ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ.Βασ. Σοφίας: O δρόμος των Μουσείων .

Το αφιέρωμά μας σε σημαντικούς δρόμους της πρωτεύουσας συνεχίζεται με τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Το αλλοτινό βουλεβάρτο, στο οποίο, λόγω γειτνίασης με τα ανάκτορα, επέλεγαν να κτίσουν μέγαρα οι μεγαλοαστοί της πόλης,.. διατηρεί έως σήμερα κάποια σημαντικά δείγματα του ένδοξου παρελθόντος του. Περίπου είκοσι πέντε από αυτά εκτείνονταν από το Σύνταγμα μέχρι τον Ευαγγελισμό, αρκετά από αυτά όμως δυστυχώς έχουν κατεδαφιστεί. Το σπίτι του Συγγρού (υπουργείο Εξωτερικών), το μουσείο Μπενάκη, οι πρεσβείες της Ιταλίας και της Γαλλίας, το μέγαρο Σταθάτου (μουσείο Κυκλαδικής τέχνης),η βίλα Ιλίσσια (βυζαντινό μουσείο), το Σαρόγλειο, αλλά και τα πιο σύγχρονα κτίρια του Χίλτον, του Μεγάρου Μουσικής ή της αμερικάνικης πρεσβείας είναι μερικά μόνο από εκείνα που εντυπωσιάζουν όσους αποφασίσουν σήμερα να κάνουν αυτό τον μεγάλο περίπατο που ξεκινάει από την πλατεία Συντάγματος και καταλήγει στη συμβολή της Β. Σοφίας με την Αλεξάνδρας.

Μια νυχτερινή εικόνα της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας στο ύψος του ξενοδοχείου Hilton.

Σύνταγμα - Β. Σοφίας

Το μέγαρο της βουλής
Δεσπόζει στο Σύνταγμα και στην αρχή της λεωφόρου Β. Σοφίας. Το περίφημο κτίριο των Παλαιών Ανακτόρων που κτίστηκε επί Οθωνος, σε σχέδιο του Γερμανού αρχιτέκτονα Φρίντριχ φον Γκέρτνερ. Ενώ ο αρχικός σχεδιασμός των Κλεάνθη και Σάουμπερτ προέβλεπε το κτίσιμο των ανακτόρων στην μετέπειτα Ομόνοια, τελικά προκρίθηκε να κτιστεί κοντά στην κρήνη της Μπουμπουνίστρας όπως λεγόταν τότε η περιοχή. Η θεμελίωση άρχισε το 1836.

Το κτίριο έχει έντονα δωρικά στοιχεία, εκπέμπει μεγαλοπρέπεια, αλλά δεν έχει πολλά εξωτερικά διακοσμητικά στοιχεία. Ολοκληρώθηκε το 1842 και εδώ κατοίκησαν ο Οθωνας και η Αμαλία -που φρόντισε να διαμορφωθεί και ο σημερινός Εθνικός κήπος-, από το 1843 μέχρι την έξωσή τους το 1862. Στο μέγαρο κατοίκησε επίσης ο Γεώργιος ο Α’ έως το 1913 και τμήμα του η βασιλομήτωρ Ολγα μέχρι το 1922.

Χρησιμοποιήθηκε ως νοσοκομείο και στέγασε κρατικές υπηρεσίες και οργανώσεις για την περίθαλψη των Μικρασιατών προσφύγων. Εχει πληγεί από δύο πυρκαγιές - το 1884 και το 1909, οπότε καταστράφηκε μεγάλο μέρος του.

Το 1929 άρχισαν οι κατασκευές του μνημείου του Αγνωστου Στρατιώτη. Παριστάνει, ως γνωστόν, έναν οπλίτη της αρχαιότητας που πέφτει νεκρός στο πεδίο της μάχης. Τα εγκαίνια έγιναν το 1932. Επί Βενιζέλου, το 1930, άρχισαν τα έργα μετατροπής του ανακτόρου σε κτίριο της Βουλής, της Γερουσίας και του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Η Βουλή δεσπόζει στην πλατεία Συντάγματος.

Η μελέτη έγινε από τον αρχιτέκτονα Α. Κριεζή και επιβλέπων μηχανικός ήταν ο Ι. Οικιάδης. Η επίσημη εγκατάσταση της Γερουσίας έγινε στις 2 Αυγούστου του 1934. Την ίδια χρονιά διαμορφώθηκαν στη Β. Σοφίας τα ανθοπωλεία.

Την 1η Ιουλίου 1935 λειτούργησε στο μέγαρο η Βουλή, που μεταφέρθηκε από το κτίριο της Παλιάς Βουλής στη Σταδίου, αλλά την 4η Αυγούστου του 1936 οι εργασίες της διακόπηκαν λόγω της δικτατορίας του Μεταξά. Την περίοδο εκείνη, όπως και επί Κατοχής, στέγασε το υπουργείο Ασφαλείας. Στην Κατοχή ήταν έδρα της κατοχικής κυβέρνησης. Το 1944 στέγασε την Εθνοφυλακή και επί 7ετίας έγινε έδρα της δικτατορικής κυβέρνησης. Επί προεδρίας Κακλαμάνη έγιναν επισκευαστικά και βελτιωτικά έργα στο εμβληματικό κτίριο.

Ο ανδριάντας του Ελευθέριου Βενιζέλου στον προαύλιο χώρο της Βουλής.

FAST INFO

Ευαγγελισμός
Για περισσότερο από μισό αιώνα αυτό το νοσοκομείο παρέμεινε το μεγαλύτερο της Αθήνας με 425 κλίνες. Το αρχικό κτίριο του Ευαγγελισμού ιδρύθηκε μεταξύ 1881-1883 από τη βασίλισσα Ολγα και τότε στην περιοχή υπήρχαν μόνο χωράφια και ακαλλιέργητες εκτάσεις! Τα σχέδια είχε κάνει ο στρατιωτικός μηχανικός Αναστάσιος Θεοφιλάς. Το 1888 προστέθηκε το Α΄ χειρουργείο, ενώ το 1897-1898 κτίστηκε ο οίκος των αδελφών νοσοκόμων. Το άλσος που περιβάλλει τον Ευαγγελισμό δημιουργήθηκε μαζί με το νοσοκομείο, έχει ωραία αρχιτεκτονική διαρρύθμιση, και πρόσφατα έγιναν έργα εμπλουτισμού του πρασίνου.

Μουσείο Μπενάκη.

Πάρκο Ριζαρείου

Το πάρκο Ριζαρείου είναι κληροδότημα των αδελφών Ριζάρη από το 1844 και καταλαμβάνει έκταση 24 στρ. Εχει σήμερα νέα και σύγχρονη εικόνα καθώς τον Ιανουάριο του 2010 παραδόθηκε στο κοινό μετά πολυετή έργα ανάπλασης. Τοποθετήθηκαν τρία γλυπτά έργα των Γ. Λάμπρου, Γ. Καλακαλά και Χ. Καπράλου, διαμορφώθηκαν διάδρομοι περιπάτου επιφάνειας 3.000 τ.μ. και φωταγωγήθηκε. (Β. Σοφίας 24).

Β. Σοφίας και Κουμπάρη

Μουσείο Μπενάκη

Γιος του Εμμανουήλ Μπενάκη και αδερφός της Πηνελόπης Δέλτα Αντώνης Μπενάκης διέθεσε την περιουσία του για να χρηματοδοτήσει πολλά κοινωφελή ιδρύματα και να βοηθήσει τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής καταστροφής. Ο ίδιος όσο ζούσε στο Κάιρο είχε δημιουργήσει μια μεγάλη συλλογή έργων τέχνης διαφόρων περιόδων και αυτή αποτέλεσε τη βάση των πρώτων εκθέσεων του μουσείου (λένε ότι κόστιζε τότε 500.000 λίρες Αγγλίας).

Πάρκο Ευαγγελισμού.

Το κτίριο που φέρει το όνομά του ανήκε στον επιχειρηματία Παναγή Χαροκόπο και αγοράστηκε από τον Εμμανουήλ Μπενάκη για την εγκατάσταση της οικογένειας το 1910. Τον επόμενο χρόνο εξωραΐστηκε από τον αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά και διαμορφώθηκαν νέοι χώροι. Το 1930 προστέθηκε μια πτέρυγα για να εξυπηρετήσει τον μουσειακό χαρακτήρα του κτιρίου, το οποίο το 1931 προσφέρθηκε στο κράτος.

Η τελετή εγκαινίων έγινε στις 22 Απριλίου, επί πρωθυπουργίας Βενιζέλου. Οι επεκτάσεις των εκθεσιακών χώρων συνεχίστηκαν τα επόμενα χρόνια και το κτίριο στέγασε κειμήλια του Βενιζέλου, τη συλλογή Κυριαζή, τη δωρεά της Ελένης Σταθάτου κ.ά. Η μεγάλη επέκταση μεταξύ 1989-1997 στο βόρειο τμήμα είχε ως αποτέλεσμα την προσθήκη νέας πτέρυγας με πέντε ορόφους.

Σαρόγλειο Μέγαρο.

Το μουσείο επαναλειτούργησε το 2000 με τη νέα έκθεση των Ελληνικών Συλλογών που φτάνουν τα 40.000 έργα και παρουσιάζουν τον ελληνικό κόσμο από την αρχαιότητα μέχρι το 1922. (www.benaki.gr)

B. Σοφίας 5

Υπουργείο Εξωτερικών Το αρχικό κτίριο στη θέση που βρίσκεται σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών είχε κτιστεί για λογαριασμό του επιχειρηματία και ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, μεταξύ 1872-1873. Η μελέτη εκπονήθηκε από τον αρχιτέκτονα Ερνεστ Τσίλερ και το κτίσιμο επέβλεψε αρχικά ο στρατιωτικός μηχανικός Ν. Σούτζος και μετά ο Γάλλος αρχιτέκτονας Piat, που ασχολήθηκε και με τη διακόσμησή του.

Μάλιστα η τιμή του οικοπέδου που αγόρασε ο Συγγρός, συγκριτικά με το σημείο που βρισκόταν απέναντι από τα ανάκτορα, ήταν χαμηλή - μόλις 65.000 δραχμές! Το κτίσιμο κόστισε άλλες 320.000 δραχμές και ο ιδιοκτήτης έκανε αρκετές παρεμβάσεις στα σχέδια του Τσίλερ.

Οταν πέθανε ο Συγγρός, η χήρα του Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου-Συγγρού, κληροδότησε στο κράτος το κτίριο με μυστική διαθήκη και τον όρο να το χρησιμοποιούν ως «κατάστημα του υπουργείου Εξωτερικών». Μετά την παραλαβή του από το υπουργείο το κτίριο μετασκευάστηκε (μεταξύ 1930-1940). Στη συνέχεια προστέθηκε όροφος σε εσοχή μεγάλης έκτασης. To 1976 το κτίριο κηρύχθηκε «προστατευόμενο έργο τέχνης» από το υπουργείο Πολιτισμού.

FAST INFO

Γαλλική ΠρεσβείαΕντυπωσιακό τριώροφο αρχοντικό που αρχικά ανήκε στον Βρετανό επιχειρηματία Κάρολο Μέρλιν, ο οποίος το έχτισε για να το νοικιάσει στη γαλλική πρεσβεία όταν εγκαταστάθηκε εκεί το 1896. Το 1914 η γαλλική κυβέρνηση αγόρασε το μέγαρο και το ονόμασε τιμητικά Hotel Merlin de Douai . Το μέγαρο έγινε την περίοδο 1893 - 1895, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Α. Μεταξά. Είναι νεοκλασικού ρυθμού με ιδιόμορφα στοιχεία όπως τα τοξωτά παράθυρα. Ανακαινίστηκε το 1930 και μεταξύ 1985-86. (Β. Σοφίας 7).

Ιταλική ΠρεσβείαΜέγαρο νεοκλασικό που χτίστηκε το 1885 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ. Αρχικά ανήκε στον Στέφανο Ψύχα και το 1903 αγοράστηκε από τον πρίγκιπα Νικόλαο, ο οποίος έκανε μετατροπές σε σχέδια του αρχιτέκτονα Α. Μεταξά. Ο πρίγκιπας έμενε εδώ με τη γυναίκα του δούκισσα Ελένη έως το 1917 όταν η βασιλική οικογένεια εξορίστηκε από τον πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο. Το 1923 το μέγαρο νοικιάστηκε ως παράρτημα του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία» και λειτούργησε ως το ξενοδοχείο «Petit Palais» έως το 1933. Αργότερα αγοράστηκε από την ιταλική κυβέρνηση (Β. Σοφίας και Σέκερη).

Β. Σοφίας 22

Βυζαντινό και Χριστιανίκο Μουσείο Στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής κτίριο, στην περίφημη Βίλα Ιλίσσια, που ανήκε στη Δούκισσα της Πλακεντίας, τη Γαλλίδα φιλελληνίδα Sophie de Marbois Lebrun ducesse de Plaisance. Κτίστηκε την περίοδο 1840-1848, ως χειμερινή κατοικία της Δούκισσας, και είναι ρυθμού φλωρεντινού. Τα σχέδια αποδίδονται στον Σταμάτη Κλεάνθη (κατ’ άλλους στον Χριστιανό Χάνσεν). Οταν χτίστηκε το οίκημα ήταν υπερυψωμένο και είχε θέα στην κοιλάδα του ποταμού Ιλισού. Μετά τον θάνατο της Δούκισσας στέγασε διάφορες στρατιωτικές υπηρεσίες. Το 1930 αναστηλώθηκε για να μετατραπεί σε βυζαντινό μουσείο από τον αρχαιολόγο Γεώργιο Σωτηρίου και τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο. Παρουσιάζει την τέχνη και την αρχιτεκτονική της χριστιανικής θρησκείας από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια (4ο μ.Χ. αιώνα) έως τα μέσα του 19ου αιώνα. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η επέκταση και ανακαίνιση του μουσείου. (Περισσότερα στο www.byzantinemuseum.gr)

Β. Σοφίας και Ηροδότου

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Το κομψό νεοκλασικό μέγαρο είναι από τα σημαντικά έργα του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ. Η κατασκευή του άρχισε το 1895 και εκεί έζησε η μεγαλοαστική οικογένεια του Οθωνα και της Αθηνάς Σταθάτου έως το 1938. Στο κτίριο συνδυάστηκαν στοιχεία ελληνικά και ρωμαϊκά, ενώ υπάρχουν και νεότερες επιδράσεις. Εχει κλιμακωτή είσοδο αναγεννησιακού ρυθμού και διώροφη τοξωτή πρόσοψη.

Στο υπερυψωμένο ισόγειο ήταν η τραπεζαρία, το σαλόνι και μεταλλική ροτόντα. Διατηρούνται οι γύψινες διακοσμήσεις, οι πολυέλαιοι, τα τζάκια. Ο πρώτος όροφος στέγαζε τα υπνοδωμάτια, ενώ στο υπόγειο ήταν οι βοηθητικοί χώροι. Στον κήπο υπήρχε βοηθητικό κτίσμα που χρησίμευε ως αμαξοστάσιο, στάβλος και κατοικία του προσωπικού.

Το 1982 αγοράστηκε από την Ελληνική Εταιρεία του Δημοσίου και ανακαινίστηκε από τον Π. Καλλιγά. Το 1991 το κτίριο αποτέλεσε την δεύτερη πτέρυγα του μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης - Ιδρύματος Ν.Π. Γουλανδρή. Λειτουργούσε στην οδό Νεοφύτου Δούκα 4 (κατασκευάστηκε το 1985 από τον Ι. Βικέλα) στεγάζοντας τις μόνιμες συλλογές του που σήμερα περιλαμβάνουν περίπου 3.000 αντικείμενα Κυκλαδικής, αρχαίας Ελληνικής και Κυπριακής τέχνης. Στο πρώην μέγαρο Σταθάτου στεγάζονται οι περιοδικές εκθέσεις του μουσείου (περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτές για το καφέ και το πωλητήριο στο www.cycladic.gr).

Πλατεία Ρηγίλλης

Μια διάσημη γειτονιά

Ονομάζεται και πλατεία Παύλου Μελά και βρίσκεται στη διασταύρωση Ρηγίλλης και Μουρούζη με την οδό Β. Σοφίας. Μπροστά στην πλατεία δεσπόζει το επιβλητικό Σαρόγλειο Μέγαρο. Χτίστηκε την περίοδο 1924-1932 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Νικολούδη, ο οποίος έδωσε στο κτίσμα ένα ρυθμό γνωστό και ως Beaux Arts (όνομα της σχολής του Παρισιού όπου σπούδασε ο Νικολούδης). Ο ίδιος έκτισε το Σαρόγλειο καθώς ματαιώθηκε η δημιουργία ενός άλλου κτιρίου που σχεδίαζε, του δικαστικού Μεγάρου στη Β. Σοφίας και Ριζάρη, στο χώρο των στρατώνων Πυροβολικού. Το Σαρόγλειο έγινε με κληροδότημα του στρατηγού του Πυροβολικού Πέτρου Σαρόγλου (1864-1920). Μαρμάρινη προτομή του δωρητή, έργο του γλύπτη Κ. Παλαιολόγου, δεσπόζει στα αριστερά του κτιρίου. Σήμερα εδώ στεγάζεται η Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Πίσω από το Σαρόγλειο βρίσκεται το Λύκειο. Ηταν ένα από τα τρία Γυμνάσια της αρχαίας Αθήνας και εδώ ίδρυσε ο Αριστοτέλης το 335 π.Χ. την περίφημη περιπατητική σχολή του. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Αθήνας, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.

Πολεμικό Μουσείο
Είναι ένα εντυπωσιακό σύγχρονο κτίριο τριγυρισμένο από κήπο και δέντρα. Κατασκευάστηκε την περίοδο της απριλιανής δικτατορίας σε σχέδια του Θουκυδίδη Βαλεντή. Τα εγκαίνιά του έγιναν το 1975. Στην αυλή που βρίσκεται ανάμεσα στο Πολεμικό και τα Βυζαντινό μουσείο υπάρχουν διάφορα αεριωθούμενα (τζετ) της Πολεμικής Αεροπορίας και τανκς του ελληνικού στρατού. Στις αποθήκες του βρίσκονται όπλα και άλλα πολεμικά αντικείμενα των Ελλήνων από την αρχαιότητα έως τον πόλεμο της Κορέας. (Β. Σοφίας και Ριζάρη, περισσότερα στο www.warmuseum.gr).

FAST INFO

Πολυκατοικία του μεσοπολέμουΒρίσκεται απέναντι από το Χίλτον (Β. Σοφίας 55) και είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό οικοδόμημα του Μεσοπολέμου. Χτίστηκε το 1927 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη, ο οποίος μετέφερε στο κτίριο τις αρχές και την αισθητική που σπούδασε στη γερμανική σχολή του Berlin Charlottenburg, δηλαδή ένα νεοακαδημαϊσμό που συνδυάζει νέα και παλιά αρχιτεκτονικά στοιχεία (αν και πολλοί χαρακτηρίζουν την πολυκατοικία απλώς Αρ Ντεκό). Είναι χαρακτηριστικό δείγμα της αρχής «έρεκερ» σύμφωνα με την οποία οι όγκοι που προεξέχουν από τη όψη φτάνουν ως 1,4 μ. μόνο. Μια ακόμη πολυκατοικία του Μεσοπολέμου με ανάλογη αισθητική βρίσκεται λίγο ψηλότερα, στον αριθμό 57 της οδού Β. Σοφίας.

FAST INFO

Αρεταίειο -Ιππο­κράτειο-Αιγινήτειο
Το Αρεταίειο στεγάζεται σε εντυπωσιακό νεοκλασικό κτίριο που οικοδομήθηκε την περίοδο 1896-1898, σχεδιασμένο από τους αρχιτέκτονες Ηλία Αγγελόπουλο και Ιωάννη Ιωάννου. Τη δαπάνη κάλυψε δωρεά του καθηγητή χειρουργικής Θεόδωρου Κωνσταντινίδη ? Αρεταίου (Β. Σοφίας 76). Το επιβλητικό, μεγάλο κτίριο του Ιπποκράτειου έχει νεοκλασικά χαρακτηριστικά. Το σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Καλλίας και οικοδομήθηκε το 1902, με κληροδότημα του ομογενούς εμπόρου από την Οδησσό Γ. Μαρασλή. Στέγασε για λίγο την Εμπορική Σχολή, αλλά τελικά δημιουργήθηκε εδώ το γνωστό νοσοκομείο (Β. Σοφίας 114).

Η πρώτη νευρολογική και ψυχιατρική κλινική του Πανεπι­στημίου Αθηνών, το Αιγινήτειο, ιδρύθηκε το 1904 με κληροδότημα του Διονυσίου Χατζή - Αιγινήτη, καθηγητή ειδικής νοσολογίας και ευεργέτη του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Το διώροφο νεοκλασικό κτίριο ανεγέρθηκε μεταξύ 1901-1909 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά (Β. Σοφίας 72). Β. ΣΟΦΙΑΣ 46

Το κοσμοπολίτικο Χίλτον Εμβληματικό κτήριο της Αθήνας, ακριβώς πάνω στη διασταύρωση των οδών Β. Σοφίας και Β. Κωνσταντίνου. Χτίστηκε την περίοδο 1958-1963 σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Εμμανουήλ Βουρέκα, Προκόπη Βασιλειάδη και Σπύρου Στάικου. Η ανέγερσή του και το μέγεθος του είχαν προκαλέσει εκείνα τα χρόνια μεγάλη διαμάχη καθώς οι πολέμιοι του μοντέρνου ξενοδοχείου υποστήριζαν ότι είναι αταίριαστο με το μέτρο και την αισθητική του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Παρόλο που είναι μοντέρνο και μεγάλο, έχει ωστόσο διάφορα κλασικά «ελληνοκεντρικά» στοιχεία, από τα οποία ξεχωρίζουν οι ανάγλυφες συνθέσεις του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη. Μετά το χτίσιμο του ξενοδοχείου το τελευταίο κομμάτι της κοιλάδας του Ιλισού σκεπάστηκε και πάνω στην αρχαία κοίτη έγινε η οδός Μιχαλακοπούλου.

Ως πρώτο δείγμα διεθνούς μοντερνισμού ήταν ένα από τα πιο διάσημα αθηναϊκά κτίρια της εποχής και συμβόλιζε τις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές της μεταπολεμικής Ελλάδας και την προσπάθεια για είσοδο της χώρας στην παγκόσμια τουριστική αγορά. Εν όψει της Ολυμπιάδας της Αθήνας, μεταξύ 2001-2003 έγινε συντήρηση του κτίσματος από τους αρχιτέκτονες Αλ. Τομπάζη και Χ. Μπουγαδέλλη και προστέθηκε μια νέα πτέρυγα 6 ορόφων. Η πλατεία που βρίσκεται απέναντι από το ξενοδοχείο Χίλτον στη διασταύρωση της Β. Σοφίας με τη Β. Κωνσταντίνου λέγεται Μεγάλης του Γένους Σχολής. Είναι τριγωνική και πάνω στης έχει στηθεί ένα από τα πιο γνωστά σύγχρονα γλυπτά της Αθήνας. Είναι ο δρομέας του Κώστα Βαρώτσου που τόση συζήτηση είχε προκαλέσει όταν στήθηκε στην Ομόνοια. Εμεινε εκεί έως το 1994 και μεταφέρθηκε λόγω της κατασκευής του σταθμού του Μετρό.

Πάρκο Ελευθερίας - πράσινη όαση, τόπος μνήμης Το πάρκο Ελευθερίας έχει σχεδιαστεί στη δεκαετία του 1960 από τον αρχιτέκτονα Βοκοτόπουλο και το άγαλμα του Βενιζέλου φιλοτέχνησε ο Γιάννης Παππάς. Τα πέτρινα κτίρια που βρίσκονται στο βάθος του πάρκου χρησιμοποιήθηκαν από το 34ο σύνταγμα στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων και στη δικτατορία από την ΕΑΤ-ΕΣΑ για την κράτηση και ανάκριση των κρατουμένων. Σήμερα έχουν μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο και το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών της Αθήνας στεγάζει σε δύο κτίρια προσωρινές εκθέσεις ή διοργανώνει σεμινάρια και εκδηλώσεις (τηλ. 210 7232603). Σε χωριστό κτίριο στεγάζεται το Μουσείο Ελευθέριου Βενιζέλου που ιδρύθηκε το 1986. Το μουσείο της Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης είναι πίσω από το Κέντρο Τεχνών.

Β. Σοφίας και Κόκκαλη

Μέγαρο Μουσικής

Το εμβληματικό κτίριο, έργο υψηλών προδιαγραφών σε όλα τα επίπεδα, που στεγάζει το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1991. Περιλάμβανε χώρους ειδικά σχεδιασμένους για συμφωνική μουσική και όπερα, καθώς επίσης για χορό, θέατρο, προβολές και συνέδρια, ανάλογοι των οποίων δεν υπήρχαν μέχρι τότε στη ΝΑ Μεσόγειο. Το κτίριο μελετήθηκε μεταξύ 1965-1975 σε έκταση που είχε παραχωρηθεί από το κράτος το 1956, και τον θεμέλιο λίθο έβαλε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Οι εργασίες σταμάτησαν το 1979 όταν εξαντλήθηκαν οι δωρεές για τις μελέτες του ιδρύματος Σ. Δεκόζη-Βούρου και συνεχίστηκαν χάρη στις προσπάθειες του εκδότη Χρήστου Λαμπράκη, ιδρυτικού μέλους του συλλόγου «οι Φίλοι της Μουσικής». Ο Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, με πρόεδρο τον Χρήστο Δ. Λαμπράκη και με τη συνεργασία του κράτους ιδρύθηκε το 1981 (επί κυβερνήσεως Γ. Ράλλη) και ανέλαβε την ολοκλήρωση και λειτουργία του Μεγάρου χάρη σε επιχορηγήσεις της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου και στο ενδιαφέρον της τότε υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη.

Το πρώτο κτίριο του Μεγάρου περιλαμβάνει το φουαγιέ του ισογείου με το καφέ, την αίθουσα Δημήτρη Μητρόπουλου με το εστιατόριο και τη λέσχη δίσκου, το συνεδριακό κέντρο, την αίθουσα Φίλων της Μουσικής. Το 1997 έγινε επέκταση του Μεγάρου με αρχιτεκτονική μελέτη του γραφείου Α.Ν. Τομπάζη και το 2004 λειτούργησε το Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο, η αίθουσα Αλ. Τριάντη και η αίθουσα Ν. Σκαλκώτας. (www.megaron.gr).

FAST INFO

Εθνική Πινακο­θήκη

Το μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου (Εθνική Πινακοθήκη) κατασκευάστηκε το 1964 σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Μουτσόπουλου, Μυλωνά και Φατούρου και εγκαινιάστηκε το 1976. Αρχικά περιελάμβανε τις συλλογές της παλαιάς πινακοθήκης του 1901 και τις συλλογές του Αλεξάνδρου Σούτσου οι οποίες δωρίστηκαν το 1886 στο κράτος μαζί με κληροδότημα για δημιουργία μουσείου ζωγραφικής. Η Πινακοθήκη περιλαμβάνει έργα των μεγαλυτέρων σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών της Ελλάδας. (Β. Σοφίας και Β.Κωνσταντίνου, www.nationalgallery.gr).

Η Αμερικά­νικη πρεσβεία Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα της Σχολής Μπαουχάουζ, Γουόλτερ Γκρόπιους -μάλιστα όπως είπε ο ίδιος, ήταν εμπνευσμένο από την αρχιτεκτονική του Παρθενώνα. Κτίστηκε από το 1959 έως το 1961 και είναι χαρακτηρισμένο ως «αρχιτεκτονικό μνημείο». Το 2003 προστέθηκε στην πόλη ένας νέος χώρος πράσινου πίσω από την πρεσβεία, το πάρκο της οδού Μακεδόνων. Παράλληλα λειτούργησε νέο κτίριο γραφείων σχεδιασμένο από τους Κάλμαν, ΜακΚίνελ και Γουντ.

Κείμενα: Βάλυ Βαϊμάκη, Αντώνης Ιορδάνογλου
Φωτογραφίες: Περικλής Μεράκος

ΠΗΓΗ