Λονδίνο: Η μεταμόρφωση της Νότιας όχθης

Εάν είναι κάτι για το οποίο είναι πρωτίστως αξιέπαινοι οι Λονδρέζοι, αυτό είναι η διαρκής μεταμόρφωση της πόλης τους. Μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή του Southbank, που έχει κερδίσει ήδη τον τίτλο της πολιτιστικής.. καρδιάς της πόλης. Γι' αυτό στην επόμενη επίσκεψή σας στο Λονδίνο, μη μείνετε στα τετριμμένα και στα ψώνια στα Harrod's. Περάστε τον Τάμεση προς Νότο και... δεν θα χάσετε!

Τον 18ο και τον 19ο αιώνα, όσοι πατούσαν το πόδι τους στη νότια όχθη του Τάμεση, το έκαναν με δική τους ευθύνη. Η νότια όχθη ή Southbank δεν ήταν μόνο μια φτωχογειτονιά του Λονδίνου, αλλά και μια μυρμηγκοφωλιά παράνομης δραστηριότητας: απατεωνίσκοι, πόρνες, λαθρέμποροι και πορτοφολάδες ζούσαν σε μια περιοχή την οποία έλεγχαν οι διαβόητοι για τον έκφυλο βίο τους Επίσκοποι του Southwark.

Ακριβώς απέναντι από το βικτοριανό λονδρέζικο City της αυστηρότητας και του καθωσπρεπισμού, το Southbank ύψωνε το ανάστημά του μέσα από τις μαύρες καμινάδες και τη μυρωδιά καμένου λαρδιού σαν αρνητικός καθρέπτης, αλλά και σαν μαγνήτης, γιατί υποσχόταν, εκτός από ελευθερία ηθών και ελευθερία πνεύματος. Οπως οι κακόφημες γειτονιές του Παρισιού, που ανέθρεψαν μεγάλα καλλιτεχνικά κινήματα, έτσι και το φτωχικό Southbank έγινε χωρίς να το επιδιώκει η κοιτίδα της θεατρικής ζωής της πόλης.

Στα σοκάκια γύρω από τις θεατρικές σκηνές και τα καπηλειά μπορούσες να συναντήσεις ζωγράφους, ποιητές και συγγραφείς, που αναζητούσαν έμπνευση για τα έργα τους. Το γλέντι κόπασε απότομα όταν η βιομηχανική επανάσταση ήλθε σαν οδοστρωτήρας στην περιοχή: γέμισε τη νότια όχθη με αποθήκες, αποβάθρες φορτοεκφόρτωσης και ζοφερά εργοστάσια, ενώ το 1848 έφτασαν στο Southbank και οι ατμομηχανές, που σκέπαζαν την περιοχή με κατάμαυρο καπνό.

Η μεταπολεμική ανοικοδόμηση βρήκε τη βρετανική κυβέρνηση σε δίλημμα: δεν μπορούσε επί μακρόν να διατηρεί το Southbank ως ένα "αγκάθι" φτώχειας και παρανομίας στο πλευρό της πρωτεύουσας της βρετανικής αυτοκρατορίας. Εκμεταλλευόμενη την υποχρέωσή της να βοηθήσει τις φτωχές συνοικίες, που ήταν αυτές που είχαν υποστεί τους περισσότερους βομβαρδισμούς των Γερμανών, η κυβέρνηση άρχισε απρόθυμα και με πολλές καθυστερήσεις να φτιάχνει κάποια κτίρια και δρόμους της προκοπής στη νότια όχθη και ταυτόχρονα να προχωρεί σε εκκαθαρίσεις των κακοποιών στοιχείων. Σήμερα το Southbank δεν θυμίζει και πολύ το παρελθόν του. Η πάλαι ποτέ "Σταχτοπούτα" του Λονδίνου, σήμερα φορά κρυστάλλινα γοβάκια και καλωσορίζει τους επισκέπτες της σε μερικά από τα σπουδαιότερα αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά αξιοθέατα της πόλης.

Περιήγηση στο Southbank

Πριν από την περιήγηση στην περιοχή, να διευκρινίσουμε ότι Southbank οι Λονδρέζοι αποκαλούν το τμήμα του ποταμού που εκτείνεται από τη γέφυρα Westminster έως τη γέφυρα Blackfriars (μέρη του οποίου ανήκουν ούτως ή άλλως στο West Bank, καθώς ο ποταμός κάνει μια μεγάλη στροφή ανατολικά). Περνώντας από τη γέφυρα του Westminster στο Southbank, θα αρχίσετε τη βόλτα σας στον δρόμο δίπλα στο ποτάμι, με πρώτο σταθμό το London Aquarium, ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης στο οποίο φιλοξενούνται πάνω από 350 θαλάσσια είδη.

Tο «Μάτι» του Λονδίνου ήταν μια κατασκευή που φτιάχτηκε για να εορτάσει την έλευση της Νέας Χιλιετίας και τελικώς παρέμεινε

Συνεχίζοντας παράλληλα με το ποτάμι θα εμφανιστεί μπροστά σας το διάσημο London Eye (www.londoneye.com) της British Airways. Μπορεί το όνομα να θυμίζει κάτι από τη Μόρντορ του Αρχοντα των Δαχτυλιδιών, όμως το "Μάτι" του Λονδίνου ήταν μια κατασκευή που φτιάχτηκε για να εορτάσει την έλευση της Νέας Χιλιετίας και τελικώς παρέμεινε, αποκτώντας μια θέση δίπλα στο Big Ben ως σήμα-κατατεθέν του Λονδίνου. Η τεράστια ρόδα, ύψους 135 μέτρων, είναι η ψηλότερη του κόσμου, και έχει 32 γυάλινα κουβούκλια από τα οποία έχετε συγκλονιστική θέα του Λονδίνου σε απόσταση 25 μιλίων. Η αναμονή είναι αρκετά μεγάλη, γι' αυτό καλύτερα να κλείσετε θέση εγκαίρως. Συνεχίζοντας τον περίπατο λίγο μετά τη γέφυρα Golden Jubilee θα συναντήσετε το Southbank Centre στην οδό Belvedere, ένα εκπληκτικό συγκρότημα κτιρίων.

Το πιο γνωστό από αυτά είναι το Royal Festival Hall. Πρωτολειτούργησε το 1951 στο πλαίσιο του Festival of Britain. Το κτίριο δημιουργήθηκε από τους αρχιτέκτονες Ρόμπερτ Μάθιου και Λέσλι Μάρτιν και τον διακοσμητή Πίτερ Μόρο, με πρωτοποριακά για την εποχή στοιχεία αρχιτεκτονικής, ακουστικής και κατανομής των θέσεων. Το RFH φιλοξενεί ορχήστρες, όπερες και σύγχρονη μουσική από όλο τον κόσμο. Για κρατήσεις εισιτηρίων και αναλυτικό πρόγραμμα παραστάσεων: www.southbankcenter.co.uk. Στο SouthBank Center επίσης φιλοξενούνται το Clore Ballroom, η βιβλιοθήκη ποίησης Saison Poetry Library και το Southbank Centre Shop. Επόμενη στάση θα κάνετε στο BFI Southbank (www.bfi.org.uk) , ένα κτίριο με τρεις κινηματογράφους που προβάλλουν νέες ταινίες, αλλά και ταινίες αρχείου. Η ταινιοθήκη του προσφέρει πρόσβαση σε εκατοντάδες τίτλους από τα αρχεία του BFI. Λίγο πιο πάνω στον ίδιο δρόμο βρίσκεται το BFI IMAX, ένας πολυκινηματογράφος, με ταινίες σε 2D, 3D και IMAX, με τη συνοδεία technology 12.000 βατ ψηφιακού ήχου.

To Royal Festival Hall, που φιλοξενεί ορχήστρες, όπερες και σύγχρονη μουσική από όλο τον κόσμο

Κοντά στη γέφυρα Waterloo βρίσκεται και το National Theatre, που μεταφέρθηκε εκεί το 1976-77 από το Old Vic. Εχει 3 σκηνές (δύο εσωτερικές και την υπαίθρια "Theatre Square") στις οποίες ανεβαίνουν κλασικά και σύγχρονα έργα και οι καλύτερες παραστάσεις του κόσμου. Πλησίον και η γκαλερί Hayward, στο νέο της "σπίτι". Πρόκειται κατά πολλούς για τον πιο ευφάνταστο χώρο τέχνης στη Βρετανία, με εκδηλώσεις διεθνούς κύρους. Το κατάστημά της είναι ιδανικό για βιβλία τέχνης και δώρα.

Αν κατευθυνθείτε ανατολικά θα βγείτε πάλι στο ποτάμι σε έναν απολαυστικό περίπατο που οδηγεί στην πλατεία Gabriel's Wharf, που θυμίζει παλιά λονδρέζικη γειτονιά με πολύχρωμα μαγαζάκια και καφέ. Ακολουθεί το Bernie Spain Gardens, ένα όμορφο πάρκο με παγκάκια και δέντρα όπου γίνονται τα καλοκαιρινά υπαίθρια φεστιβάλ και αμέσως μετά φτάνετε στο Oxo Tower, (www.oxotower.co.uk), το οποίο σηματοδοτεί επίσημα το τέλος της περιοχής. Το κτίριο υπήρξε κάποτε σταθμός παραγωγής ενέργειας. Το 1920 το πήρε μια εταιρεία κρεάτων η οποία το 1930 έκτισε τον πύργο και πάνω του "έγραψε" το όνομα ΟΧΟ (ox σημαίνει βόδι). Το 1997 το Oxo κέρδισε το βραβείο αστικής ανάπλασης και πλέον είναι ένας εντυπωσιακός πολυχώρος.

H διάσημη Millenium Bridge

Στη συνέχεια της Waterloo θα φτάσετε στο Old Vic (www.oldvictheatre.co.uk), ένα από τα καλύτερα θέατρα της χώρας. Ανατολικά του Old Vic θα βρείτε το Young Vic, το οποίο άνοιξε το 1970 σε έναν πιο οικείο χώρο για να φιλοξενήσει παραστάσεις νέων ηθοποιών και σκηνοθετών οι οποίες απευθύνονταν και σε ένα αντίστοιχο νεανικότερο κοινό.

Δύο μέρη πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε στο Southbank. Και τα δύο αφορούν γαστρονομία και είναι must. Το πρώτο είναι το Borough Market, ο παράδεισος των γευστικών απολαύσεων μέσα σε ένα πολύχρωμο και πολυεθνικό παζάρι, που λειτουργεί στον ίδιο χώρο από το 1756. Σήμερα είναι ανοικτά κάθε Παρασκευή και Σάββατο μέχρι τις 16.00. Μια βόλτα εδώ θα σας ενθουσιάσει. Το δεύτερο είναι το Vinopolis, όνομα και πράγμα! Η αυτοκρατορία του αλκοόλ! Μια σύντομη περιήγηση στα κρασιά του κόσμου και την ιστορία του μέσα από ένα εντυπωσιακό σκηνικό. Αμπέλια, βαρέλια και καζάνια δείχνουν την παραγωγή, ποτήρια σου προσφέρονται να δοκιμάσεις, χάρτες σε τοποθετούν στον κόσμο. Από τη Γεωργία, στην Ασία, την Ισπανία και τη Γαλλία, στους δρόμους του κρασιού της Ιταλίας και στον κόσμο του σκοτσέζικου ουίσκι. Ο ειδικός θα σας μυήσει στα μυστικά, θα σας μάθει πώς πίνεται το καθένα και με τι συνδυάζεται. Αν θέλετε να αγοράσετε υπάρχει στο τέλος της έκθεσης πωλητήριο.

Vinopolis, το βασίλειο των ποτών! Μια σύντομη περιήγηση στα κρασιά του κόσμου

Η Πινακοθήκη Tate και το θέατρο Shakespeare Globe

Είναι δύσκολο να μην προσέξει κανείς τον πρώην σταθμό παραγωγής ενέργειας (μάλλον εντυπωσιακά κομψό κτίριο για σταθμός!), το οποίο από το 2000 στεγάζει την τεράστια συλλογή μοντέρνας τέχνης (από το 1900 και μετά) της Πινακοθήκης Tate (www.tate.org.uk ) που αυξανόταν διαρκώς και δεν μπορούσε να χωρέσει στα παραρτήματά της. Μετά από διεθνή διαγωνισμό, μία ελβετική εταιρεία ανέλαβε την ανακατασκευή του και σήμερα στο εντυπωσιακό κτίριο θα δείτε αίθουσες μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων και ένα ευρηματικό διάκοσμο - ταξίδι στον χρόνο και την τέχνη. Στο τέλος περάστε από το καφέ-εστιατόριο στην κορυφή του κτιρίου, για καφέ με θέα στο ποτάμι και τη γύρω περιοχή. Μην παραλείψετε να περάσετε και από το εκθετήριο του μουσείου όπου εκεί θα βρείτε απίστευτα βιβλία τέχνης και δώρα.

Το Borough Market, ένα πολύχρωμο και πολυεθνικό παζάρι

Κοντά στην Tate βρίσκεται και το Shakespeare Globe, (www.shakespeares-globe.org) . Την εποχή του Σαίξπηρ, το πιο γνωστό θέατρο στο Southbank ήταν το "The Globe", που έπαιζε Μάκβεθ και Αμλετ από το 1599. Μετά από πολλές περιπέτειες, πυρκαγιές και καταστροφές, το θέατρο ξαναλειτούργησε το 1997. Ο χώρος που θα δείτε είναι φτιαγμένος στα σχέδια του παλιού θεάτρου: πολυγωνικό κτίσμα με ξύλινους εξώστες σε τρεις ορόφους. Η οροφή του είναι φτιαγμένη από άχυρο, κάτι που επετράπη για πρώτη και μοναδική φορά μετά την πυρκαγιά του 1666.

Διαμονή

Ο πύργος της Tate Modern ξεχωρίζει στο Southbank

Κάποτε η περιοχή είχε φθηνά ξενοδοχεία, αλλά πλέον θέλει έρευνα για χαμηλές τιμές. Οσο δε πλησιάζουμε προς τους Ολυμπιακούς, οι τιμές αυξάνονται με ταχύτητα. Στη Southbank υπάρχει το πολύ καλό "Marriott Hotel", www.londonmarriottcountyhall.co.uk) κοντά στη γέφυρα Westminster, με όμορφα δωμάτια και ένα εξαιρετικό spa καθώς και το μεγαλύτερο γυμναστήριο και πισίνα στο Λονδίνο. Επίσης πολύ καλό είναι και το "Park Plaza Riverbank" www.parkplaza.com/riverbank ), το οποίο έχει θέα στα πιο γνωστά αξιοθέατα του Λονδίνου. Για πιο χαμηλές τιμές, δείτε το πιο απλό "Mad Hatter", (www.fullershotels.com ), κοντά στη γέφυρα Blakfriars, το Captain Bligh House, (www.captainblighhouse.co.uk ), στη Lambeth Rd 100. Στεγάζεται σε ένα σπίτι του 1780 το οποίο ανήκε στο Κάπτεν Μπλάι, γνωστό από την Ανταρσία του Μπάουντι. Καλό επίσης το Southwark Rose Hotel, (www.southwarkrosehotel.co.uk), στο 47 Southwark Bridge Rd. Στην Bank Side θα βρείτε το τετράστερο ξενοδοχείο "London Bridge Hotel", (www.londonbridgehotel.com ), κοντά στην ομώνυμη γέφυρα με 138 δωμάτια ιδανικά για επαγγελματίες. Πολύ καλό είναι το "Mercure City Bankside", (http://mercure-london-bankside.h-rez.com ), ένα πρόσφατα ανακαινισμένο ξενοδοχείο 4 αστέρων.

Φαγητό

Κοντά στην Tate βρίσκεται και το Shakespeare Globe, το πιο γνωστό θέατρο στο Southbank

Το Southbank είναι ιδανικό μέρος για φαγητό, καθώς πραγματικά υπάρχει κάτι για όλους σχετικά με τις γεύσεις, την ατμόσφαιρα, τη μουσική. Στο Oxo Tower θα βρείτε την ομώνυμη όμορφη brasserie-εστιατόριο-μπαρ του 8ου ορόφου με τη μοναδική θέα, το μπαρ - brasserie "tamesa@oxo" και το εστιατόριο "Xiang@oxo" για κινέζικη κουζίνα. Για ελαφριά πιάτα υπάρχει και το "EAT." Στο "Southbank Centre" υπάρχουν επίσης πολλά, αλλά κάπως πιο τουριστικά εστιατόρια. Επίσης, εστιατόριο θα βρείτε στο National Theatre, το National Film Theatre και το Old Vic. Στην Gabriel's Wharf θα βρείτε επίσης πολλά καφέ και μαγαζιά για φαγητό. Πολύ καλό εστιατόριο είναι το "Kanteen" στην Borough Market, το οποίο λειτουργεί με τη νέα φιλοσοφία της περιοχής "από την αγορά στο πιάτο σας". Χρησιμοποιεί υλικά ημέρας αποκλειστικά από την αγορά. Επίσης στην αγορά, αξίζει να πάτε στο εξαιρετικό "Brindisa tapas" για... τάπας, chorizos και λοιπές ισπανικές λιχουδιές. Μέσα στο Vinopolis υπάρχουν εστιατόρια με αγγλική κουζίνα κυρίως, αλλά και κάποια μοντέρνα ευρωπαϊκά πιάτα. Πολύ καλό, αν και αυστηρώς ακατάλληλο για vegetarians το "Magdalen" στην Tooley Street και το "Delfina" στην Bermondsey Street, το οποίο στεγάζεται σε ένα βικτοριανό εργοστάσιο σοκολάτας!

Fast Info

Εκδηλώσεις

Winter Festival: Μέχρι τις 9 /01/2012 στο Southbank Centre. Με παραστάσεις μάγων και ταχυδακτυλουργών, χριστουγεννιάτικες αγορές και δωρεάν εκδηλώσεις για οικογένειες.

Φεστιβάλ Σοκολάτας: Στο Southbank Centre, 9-11 Δεκεμβρίου.

Χριστουγεννιάτικο Παζάρι: Μέχρι τις 24 Δεκεμβρίου στο Queens Walκ, Southbank Centre. Προβολές ταινιών: "Gotta Sing, gotta dance", το φημισμένο μιούζικαλ της Metro Goldwin Mayer. Μαζί τα μιούζικαλ "Kiss Me Kate" και "Ενας Αμερικάνος στο Παρίσι" σε 3D. Στο BFI μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου. Παγοδρόμιο: Στο EDF Energy London Eye. Μέχρι τις 6 Ιανουαρίου. Δίπλα στο παγοδρόμιο κιόσκια για το "Mulled Wine Experience".

Ζωντανή τζαζ: Κάθε Σάββατο και Κυριακή στο Oxo Tower. Θεατρικές παραστάσεις: "Αμλετ", με τον Michel Sheen. Μέχρι τις 21 Ιανουαρίου στο Young Vic. "Νοises Off", σε σκηνοθεσία Lindsay Posner. Στο Old Vic μέχρι τις 25 Φεβρουαρίου. "Juno and the Paycock", ένα από τα καλύτερα θεατρικά έργα του 20ού αιώνα. Στο National Theatre από τις 11 Νοεμβρίου. "The Comedy of Errors" του Σαίξπηρ, με τον Lanny Henry. Στο National Theatre από τις 22 Νοεμβρίου.

Τhe Old Vic Tunnel: Περιπετειώδης περιήγηση στα τούνελ με είσοδο από τo Old Vic. Ειδική ξενάγηση με χριστουγεννιάτικο θέμα., (www.oldivictunnels.com ). Γεύση από James Bond: Περιπέτεια μέσα στην πόλη με το αμφίβιο όχημα που χρησιμοποιήθηκε σε ταινίες James Bond, το λεγόμενο "duck". Προετοιμαστείτε για πολλούς κραδασμούς εντός και εκτός ποταμού! Την τρίτη Κυριακή του Δεκεμβρίου, London Duck tours.

Νέλλη Καψή
Φωτογραφίες: Κλαίρη Μουσταφέλλου
πηγη