Και το τρίτο μνημόνιο περιέχει πολιτικές και μέτρα που θα έχουν σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό κόστος.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον αυτή τη φορά μπορεί να υπάρξει θετικό συνολικό αποτέλεσμα ή, αντιθέτως, εάν η χώρα θα εγκλωβιστεί και πάλι σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Το γεγονός είναι ότι τα δύο προηγούμενα μνημόνια δεν απέδωσαν και σε αυτό συμφωνούν σχεδόν όλοι, έστω κι αν υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες για τα αίτια της αποτυχίας.
Οι δανειστές επιρρίπτουν την ευθύνη στις ελληνικές κυβερνήσεις, ενώ στο εσωτερικό η κριτική εστιάζει στον κακό σχεδιασμό των προγραμμάτων και τις λάθος προτεραιότητες.
Η αλήθεια συνδυάζει και τις δύο απόψεις.
Τα δύο προηγούμενα μνημόνια είχαν κακό σχεδιασμό και λάθος στόχευση με ευθύνη των δανειστών, αλλά και οι κατά καιρούς κυβερνώντες διέπραξαν σημαντικά λάθη με αποτέλεσμα ο συνδυασμός να έχει καταλήξει σε ένα καταστροφικό κοκτέιλ για την ελληνική οικονομία.
Στην πραγματικότητα, ο ατελέσφορος χαρακτήρας των μνημονίων ήταν αναπόφευκτος, δεδομένου ότι οι μεν δανειστές προέτασσαν εσφαλμένες προτεραιότητες, ενώ η ελληνική κυβέρνηση βρισκόταν κάθε φορά εγκλωβισμένη ανάμεσα σε υπερβολικές δεσμεύσεις που ήταν τεχνικά αδύνατον να υλοποιηθούν και στην κοινωνική και πολιτική πίεση που γεννούσε η ύφεση.
Οι δανειστές επέβαλαν τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή (περικοπές δαπανών και αυξήσεις εσόδων) για να εξοικονομήσουν χρήματα για την αποπληρωμή του χρέους, προκειμένου να μην αποδεχθούν την ψυχρή πραγματικότητα, ότι δηλαδή το χρέος δεν είναι βιώσιμο.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν επέδειξαν την αναγκαία πολιτική βούληση για να αντιμετωπίσουν κεφαλαιώδους σημασίας ζητήματα, όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής και η αναδιοργάνωση του Δημοσίου, αλλά η αλήθεια είναι ότι είναι πρακτικά αδύνατον να προχωρήσει ένα Κράτος σε τόσο βαθιές μεταρρυθμίσεις υπό συνθήκες βαθιάς ύφεσης.
Οι μεταρρυθμίσεις απαιτούν πόρους και -κοινωνική και πολιτική- ενέργεια, ενώ αντιθέτως υπό το μνημονιακό καθεστώς των προηγουμένων ετών επικράτησαν οι περικοπές δαπανών αδιακρίτως και η πολιτική και κοινωνική απαξίωση.
Δυστυχώς, πολλά από τα χαρακτηριστικά των δύο προηγούμενων μνημονίων είναι παρόντα και αυτή τη φορά, παρόλο που υπάρχουν και αρκετές διαφορές.
Φαίνεται ότι οι δανειστές έχουν και πάλι τις ίδιες προτεραιότητες, πώς δηλαδή θα διασφαλίσουν την αποπληρωμή του χρέους, αλλά και πώς θα δώσουν στην όλη υπόθεση μια τιμωρητική διάσταση. Ορισμένοι, μάλιστα, δεν κρύβουν ότι ο πραγματικός τους στόχος είναι το Grexit και είναι πολύ πιθανόν να επαναφέρουν τέτοια σενάρια στο προσκήνιο εάν τους δοθεί η ευκαιρία.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αναγνωρίζει προβληματικά στοιχεία τόσο στον τρόπο με τον οποίο φτάνουμε στη συμφωνία όσο και στο περιεχόμενό της, αλλά στην πράξη κινδυνεύει να στριμωχθεί στην ίδια «γωνία» με τις προηγούμενες καθώς η οικονομική ύφεση και οι περιορισμένοι πόροι θα την εμποδίζουν να δώσει ανάσες στην οικονομία ή να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις.
Εξαγγέλουν, όμως, οι κυβερνώντες ότι προτίθενται να δώσουν χωρίς δισταγμό ορισμένες ιδιαίτερα κρίσιμες μάχες, όπως κατά της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, να προωθήσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση, αλλά και να κατανείμουν δικαιότερα τα βάρη.
Εάν η κυβέρνηση καταφέρει να υλοποιήσει τις συγκεκριμένες εξαγγελίες θα μπορέσει να κάνει και τη διαφορά ανάμεσα στο τρίτο μνημόνιο και τα προηγούμενα.
Θα χρειαστεί, όμως, να κάνει και γενναία βήματα σε τομείς όπως ο εκσυγχρονισμός του δημοσίου τομέα, έτσι ώστε να τον μετατρέψει σε καταλύτη οικονομικής ανάπτυξης και σύμμαχο της επιχειρηματικής δράσης και της παραγωγής πλούτου.
Πλούτου που θα διανέμεται δικαιότερα στην κοινωνία.
Πέρα από αυτά, όμως, και ανεξάρτητα και πέρα από την πορεία στο εσωτερικό μέτωπο, το κλειδί για μια διαφορετική πορεία τα επόμενα χρόνια βρίσκεται στο κατά πόσον θα επιτευχθεί η ελάφρυνση του χρέους και η απορρόφηση ουσιαστικών πόρων για την τόνωση της ανάπτυξης.
Στην ουσία, δηλαδή, η μάχη μόλις αρχίζει.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου