη ζάχαρη, όμως ο Σπύρος Μεταξάς οραματίστηκε ένα ανεπανάληπτο πάντρεμα. Μαζί με το απόσταγμα οίνου, που αποτελεί άλλωστε και τη βάση για κάθε τέτοιου είδους ποτό, έβαλε στο βαρέλι του και το φημισμένο γλυκό Μοσχάτο Σάμου. Έδεσε τα αποστάγματα οίνου, το γλυκό κρασί της Σάμου με αρώματα της Μεσογείου και άφησε το χρόνο και τα καλά ξύλινα βαρέλια να κάνουν όλη την υπόλοιπη δουλειά. Χρόνια δοκιμών, επιμονής και αγάπης για το προϊόν απέδωσαν καρπούς και σήμερα εκτός από όλη την Ελλάδα, που σε κάθε γωνιά της όπου κονιάκ, εκείνη εννοεί METAXA, το ελληνικό ποτό έχει φανατικούς σε όλο τον κόσμο. Για την ακρίβεια από τις 10 εκατ. περίπου φιάλες που παράγονται αποκλειστικά στη χώρα μας και στις εγκαταστάσεις της εταιρίας, το 85% σχεδόν εξάγεται σε χώρες του εξωτερικού.

Οι δρόμοι του Μεταξιού, ο Πειραιάς και ο Σαλαμινομάχος

Ο Σπύρος Μεταξάς έφτασε στον Πειραιά προς τα τέλη του 19ου αι. Από οικογένεια εμπόρων που μάλιστα κέρδισε το επίθετό της πιθανότατα χάρη στην ενασχόληση με την εισαγωγή μεταξιού, ο Σπύρος Μεταξάς ασχολήθηκε στην αρχή με την εισαγωγή εδόδημων και αποικιακών προϊόντων. Κακάο, ξηροί καρποί, μπαχαρικά από χώρες της ανατολής περνούσαν από τα χέρια του και φυσικά εκλέπτυναν τον ουρανίσκο του.

Οι φιάλες του METAXA άλλαξαν πολλές φορές, το περιεχόμενό τους όμως ποτέ

Ο Μεταξάς αποφάσισε να φτιάξει το δικό του ποτό, με το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής να βρίσκεται στον Πειραιά, γνώριμο τόπο για την οικογένεια εμπόρων. Ο θρύλος λέει, πως κατά τις εργασίες κατασκευής της μονάδας βρέθηκε στα θεμέλια ένα νόμισμα που απεικόνιζε τον Σαλαμινομάχο. Ο Σπύρος Μεταξάς θεώρησε το γεγονός “οιωνό” και αποφάσισε να δώσει στην ποτοποιία του και το ξεχωριστό του αλκοολούχο ποτό αυτό το έμβλημα, που κοσμεί τα μπουκάλια μέχρι και σήμερα.

Με τον σημερινό METAXA Master, Κωνσταντίνο Ράπτη, μπροστά από το πρώτο βαρέλι στο κελάρι που φέρει το όνομα του ιδρυτή της εταιρίας

Ο Σπύρος ήταν ο πρώτος METAXA Master, εκείνος που γνώριζε να “σφραγίζει τον ήλιο” σε κάθε σταγόνα του ποτού που εφηύρε με αξιοθαύμαστη φαντασία και εφευρετικότητα. Οι υπεύθυνοι της εταιρίας φροντίζουν από τότε να υπάρχει πάντα ένα Master του ποτού. Ένας άνθρωπος που δοκιμάζει, αναμειγνύει και παράγει το ίδιο γευστικό αποτέλεσμα σε κάθε φιάλη. Σήμερα ο πέμπτος στη σειρά METAXA master μας υποδέχτηκε στα κελάρια του, το χώρο όπου συνεχίζει τη δημιουργία του ποτού. Η εταιρία μεταφέρθηκε στην Κηφισιά στη δεκαετία του '60 και από τότε, το μυστικό του METAXA συνεχίζει να παράγεται με το ίδιο μεράκι εκεί.

Στα άδυτα μιας γλυκόπιοτης ιστορίας

Η πρόσκληση έγραφε πως επρόκειτο να ζήσουμε τη απόλυτη METAXA Experience και έτσι συνέβη ακριβώς. Κατεβήκαμε στα κελάρια όπου φυλάσσονται στα βαρέλια τόνοι του γλυκόπιοτου ποτού και ο σημερινός METAXA Master μας ξενάγησε στην ιδιαίτερη καθημερινότητά του. Ο Κωνσταντίνος Ράπτης είναι εκείνος που διατηρεί και προάγει το όραμα του Σπύρου Μεταξά, να κλείνει δηλαδή σε κάθε μπουκάλι τον ήλιο της Ελλάδας. Εκεί ο κ. Ράπτης μας βοήθησε να καταλάβουμε καλύτερα τι θα πει παρασκευάζω ένα ξεχωριστό ποτό.

Τα γαλλικά ξύλινα βαρέλια είναι ένα ακόμη μυστικό της γεύσης και της μοναδικότητας του METAXA

Το πρώτο συστατικό του, όπως είπαμε το μοσχάτο Σάμου, ένα κρασί ξακουστό σε όλο τον κόσμο για την απαράμιλλη γεύση και την μοναδική του γλυκύτητα. Ωριμάζει στα ορεινά του νησιού, κάτω από τον αιγαιοπελαγίτικο ήλιο και όσο δεν εξάγεται – απ' ό, τι μάθαμε οι Γάλλοι το λατρεύουν και φροντίζουν να λαμβάνουν μεγάλες ποσότητες για τη γαλλική αγορά – πηγαίνει στα κελάρια του METAXA.

Δοκιμάζουμε να βρούμε τη μυστική δοσολογία που δίνει αυτή τη μοναδική γεύση

Το δεύτερο συστατικό είναι απόσταγμα κρασιού. Ένα blend από επιλεγμένα κρασιά, το οποίο μένει σε ειδικό χώρο των εγκαταστάσεων για να ωριμάσει πριν γίνει μέρος του METAXA. Αυτό είναι και που δίνει την ένταση και τις υψηλές μονάδες αλκοόλης στο αγαπημένο ποτό.

Τα μοναδικά αρώματα του σαμιώτικου κρασιού χαρίζουν ιδιαίτερο σώμα στο αλκοολούχο ποτό

Εκείνο όμως που μας εξέπληξε ακόμη περισσότερο ήταν το τρίτο συστατικό. Ένα μυστηριώδες αρωματικό μείγμα που δίνει ακόμη περισσότερο άρωμα και “στρογγυλάδα”. Ένα από τα συστατικά του, τα ροδοπέταλα μιας συγκεκριμένης ποικιλίας από τριαντάφυλλα που καλλιεργούν στη METAXA ακριβώς γι' αυτό το σκοπό. Δίνουν το άρωμά τους, μαζί με άλλα μυρωδικά της μεσογείου (εδώ, όσο και αν θέλαμε δεν μάθαμε περισσότερα) σε μείγμα, του οποίου οι σταγόνες διανθίζουν το METAXA.

Ο δοκιμαστικός σωλήνας ανάμειξης των τριών συστατικών του METAXA. Το τέταρτο μυστικό είναι ο χρόνος

Γευτήκαμε γλυκό κρασί, παλαιωμένο απόσταγμα οίνου και αισθανθήκαμε το υπέροχο άρωμα του διαλύματος από ροδοπέταλα. Αυτά είναι τα τρία συστατικά που συνθέτουν ένα τόσο διάσημο ποτό. Οι αναλογίες, ο τρόπος, αλλά και ο χρόνος που χρειάζεται κάθε στάδιο ώστε να δώσει το κατάλληλο αποτέλεσμα είναι όπως καταλαβαίνετε υπόθεση γνώσης και εμπειρίας. Παρόλα αυτά, ο κ. Ράπτης μας προκάλεσε να δοκιμάσουμε να ενώσουμε αυτά τα υλικά, σε μια προσπάθεια να πλησιάσουμε τη γεύση του METAXA. Κάπως έτσι αντιλαμβάνεται κανείς πως ο METAXA master δεν είναι οινοποιός, ούτε απλά ποτοποιός. Μοιάζει λίγο με αλχημιστή, που ξέρει τη μυστική φόρμουλα, με τη βοήθεια του χρόνου που ωριμάζει και παντρεύει τα στοιχεία στο βαρέλι, ώστε να προσφέρει το αποτέλεσμα που βρίσκουμε στα μπουκάλια.

Ο METAXA Master επί τω έργω

Ο Κωνσταντίνος Ράπτης είναι ο πέμπτος στη σειρά που αναλαμβάνει αυτό το δύσκολο έργο. Δύσκολο και συνάμα τιμητικό, να κουβαλά ένας άνθρωπος στην πλάτη του μια ιστορία, μια γεύση και ένα trademark που δεν είναι ξεχωριστό μόνο στην Ελλάδα, αλλά ξακουστό σε όλο τον κόσμο.

Από τον Ωνάση, στον Κάστρο

Το κτίριο που στεγάζει το METAXA, δεν κρύβει απλά στους χώρους του μια παράδοση ενός και πλέον αιώνα. Είναι ένα μουσείο που παντρεύει την ιστορία με την παράδοση. Καθώς ξεναγούμαστε στους χώρους του, πέφτουμε πάνω σε δύο μεγάλες ασπρόμαυρε εικόνες, στοπ-καρέ και οι δύο από ταινίες του κινηματογράφου.

  Στην πρώτη διακρίνουμε τον Αριστοτέλη Ωνάση και δίπλα του τον Φιντέλ Κάστρο (και οι δύο από κινηματογραφικές μεταφορές). Όπως μα εξηγούν οι οικοδεσπότες μας και οι δύο άνδρες είχαν ιδιαίτερη αδυναμία στο METAXA. Με έναν τρόπο, για τον Έλληνα κροίσο, κάτι τέτοιο μοιάζει λογικό, αλλά ο Κουβανός επαναστάτης; Η ιστορία λέει πως ο Φιντέλ Κάστρο, συνάντησε έναν Έλληνα καπετάνιο σε ένα από τα πλοία με τα οποία επέστρεψε στο νησί για να ξεκινήσει την επανάσταση. Εκείνος του έδωσε να δοκιμάσει το METAXA, που έγινε ένα από τα αγαπημένα του ποτά.

Η ιστορία του METAXA μέσα από τα ξεχωριστά μπουκάλια του. Ένα από αυτά υπάρχει σε κάθε ελληνικό σπίτι

Υπάρχουν πολλά πράγματα στην καθημερινότητά μας, τα οποία γνωρίζουμε πολύ καλά. Ή τουλάχιστον έτσι πιστεύουμε. Το METAXA υπήρχε πάντα μέσα στο ελληνικό σπίτι, ήταν σημείο αναφοράς για ό,τι ο Έλληνας θεωρεί κονιάκ ή μπράντι ή για να ακριβολογούμε METAXA, όμως ποτέ δεν φανταζόμουν πως θα μπορούσε να κρύβει μια τόσο πλούσια και μοναδική ιστορία. Μια αφήγηση που αποδεικνύει πως όλα εκείνα τα οποία αντέχουν στο χρόνο και εν προκειμένω γίνονται ακόμη πιο ποιοτικά χάρη σε αυτόν, κρύβουν μέσα τους μια πολύ καλή εξήγηση για το γεγονός πως ξεχώρισαν και έγιναν διαχρονικά. Άλλωστε, αυτός δεν είναι και ο ορισμός του κλασικού; Ε, λοιπόν το METAXA έχει κάθε δικαίωμα να θεωρείται κλασική αξία!
πηγη