Μια άλλη Αθήνα μας περιμένει σε λίγα χρόνια, μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της μελέτης, που κέρδισε τον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό αρχιτεκτονικής «Rethink Athens – Ξανα-Σκέψου την Αθήνα».
Με σύσσωμη την πολιτική ηγεσία της χώρας παρούσα, την Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα του πολύμηνου διαγωνισμού για την αναμόρφωση του πολεοδομικού πυρήνα της πρωτεύουσας. Σε λίγα χρόνια, και πιο συγκεκριμένα το 2016, το κέντρο της Αθήνας δεν θα έχει καμία απολύτως σχέση με την σημερινή εικόνα εγκατάλειψης, εξαθλίωσης και ερήμωσης του κέντρου της πόλης.
Η διεθνής κριτική επιτροπή του Rethink Athens, μετά από πολυήμερη συνεδρίαση για την εξέταση όλων των προτάσεων που πέρασαν στο τελικό στάδιο, αποφάσισε ομόφωνα να απονείμει το πρώτο βραβείο στην πρόταση που κατέθεσαν μαζί οι: OKRA LANDSCHAPSARCHITECTEN BV (Knuijt Martin) με τους MIXST URBANISME (Thoral Ingeborg), WAGENINGEN UNIVERSITY, Department of Environmental Sciences, Landscape Architecture Group (Klemm Wiebke, Steenbruggen Arian, Heusinkveld Bert), STUDIO 75 (Πάντος-Κίκκος Στέφανος) και WSGReenTechnologies GmbH (Peretti Guilia, Bruse Michael, Winterstetter Thomas).
Τα βασικά στοιχεία που διακρίνουν την νικήτρια πρόταση είναι τα εξής: χαμηλό κόστος κατασκευής των αναγκαίων έργων, η οδός Πανεπιστημίου μετατρέπεται σε μια πλατιά λεωφόρο με αρκετές προσθήκες πρασίνου και μόνο μέσο μεταφοράς το τραμ, ενώ η πλατεία Ομονοίας αποκαθίσταται ολοκληρωτικά αποκτώντας ξεκάθαρη ταυτότητα και αρκετό πράσινο, μετά τις τραυματικές αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών, που την έχουν μετατρέψει σε μια τσιμεντένια αλάνα, χωρίς καμιά απολύτως φυσιογνωμία. Παράλληλα, όλο το κέντρο γίνεται εξαιρετικά φιλικό και προσβάσιμο σε ποδηλάτες και πεζούς.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκδήλωση και την παρουσίαση της βραβευμένης μελέτης του Rethink Athens στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, στο link που ακολουθεί: http://www.sgt.gr/players/rethinkathensresults/gr/
Για να δούμε αναλυτικά τη βραβευμένη μελέτη:
Η βραβευμένη πρόταση και οι άξονές της
Η βραβευμένη πρόταση αποτελεί τη βάση για την επεξεργασία της μελέτης που τελικά θα εφαρμοστεί, μετά από διάλογο με την πολιτεία και τους φορείς της πόλης. Κύριες αρχές της, σύμφωνα με τον βραβευθέντα, είναι οι εξής:
Μια προσιτή πόλη: Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει τέσσερις χαρακτηριστικούς τόπους. Το Σύνταγμα και η Πλατεία Ομονοίας θα αποτελούν τις δύο πράσινες αστικές πλατείες, με εξέχοντα και άφθονα υδάτινα στοιχεία. Η πλατεία Δικαιοσύνης θα μετατραπεί σε ένα πράσινο αστικό δωμάτιο, το οποίο θα περιλαμβάνει μια πηγή νερού και θα φιλοξενεί δραστηριότητες σε ένα σκιασμένο προαύλιο. Στο μέσο της οδού Πανεπιστημίου, ένα πράσινο σύνολο θα δώσει στην περιοχή τον χαρακτήρα αστικού πάρκου. Το πράσινο θα χρησιμοποιηθεί ως ένα συνεκτικό δίκτυο που θα ενώνει τον δημόσιο χώρο προς κάθε κατεύθυνση και θα συνδέει τις παρακείμενες γειτονιές, με αποκορύφωμα την Πανεπιστημίου. Η νέα γραμμή του τραμ θα σχεδιαστεί με τρόπο τέτοιο ώστε να είναι εμφανής και να αποτελεί βασικό συστατικό της εικόνας του χώρου, συμβάλλοντας στη συνοχή του.
Μια πόλη ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή: Η Πανεπιστημίου θα μεταμορφωθεί σε μια πράσινη ραχοκοκαλιά ενός ευρύτερου πράσινου δικτύου, που θα προσφέρει σκιά και προστασία. Η ευρύτερη στρατηγική περιλαμβάνει: τη μείωση της αστικής θερμοκρασίας, τη βελτίωση των συνθηκών περιβαλλοντικής άνεσης (φυσική ψύξη χάρη στη δημιουργία πράσινου και σκιάς στον δημόσιο χώρο, πράσινων ταρατσών και προσόψεων, ψυχρών δαπέδων), τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας καθώς και τη διαχείριση του νερού (συγκέντρωση νερού από καταιγίδες και άρδευση). Το νέο πράσινο τρίγωνο της πόλης θα συνδεθεί με τους λόφους γύρω από το κέντρο της πόλης, με αποτέλεσμα η μείωση της αστικής θερμοκρασίας να επεκταθεί σε όλο το Μητροπολιτικό Κέντρο. Η στρατηγική του πράσινου στην Αθήνα θα περιλαμβάνει μέριμνα για τη σωστή άρδευση, καθώς η καλή κατάσταση των φυτών είναι αποφασιστικής σημασίας για τη μείωση της θερμοκρασίας. Το βρόχινο νερό θα συλλέγεται σε υπόγειες δεξαμενές, στις ταράτσες ή όπου αλλού κριθεί σκόπιμο και εφικτό. Ακόμη, το νερό θα χρησιμοποιηθεί και με “ποιητικό τρόπο”, κάνοντας αναφορά στον υπόγειο ποταμό Ηριδανό.
Μια πόλη που σφύζει από ζωντάνια: Η αναβάθμιση της οδού Πανεπιστήμιου περιλαμβάνει τη δημιουργία φιλόξενων χώρων κατά μήκος του δρόμου. Η μελέτη εισάγει την ιδέα του θεάτρου των 1.000 δωματίων στα κενά κτήρια όπου οργανώνονται πολιτιστικά δρώμενα και δημιουργούνται νέα σημεία ενδιαφέροντος για τη δημιουργία μιας ζωντανής ατμόσφαιρας. Το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων αυτών θα έχει σχέση με την ελληνική φιλοσοφία, την επιστήμη, το θέατρο και την τέχνη. Στόχος είναι η δημιουργία ενεργών μετώπων που θα δημιουργήσουν συνδέσεις μεταξύ των κτηρίων και της δημόσιας σφαίρας. Σε μικρότερη κλίματα οι ελαφριές αρχιτεκτονικές εγκαταστάσεις δεν θα εστιάσουν μόνο στην εμπορική δραστηριότητα αλλά θα προσφέρουν και άλλες εξυπηρετήσεις, όπως τα περίπτερα νερού ή μια βιβλιοθήκη παιχνιδιών. Τέλος, το διαδραστικό διακοσμητικό φως θα δώσει στον δημόσιο χώρο την κατάλληλη ατμόσφαιρα κατά τις βραδινές ώρες.
Οι δημιουργοί της βραβευμένης πρότασης υποστηρίζουν ότι η ανασυγκρότηση του ανώνυμου χώρου στην καρδιά της Αθήνας είναι εφικτή και δηλώνουν τη βεβαιότητα τους για τη δυνατότητα συνδυασμού της αστικής ζωντάνιας της περιοχής με τη δημιουργία μιας πράσινης, φιλικής στον πεζό, ραχοκοκαλιάς, η οποία θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στην Αθήνα.
Η κριτική επιτροπή και το σκεπτικό της βράβευσης
Η κριτική επιτροπή του Rethink Athens αποτελούνταν (αλφαβητικά) από τους: Σπύρο Αμούργη (Πρόεδρο Σχολής Καλών Τεχνών), Joan Busquets (Καθηγητή Urban Planning and Design, Harvard University), Andrej Hrausky (Διευθυντή του Dessa Architecture Gallery της Λιουμπλιάνα), Γιώργο Καμίνη (Δήμαρχο Αθηναίων), Γιώργο Πανέτσο (Καθηγητή Αρχιτεκτονικής και Αστικού σχεδιασμού, Πανεπιστήμιο Πατρών), Αντώνη Παπαδημητρίου (Πρόεδρο Ιδρύματος Ωνάση), Peter Cachola Schmal, Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής (Διευθυντή του Γερμανικού Μουσείου Αρχιτεκτονικής), Mirko Zardini (Διευθυντή του Αρχιτεκτονικού Κέντρου του Καναδά), Yvette Masson Zanussi (Διευθύντρια του European Forum for Architectural Policies).
Η κριτική επιτροπή θεώρησε την πρόταση που βραβεύθηκε εξαιρετικά επιτυχημένη στην απόπειρά της να συμπεριλάβει όλες τις διαφορετικές απαιτήσεις του έργου και να ανταποκριθεί στα κριτήρια αξιολόγησης του διαγωνισμού, όπως αυτά περιγράφονται στην προκήρυξη του διαγωνισμού. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στα πρακτικά των συνεδριών της κριτικής επιτροπής, η βραβευμένη πρόταση “επιτυγχάνει να εντάξει ένα σαφές σχέδιο για τη λεωφόρο και τις πλατείες μέσα στο ευρύτερο σύστημα των αστικών χώρων και τοπίων που συναπαρτίζουν το κέντρο της Αθήνας. Αναπτύσσοντας μια ευρύτερη σύλληψη, μπορεί μάλιστα να επεκταθεί σε γειτονικούς χώρους στο εγγύς μέλλον. Καταδεικνύει έτσι τις δυνατότητες για την ανάπλαση του συνόλου του κέντρου της πόλης.”
Η συγκεκριμένη μελέτη με πληρότητα, λειτουργικότητα, οραματικό αλλά και ρεαλιστικό τρόπο αντιμετωπίζει με ευρηματικότητα τα προβλήματα του δημόσιου χώρου στο κέντρο της πόλης. Κυρίως όμως επικεντρώνεται στη δημιουργία των συνθηκών που θα επιτρέψουν στον πολίτη της Αθήνας να αναπτύξει φιλική σχέση με την πόλη του, κάνοντας τον άξονα Αμαλίας – Πανεπιστημίου – Ομόνοιας και Πατησίων όχι σημείο διέλευσης, αλλά τόπο προορισμού.
Στόχος της βραβευμένης μελέτης στον διαγωνισμό Rethink Athens είναι η δημιουργία μιας παλλόμενης, πράσινης και προσιτής καρδιάς της πόλης. Η μελέτη δεν εφαρμόζει απλά σύγχρονες ιδέες για τον έλεγχο των περιβαλλοντικών συνθηκών, τη μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων και τον προγραμματισμό του δημόσιου χώρου. Φιλοδοξεί να προχωρήσει “ένα βήμα παραπέρα” ώστε να φτάσει σε μια ολοκληρωμένη πρόταση για μια ευέλικτη, προσπελάσιμη πόλη που θα σφύζει από ζωντάνια, θα συνδέει τις γειτονικές περιοχές του κέντρου, και θα αποτελέσει έναν καταλύτη για την αναβάθμιση ολόκληρης της Αθήνας. Ταυτόχρονα συνηγορεί στην αποκατάσταση του κοινωνικού ιστού, φέρνοντας “κοντά” τα Πατήσια και το Αρχαιολογικό Μουσείο με την Τριλογία και με το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, χάρη στον ουσιαστικό ρόλο των μέσων μαζικής μεταφοράς και της συνολικότερης νέας χρήσης του αστικού χώρου. Όλα αυτά, μέσα από τον συνεχή διάλογο και την αποκατάσταση της σχέσης του κέντρου με τους πράσινους λόφους που την περιβάλλουν, τις γειτονιές της, την μοναδική ιστορία της.
Η ταυτότητα του νικητή
Το Ολλανδικό γραφείο OKRA είναι από τα σημαντικότερα διεθνώς γραφεία που ειδικεύονται στο σχεδιασμό του δημόσιου αστικού χώρου. Το OKRA έχει έδρα την Ουτρέχτη, ιδρύθηκε το 1994 και διευθύνεται από τους Martin Knuijt (Μάρτιν Κνάϊτ), Wim Voogt (Βιμ Φόουγκτ) και Boudewijn Almekinders (Μπάουντεβέν Άλμεκιντερς). Τα πιο πρόσφατα σχέδιά τους περιλαμβάνουν το κέντρο της Βασιλείας στην Ελβετία, το λεγόμενο ‘τρίτο κέντρο’ του Λονδίνου στο Croydon, το μητροπολιτικό κέντρο της Κοπεγχάγης, το προγραμματικό σχέδιο για το μελλοντικό κέντρο του Ρόττερνταμ, τους Cutty Sark Gardens στο Λονδίνο, και τον χώρο της Φλαμανδικής έκθεσης στη Γάνδη. Με στόχο τον ενδιάμεσο χώρο της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας και του αστικού τοπίου, τα σχέδιά τους συνδυάζουν την οραματική με τη στρατηγική προσέγγιση για να δημιουργήσουν περιβάλλοντα με χαρακτήρα, κλίμακα, ατμόσφαιρα και λειτουργία που μπορούν να δώσουν ταυτότητα στο χώρο της κοινωνικές συνύπαρξης.
Οι 71 προτάσεις που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό Rethink Athens θα εκτεθούν στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών από την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου ως την Τετάρτη 6 Μαρτίου, σε επιμέλεια του αρχιτέκτονα Πάνου Δραγώνα. Στο κέντρο του εκθεσιακού χώρου έχει δημιουργηθεί μια εσωτερική “πλατεία” με τα 27 προπλάσματα που υποβλήθηκαν στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού. Τα προπλάσματα έχουν θέμα την Ομόνοια, την πλατεία Δικαιοσύνης, τη διασταύρωση Κοραή και Πανεπιστημίου, καθώς και άλλα σημεία της περιοχής παρέμβασης.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου