Ο 20ός αιώνας μόλις είχε χαράξει. Οι αδελφοί Ράιτ αποτολμούσαν την πρώτη
ιπτάμενη εμπειρία, η πενικιλίνη δεν είχε ακόμη φέρει επανάσταση στην
ιατρική και ο Τιτανικός δεν είχε ακόμη βάλει πλώρη για το μοιραίο
ταξίδι. Ηταν η εποχή που ο Λουί Καρτιέ προσέλαβε στο τμήμα σχεδιασμού
κοσμημάτων της οικογενειακής επιχείρησης έναν 21χρονο απόφοιτο της Ecole
des Arts Décoratifs ονόματι Σαρλ Ζακό..
Ο νεαρός αναζήτησε την έμπνευση
σε ποικίλα μονοπάτια, πάντα όμως με κοινό καλλιτεχνικό παρονομαστή:
ξεκίνησε τα εντατικά μαθήματα από τις αίθουσες του Λούβρου με τα
εκθέματα από Ελλάδα, Αίγυπτο, Μέση και Απω Ανατολή και συνέχισε με
παραστάσεις των Κόκκινων Μπαλέτων του Ντιάγκιλεφ και έργα του κινήματος
του φωβισμού. Τα προϊόντα του μόχθου του στάθηκαν αντάξια των επιρροών
του. Και χάραξαν τον δρόμο για τους επόμενους.
Εκτοτε, αυτοκράτορες, βασιλείς, δούκες, μαχαραγιάδες, «γαλαζοαίματοι»
της μεγάλης οθόνης, αυτοδημιούργητοι εκατομμυριούχοι του Νέου Κόσμου
και διεθνείς συλλέκτες δεν φείδονται χρημάτων προκειμένου να φορέσουν
κατάσαρκα ή να χαρίσουν λίγη από την αίγλη του γαλλικού οίκου που
εγκιβωτιζόταν στα εμβληματικά πορφυρά κουτάκια από μαροκινό δέρμα με
χρυσή μπορντούρα. Οι καταιγιστικές παραγγελίες στις μπουτίκ Cartier
απαιτούσαν κάτι όλο και πιο εξεζητημένο και οι χρυσοχόοι και οι
ωρολογοποιοί του οίκου στάθηκαν στο ύψος της πρόκλησης. Οι δημιουργίες
τους ταξίδεψαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Είχε έρθει πλέον η
στιγμή της επιστροφής.
Το 1984 ξεκίνησε το εγχείρημα με την κωδική ονομασία «Collection
Cartier». Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί και ανακτηθεί (από δημοπρασίες,
ιδρύματα και ιδιώτες) περισσότερα από 1.300 ανεκτίμητης (και ιστορικής)
αξίας αντικείμενα (κοσμήματα, τιάρες, ρολόγια και διακοσμητικά) από κάθε
γωνιά του πλανήτη και από όλες τις δημιουργικές περιόδους του οίκου με
την 165ετή παρουσία.
Υπό τον τίτλο «L’Art de Cartier», η ακριβοθώρητη συλλογή έχει ταξιδέψει
από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, το Βρετανικό Μουσείο, το
Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης και το Πτι Παλέ του Παρισιού, ως το Τόκιο
και το Μεξικό, το Κρεμλίνο και την Απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου. Αυτές
τις ημέρες τα μικρά έργα υψηλής κοσμηματοποιίας σκορπούν ρίγη θαυμασμού
και κύματα πόθου από τις προθήκες του Τίσεν-Μπορνεμίτσα της Μαδρίτης.
Ιδανικός τρόπος να εορτάσει το μουσείο τα 20 χρόνια του – άνοιξε τις
πύλες του τον Οκτώβριο του 1992 στο Villahermosa Palace και έκτοτε, μαζί
με το Πράδο και το Ρέινα Σοφία, αποτελούν τα τρία μουσεία-κοσμήματα της
ισπανικής πρωτεύουσας.
Μερικές από τις πιο αναπάντεχες και αξεπέραστες σε δεξιοτεχνία
δημιουργίες που διεκδικούν την προσοχή των επισκεπτών της έκθεσης έχουν
συνδεθεί με τη μεξικανή ηθοποιό Μαρία Φελίξ. Αμύθητες sur mesure
υπερπαραγωγές εκατοντάδων καρατίων κοσμούσαν το μπουντουάρ της, όπως το
αρθρωτό μέχρι τελευταίας φολίδας ζεύγος κροκοδείλων με τα 1.060
σμαράγδια και τα 1.023 κίτρινα διαμάντια. Το παρήγγειλε αυτοπροσώπως το
1975 στην μπουτίκ Cartier της οδού De la Paix, κουβαλώντας μαζί της και
το ολοζώντανο «πρωτότυπο», για να ληφθούν επιτόπου τα σωστά μέτρα. Είχε
προηγηθεί, το 1968, μια παραγγελία φίδι-περιδέραιο με εκατοντάδες
διαμάντια. Ο οίκος ανταπέδωσε στη Φελίξ την αφοσίωση βαπτίζοντας με το
παρατσούκλι της «La Doña» ολόκληρη συλλογή.
Τη σφραγίδα Cartier έφερε και το ξίφος που παρήγγειλε ο Ζαν Κοκτό
όταν έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία. «Είναι ένας επιδέξιος μάγος που
μπορεί να αιχμαλωτίσει ψήγματα φεγγαρόφωτου επάνω σε χρυσή κλωστή από
λιακάδα» έλεγε κολακευτικά ο γάλλος ποιητής για τον Λουί Καρτιέ.
Σιωπηλοί μάρτυρες των μεγάλων ανακατατάξεων και των πρωταγωνιστών τους,
τα αποκτήματα της συλλογής-αρχείο ξετυλίγουν το κουβάρι της πολυκύμαντης
Ιστορίας του 20ού αιώνα πετράδι το πετράδι. Οπως τότε, μεσούντος του Β΄
Παγκοσμίου Πολέμου, που οι φλογερές ομιλίες του Σαρλ ντε Γκωλ για το
BBC εξέπεμπαν από το γραφείο του Ζακ Καρτιέ στο Λονδίνο, την ίδια ώρα
που οι πρωτομάστορες του οίκου κατασκεύαζαν ένα κόσμημα που συμβόλιζε
την υποδουλωμένη Γαλλία – ένα πουλί σε χρυσό κλουβί. Μετά το τέλος του
πολέμου λαξεύτηκε ένα ακόμη πλουμιστό πτηνό – αυτή τη φορά η πόρτα του
κλουβιού ήταν ανοιχτή...
Οι φθινοπωρινοί επισκέπτες του Tίσεν θα έχουν, λοιπόν, την πολύτιμη
ευκαιρία να θαυμάσουν, πέρα από τη μόνιμη συλλογή έργων Βελάσκεθ,
Γκόγια, Ελ Γκρέκο, Πικάσο, Μιρό και Νταλί, περισσότερα από 400 σπάνια
κομμάτια Cartier, αρκετά εκ των οποίων αποκτήθηκαν πρόσφατα και
εκτίθενται σε κοινή θέα για πρώτη φορά. Το ντεμπούτο του ενώπιον κοινού
θα κάνει στη Μαδρίτη το πολύχρωμο φλαμίνγκο από ρουμπίνια, σμαράγδια και
ζαφείρια που φιγουράρει στην αφίσα της έκθεσης El Arte de Cartier.
Πρόκειται για την ειδική παραγγελία του Εδουάρδου Η΄ για την αγαπημένη
του Γουόλις Σίμσον εν έτει 1940 – ο ίδιος παρείχε τα πετράδια που
χρησιμοποιήθηκαν. Επτά χρόνια αργότερα, ο δούκας του Γουίνδσορ κατέθεσε
άλλη μία μυθική παραγγελία για την Αμερικανίδα που του έκλεψε την καρδιά
και του στέρησε τον θρόνο, αυτή τη φορά για ένα περιδέραιο με
διαμάντια, αμέθυστο και τυρκουάζ.
Η Cartier έδωσε το «παρών» και σε άλλα ευτυχή γεγονότα. Μέσα από ένα
κολιέ-υπερπαραγωγή από διαμάντια και ρουμπίνια, δώρο του συζύγου Νο 3,
Μάικ Τοντ, το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό
«εκπροσωπείται» η θρυλική Λιζ Τέιλορ. Επίσημη πρώτη και για τα κοσμήματα
που λάμπρυναν τη γαμήλια ευτυχία της πιο εκθαμβωτικής νύφης από
καταβολής σελιλόιντ. Κατόπιν παραχώρησης του Πριγκιπάτου του Μονακό, στη
Μαδρίτη θα εκτεθούν τα δώρα πρίγκιπα Ρενιέ στη λευκοφορεμένη Γκρέις
Κέλι το 1956.
Μερικές από τις πιο αναπάντεχες και αξεπέραστες σε δεξιοτεχνία
δημιουργίες που διεκδικούν την προσοχή των επισκεπτών της έκθεσης έχουν
συνδεθεί με τη μεξικανή ηθοποιό Μαρία Φελίξ. Αμύθητες sur mesure
υπερπαραγωγές εκατοντάδων καρατίων κοσμούσαν το μπουντουάρ της, όπως το
αρθρωτό μέχρι τελευταίας φολίδας ζεύγος κροκοδείλων με τα 1.060
σμαράγδια και τα 1.023 κίτρινα διαμάντια. Το παρήγγειλε αυτοπροσώπως το
1975 στην μπουτίκ Cartier της οδού De la Paix, κουβαλώντας μαζί της και
το ολοζώντανο «πρωτότυπο», για να ληφθούν επιτόπου τα σωστά μέτρα. Είχε
προηγηθεί, το 1968, μια παραγγελία φίδι-περιδέραιο με εκατοντάδες
διαμάντια. Ο οίκος ανταπέδωσε στη Φελίξ την αφοσίωση βαπτίζοντας με το
παρατσούκλι της «La Doña» ολόκληρη συλλογή.
*El Arte de Cartier: Μουσείο Tίσεν Μπορνεμίτσα ως τις 17 Φεβρουαρίου 2013.
πηγη
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης
(
Atom
)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου