Στη Μεγάλη Βρετανία εμφανίστηκαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και έθρεψαν εκατομμύρια πολίτες..
Στη Γερμανία σήμερα φτάνουν το 1,4 εκατ. καλλιέργειες και καλύπτουν 470 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αργά, αλλά σταθερά, τους ανακαλύπτουν πλέον και οι ελληνικοί δήμοιΣε κάθε έκταση υπάρχουν διάδρομοι προσέγγισης, όπως και δωρεάν παροχή νεροΜετά τα συσσίτια, τη λειτουργία κοινωνικών παντοπωλείων, φαρμακείων και ιατρείων, τώρα έρχονται κι οι «δημοτικοί αστικοί λαχανόκηποι» όχι μόνο ως αντίδοτο στην κρίση αλλά και ως εναλλακτική μέθοδος... ψυχοθεραπείας.Την ώρα που η ύφεση έχει απλώσει τα δίχτυα της στη χώρα, αρκετοί δήμοι της περιφέρειας αρχίζουν να δημιουργούν αστικούς κήπους, με στόχο όχι μόνο να προσφέρουν βοήθεια στους οικονομικά αδύναμους πολίτες, αλλά να δημιουργήσουν μακροπρόθεσμα θέσεις εργασίας με τη σύσταση συνεταιρισμών.Το παγκοσμίως διαδεδομένο αυτό κίνημα, που δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους που ζουν στις πόλεις να προμηθευτούν φρέσκα προϊόντα και να ικανοποιήσουν τις καθημερινές τους ανάγκες σε χαμηλό κόστος, μέρα με τη μέρα κερδίζει έδαφος σε ολοένα και περισσότερους δήμους της χώρας.
Ο λαχανόκηπος χωρίζεται με τρόπο που να παρέχει αυτονομία σε κάθε καλλιεργητήΑκολουθώντας το πετυχημένο παράδειγμα του εξωτερικού, αρκετοί δήμοι αρχίζουν να διαθέτουν εκτάσεις, παρακινώντας τους κατοίκους των αστικών κέντρων να ασχοληθούν με τη γη, όχι μόνο για λόγους οικονομίας, αλλά και για να βρουν διέξοδο από τη δύσκολη καθημερινότητα.
Ο αντιδήμαρχος Λάρισας Αρ. Γαλάτος μαζί με την Ευ. Κατσαντώνη, κάτοικο της πόλης, που μαζί με τον γιο της καλλιεργεί προϊόντα στον δημοτικό λαχανόκηποΗ ιδέα είναι απλή. Κάθε δήμος δεσμεύει μια μεγάλη έκταση και τη χωρίζει σε μικρά αγροτεμάχια, τα οποία παραχωρεί στους δημότες του, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων. Προτεραιότητα έχουν οι άνεργοι και οικονομικά αδύναμοι πολίτες, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργούν σε δική τους έκταση, φυτά εποχής, με βιολογική μέθοδο και με την πλήρη επιστημονική υποστήριξη γεωπόνων του δήμου. Μοναδική τους υποχρέωση είναι να αποδίδουν ένα μικρό μέρος της σοδειάς στον ΟΤΑ, ο οποίος προμηθεύει τα κοινωνικά παντοπωλεία ή και ιδρύματα.
Η πρακτική αυτή βρίσκει φανατικούς υποστηρικτές και μεγάλη συμμετοχή από δημότες, όπως αποδεικνύεται άλλωστε κι από την περίπτωση της Λάρισας, η οποία είναι μια κατεξοχήν αγροτική περιοχή. Οι κάτοικοι ωστόσο της πόλης έχουν απομακρυνθεί από την καλλιέργεια και οι δημοτικοί λαχανόκηποι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για την επιστροφή τους στη χρήση της γης.
Αγχολυτικό
Επιπλέον, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο δήμαρχος Λάρισας, Κ. Τζανακούλης, ο οποίος είναι γεωπόνος στο επάγγελμα, η ασχολία με την καλλιέργεια αποτελεί και μια μέθοδο ψυχοθεραπείας. «Πήρα την ιδέα για τη δημιουργία κήπου σ' ένα ταξίδι μου στην Αγγλία. Οταν γύρισα, αποφάσισα να την υλοποιήσω άμεσα σε οικόπεδο που βρίσκεται στον οικιστικό ιστό της πόλης και μέχρι τώρα παρέμενε αναξιοποίητο», τονίζει, προσθέτοντας ότι οι αστικοί λαχανόκηποι ενισχύθηκαν κατά τον Παγκόσμιο Πόλεμο στη Βρετανία ως μέσο επιβίωσης των κατοίκων.
Στην Ελλάδα, στην εποχή της ύφεσης, αποτελεί μια σημαντική διέξοδο για τους πολίτες που έχουν οικονομικά προβλήματα και ταυτόχρονα υφίστανται ψυχολογική πίεση εξαιτίας των δυσκολιών που βιώνουν.
Ευρώπη
Τάση από το 1926
Οι αστικοί λαχανόκηποι προσφέρουν εκτός από φρέσκα προϊόντα και καλύτερη ποιότητα ζωής. Αποτελούν μια πολύ καλή ευκαιρία για αναψυχή και άθληση, ενώ σύμφωνα με μελέτες συμβάλλουν στη μείωση της εγκληματικότητας. Ο θεσμός του αστικού λαχανόκηπου βρίσκεται υπό την «αιγίδα» της Ευρωπαϊκής Μη Κερδοσκοπικής Ενωσης Εθνικών ομοσπονδιών κατανεμημένων εκτάσεων γης και οικογενειακών κήπων. Το Διεθνές Γραφείο ιδρύθηκε το 1926 στο Λουξεμβούργο και ενώνει εθνικές ομοσπονδίες από την Αυστρία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ην. Βασίλειο, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και την Ελβετία.
Εκταση 22 στρεμμάτων
Ο κήπος της Εδέμ στη Λάρισα
Σε κήπο της Εδέμ φιλοδοξεί να μετατρέψει ο Δήμος Λάρισας τον λαχανόκηπο που δημιούργησε σ' ένα οικόπεδο, που ανήκε στον πιο παλιό «περιβολάρη» της πόλης.
Οι καλλιέργειες ξεκίνησαν συμβολικά την 1η Φεβρουαρίου, «του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των λαχανοκαλλιεργητών», όπως λέει ο δήμαρχος της πόλης Κ. Τζανακούλης.
Η έκταση είναι 22 στρέμματα και την καλλιεργούν 156 άτομα. Εχει περιφραχτεί και έχει χωριστεί σε μικρά κηπάρια των 50 τ.μ. το καθένα, στα οποία υπάρχει δωρεάν παροχή νερού. Οπως εξηγεί ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Αρης Γαλάτος, το πρώτο κάλεσμα έγινε στους ανέργους, ενώ θα ακολουθήσουν άλλοι 60 χαμηλοσυνταξιούχοι και οικονομικά αδύναμοι κάτοικοι.
Οι «αγρότες» υπογράφουν διετή σύμβαση με τον δήμο, προκειμένου να τους διατεθούν τα κηπάρια, με τη μοναδική υποχρέωση να καλλιεργούν με βιολογικό τρόπο ετήσια λαχανικά. Για παράδειγμα, ρόκα, σπανάκι, παντζάρια, μαρούλια τον χειμώνα και το καλοκαίρι ντομάτες, πιπεριές κ.ά. Επίσης, οφείλουν να επιστρέφουν το 10% της ετήσιας παραγωγής τους στον δήμο, ο οποίος με τη σειρά του θα το προωθεί στο κοινωνικό παντοπωλείο.
Μακροπρόθεσμα, στόχος του δήμου είναι η δημιουργία συνεταιρισμού από ανέργους, οι οποίοι θα προμηθεύουν τα προϊόντα που θα καλλιεργούν στον λαχανόκηπο, στα σούπερ μάρκετ και τα μανάβικα της πόλης.
Εκτός, όμως, από την καλλιέργεια λαχανικών, ο δήμος φιλοδοξεί να μετατρέψει τον κήπο και σε χώρο αναψυχής. «Θέλουμε η ενασχόληση με τη γη να γίνεται με κέφι και με τη συμμετοχή όλης της οικογένειας», τονίζει ο κ. Τζανακούλης, προσθέτοντας ότι στην κατεύθυνση αυτή θα τοποθετηθεί παιδική χαρά, πέργκολες και παγκάκια, ενώ ήδη στην έκταση υπάρχει πάρκινγκ και τουαλέτες.
Γεωπόνοι
Ακόμα, στον δημοτικό λαχανόκηπο υπάρχει γραφείο διοίκησης με γεωπόνο, ο οποίος προσφέρει δωρεάν τεχνογνωσία στους καλλιεργητές. «Ευελπιστούμε κι αργότερα να ασχοληθούν με τη γη όσοι σήμερα εκδήλωσαν ενδιαφέρον, καθώς αποκτούν σημαντική εμπειρία για την καλλιέργεια των φυτών και λαχανικών», τονίζει ο κ. Γαλάτος, συμπληρώνοντας πως ο κήπος έχει και περιβαλλοντική αξία, καθώς προστέθηκαν 20 στρέμματα πρασίνου στην πυκνοκατοικημένη πόλη της Λάρισας.
Από το Βανκούβερ έως το Πεκίνο
Οι αστικές καλλιέργειες ρίζωσαν σε πολλές χώρες
Η αστική καλλιέργεια είναι διαδεδομένη σε πολλές πόλεις του κόσμου, μεταξύ των οποίων το Βανκούβερ, η Νέα Ορλεάνη, το Ντιτρόιτ, το Ροσάριο, το Κάιρο, το Πεκίνο, το Φράιμπουργκ, το Βερολίνο, το Παρίσι.
Πρόδρομοι του κινήματος της αστικής γεωργίας είναι οι κατανεμημένες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης (allotments), οι οποίες πρωτοεμφανίστηκαν τον 18ο αιώνα στη Βρετανία, ως λύση στη φτώχεια. Εναν αιώνα αργότερα, απάντηση στα ίδια προβλήματα έρχονται να δώσουν οι «κήποι των φτωχών» στη Γερμανία. Η ιστορία της αστικής γεωργίας εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη με τη Βιομηχανική Επανάσταση.
Ενωση
Σήμερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα πόλεων που διαθέτουν αστικούς λαχανόκηπους είναι αρκετές πόλεις της Αμερικής. Μάλιστα έχει συσταθεί η Αμερικανική Ενωση Κοινοτικής Κηπευτικής (ACGA) με μέλη επαγγελματίες, εθελοντές και υποστηρικτές της κοινοτικής κηπευτικής σε αστικές και αγροτικές κοινωνίες.
Επίσης στο Ταλίν Εσθονίας ξεκίνησε από τον Μάιο του 2011 η δημιουργία του κοινοτικού κήπου σε πρώην σκουπιδότοπο και χώρο διαμονής αστέγων. Ο κήπος είναι ανοιχτός για το κοινό, ενώ επαγγελματίες δίνουν συμβουλές για τη φύτευση, την καλλιέργεια, τη συγκομιδή, ακόμα και το μαγείρεμα των προϊόντων.
Στη Δανία, σήμερα υπάρχουν πάνω από 62.000 κήποι, ενώ και οι υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες ακολουθούν ανάλογο παράδειγμα. Οι περισσότερες εκτάσεις ανήκουν σε δήμους και νοικιάζονται σε ενώσεις, οι οποίες κατανέμουν σε κάθε μέλος τους από ένα τμήμα γης.
Στη Γερμανία, σήμερα υπάρχουν περίπου 1,4 εκατομ. κατανεμημένες καλλιέργειες και καλύπτουν έκταση 470τχμ.
Στις Φιλιππίνες, η πρώτη καλλιεργήσιμη έκταση καθιερώθηκε το 2003 στο πλαίσιο χρηματοδοτούμενου προγράμματος από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Με την υποστήριξη της γερμανικής πρεσβείας στη Μανίλα και διαφόρων δωρητών από τη Γερμανία δημιουργήθηκαν άλλες 4 εκτάσεις σε αστικές περιοχές της πρωτεύουσας, παρέχοντας νόμιμη πρόσβαση σε 55 άπορες οικογένειες στην καλλιέργεια τροφίμων. Σε κάθε έκταση υπάρχει χώρος κομποστοποίησης, όπου βιοδιασπώμενα υπολείμματα από τον κήπο και τα γειτονικά νοικοκυριά μετατρέπονται σε οργανικό λίπασμα, συνεισφέροντας με τον τρόπο αυτόν στο πρόγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων της πόλης.
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΑΡΙΜΑΛΗ
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου