Gaetano Pesce: Δημιουργός χωρίς σύνορα

Είναι από τους ανθρώπους που διατηρούν ζωντανό τον μύθο της Ιταλίας ως «πατρίδας» του design αλλά και της μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Εχοντας ολοκληρώσει διάφορων ειδών έργα σε ολόκληρο τον πλανήτη, πρωταγωνιστεί πλέον ως πολίτης του αρχιτεκτονικού κόσμου..

Ο ιταλός αρχιτέκτονας, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη, έχει υλοποιήσει διάφορα έργα τα τελευταία σαράντα και πλέον χρόνια, στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική και την Ασία. Εχει σχεδιάσει από κτίρια, εστιατόρια και κήπους μέχρι καθημερινά αντικείμενα. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Βενετίας και έχει ζήσει στην Πάδοβα, τη Βενετία, το Λονδίνο, το Ελσίνκι και το Παρίσι, ενώ από το 1980 έχει εγκατασταθεί στη Νέα Υόρκη. Οπως οι τόποι διαμονής του έτσι και το έργο του δεν έχει όρια: Διακρίνεται για τις πολλαπλές κατευθύνσεις του, αποτελώντας αντικείμενο έρευνας και παρουσίασης πολλών βιβλίων και εκθέσεων. Αυτήν τη στιγμή η δουλειά του εκτίθεται σε μόνιμες συλλογές μουσείων πολλών χωρών, από την Ιταλία και τις ΗΠΑ μέχρι την Ιαπωνία και τη Βραζιλία.
Εργάζεστε ως αρχιτέκτονας επί 40 και πλέον χρόνια. Τι κρατάτε ως ουσία αυτής της ενασχόλησης;
Η ουσία είναι ότι αντιλαμβάνομαι τη δουλειά μου ως κάτι πάνω στο οποίο μπορώ να πειραματιστώ. Να πάω πιο πέρα από αυτό που έχω δεχτεί ως εκπαίδευση. Και νομίζω ότι ο βασικός λόγος της ύπαρξής μας είναι να προχωράμε τη γνώση, κάνοντας πειράματα και δοκιμάζοντας καινούρια πράγματα.
Εχετε σχεδιάσει δημόσια και ιδιωτικά κτίρια σε ολόκληρο τον κόσμο. Κοιτάζοντας πίσω, ποιο ήταν εκείνο που απογείωσε την καριέρα σας;
Νομίζω ότι το πιο πρωτοποριακό ήταν ένα κτίριο στην Οζάκα της Ιαπωνίας όπου στεγάζονται γραφεία και εστιατόρια, το οποίο προσφερόταν για την έγερση ενός κάθετου κήπου -το δυνητικό κόστος της κατασκευής στο έδαφος ήταν πολύ ακριβό. Πειραματίστηκα προσπαθώντας να εξετάσω αν η τεχνολογία που διαθέτουμε σήμερα επιτρέπει την ανάπτυξη φυτών που μεγαλώνουν σε παρτέρια τοποθετημένα στην πρόσοψη. Και το πετύχαμε. Η πόλη της Οζάκα αναγνώρισε τη δημόσια ωφέλεια αυτού του κάθετου κήπου και γι' αυτό ανέλαβε το κόστος συντήρησής του.
Πώς θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε τη δουλειά σας;
Κατ'αρχάς, θεωρώ ότι διακρίνεται για τις πολλαπλές κατευθύνσεις της: Βρίσκει έκφραση μέσα από πολυσχιδείς τρόπους και όχι μονολιθικά. Για παράδειγμα, άλλοτε καταπιάνομαι με την αρχιτεκτονική εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων και άλλοτε με το design αντικειμένων ή τη γλυπτική. Ενα άλλο χαρακτηριστικό του τρόπου εργασίας μου είναι ότι επιλέγω να εκφράζομαι με σύγχρονα υλικά όπως η σιλικόνη ή το καουτσούκ, και όχι με παραδοσιακά. Γενικά, πιστεύω ότι κάποιος μπορεί να είναι ειλικρινής με την εποχή του όταν είναι σύμφωνος με το πνεύμα που τη διέπει: Ντύνεται, επιλέγει προορισμούς και ταξιδεύει σύμφωνα με το πλαίσιο που ορίζει αυτή. Τέλος, είμαι σε μια διαρκή προσπάθεια να πειραματίζομαι.
Εχετε ζήσει σε διάφορες πόλεις του πλανήτη. Τι σας έκανε να αλλάξετε τόσα πολλά μέρη;
Από μικρός πίστευα πως οι άνθρωποι οφείλουν να γνωρίζουν τον κόσμο, γι' αυτό άρχισα να ταξιδεύω. Πιστεύω ότι το να βλέπεις ανθρώπους που ζουν σε διαφορετικά μέρη, το να παρακολουθείς πώς σκέφτονται και πώς επικοινωνούν καλλιεργεί τη δημιουργικότητα. Πρώτα έμεινα στην Ευρώπη και μετά πήγα στη Νέα Υόρκη, την οποία θεωρώ πρωτεύουσα του 20ού αιώνα -ενδεχομένως και του 21ου αιώνα αν και στο μέλλον μπορεί να προκύψει κάποια μητρόπολη από την Απω Ανατολή.
Πώς καταφέρατε να «ριζώσετε» στο συγκεκριμένο επάγγελμα, έχοντας ένα τόσο περιπετειώδες πνεύμα;
Πρώτα από όλα, επειδή πάντα προσπαθούσα να έχω καλούς κι έξυπνους πελάτες. Με αυτούς μπορείς να κάνεις κάτι καινούριο και νεωτεριστικό. Για παράδειγμα, όταν ανέλαβα ένα μεγάλο συγκρότημα γραφείων για 300 ανθρώπους στο Μανχάταν (τα γραφεία της διαφημιστικής εταιρείας TBWA), σχεδίασα έναν χώρο όπου οι άνθρωποι δουλεύουν με υπολογιστές χωρίς να υπάρχει χαρτί τριγύρω. Παράλληλα, φρόντισα να μην υπάρχουν ατομικά γραφεία υπαλλήλων, ενώ από την αρχιτεκτονική των γραφείων δεν φαίνεται η ιεραρχία. Αυτό αποτέλεσε ένα παράδειγμα καινοτομίας και εδραίωσε τη δουλειά μου.
Η δουλειά σας περιλαμβάνει, εκτός από την αρχιτεκτονική, και την καλλιτεχνική δημιουργία. Γιατί είναι πιο εύκολο για έναν αρχιτέκτονα να είναι καλλιτέχνης;
Πρέπει να πω ότι η πιο σημαντική τέχνη είναι η αρχιτεκτονική. Γιατί περιέχει χώρο, επιφάνεια, ήχο, φως και κίνηση. Μπορείς να διαμορφώνεις μια επιφάνεια σαν έναν τοίχο, αλλά οι τρεις διαστάσεις την κάνουν να μοιάζει με γλυπτική. Η κίνηση είναι σαν μια ταινία. Η αρχιτεκτονική είναι όλες οι τέχνες μαζί. Το να είσαι αρχιτέκτονας σημαίνει ότι μπορείς να εκφράσεις τον εαυτό σου με διαφορετικούς τρόπους. Ως μουσικό, ως γλύπτη, ως ζωγράφο κ.λπ.
Μεταξύ άλλων, έχετε κερδίσει το βραβείο καινοτομίας και σχεδιασμού Chrysler. Ποιες θεωρείτε εσείς τις σπουδαιότερες καινοτομίες που έχετε εισαγάγει στην αρχιτεκτονική;
Πιστεύω πως με τίμησαν με το συγκεκριμένο βραβείο για δύο λόγους: Για την καινοτομία τόσο στο υλικό όσο και στο ιδίωμα. Η «γλώσσα» είναι μια πολύ προσωπική έκφραση. Αν ο αρχιτέκτονας είναι πραγματικός αρχιτέκτονας κι όχι απλώς ένας χτίστης, τότε χρησιμοποιεί μια «γλώσσα» για να εκφραστεί αρχιτεκτονικά. Αυτό είναι το νόημά της. Κι εγώ χρησιμοποίησα ένα συγκεκριμένο είδος νέας έκφρασης που δεν «μιλούσε» με την παραδοσιακή γεωμετρία.
Στο βιογραφικό σας σημείωμα δίνετε έμφαση στην πολιτική διάσταση των έργων σας. Τι ακριβώς εννοείτε;
Πάντοτε υπήρχαν καλλιτέχνες που εκφράζονταν με πολιτικό τρόπο ή, απλώς, έδιναν μια τέτοια χροιά. Οπως οι Picasso, Goya, Veronese. Η δουλειά μας είναι συνδεδεμένη με προβλήματα πραγματικότητας. Κι όταν αγγίζεις την πραγματικότητα, εκφράζεις μια πολιτική σκοπιά. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι μια καρέκλα που σχεδίασα πριν από 42 χρόνια που λεγόταν Donna Up5, μια πολυθρόνα που εξέφραζε μια πολιτική μου άποψη. Πίστευα ότι οι γυναίκες είναι φυλακισμένες από τις αντρικές προκαταλήψεις. Και σε πολλές χώρες δεν υπάρχει ελευθερία. Ετσι δημιούργησα μια πολυθρόνα που ήταν, κατά κάποιον τρόπο, η έκφραση των απόψεών τους. Η συγκεκριμένη μοιάζει με το γυναικείο σώμα, και σου επιτρέπει να καθίσεις με έναν πολύ άνετο τρόπο.
Αιτιολογείτε τον χαρακτηρισμό «θηλυκότητα» που αποδίδουν στα projects σας και πώς;
Οι περισσότερες αρχές του παρελθόντος είχαν οικοδομηθεί με το ανδρικό μυαλό. Σήμερα, όμως, είμαστε στο σημείο όπου αυτός ο τρόπος σκέψης δείχνει να μην προχωράει πια. Το γυναικείο μυαλό είναι πιο ευρηματικό, ικανό να καταλάβει διαφορετικά πράγματα, παραμένοντας αρκετά ευέλικτο. Η εποχή μας χρειάζεται διαφορετικές αξίες. Μερικές φορές είναι η μία αντίθετη στην άλλη και συνυπάρχουν στην ίδια πραγματικότητα. Οι αξίες αυτές είναι πιο «ελαστικές», πιο αισθησιακές. Από το γυναικείο μυαλό μπορούν να βγουν πράγματα σήμερα που είναι καλύτερα σε σχέση με το αρσενικό.
Ποια θα ήταν η συμβουλή σας σε έναν νέο αρχιτέκτονα;
Πιστεύω ότι οι νέοι πρέπει να σπουδάσουν στην Ελλάδα για κάποιο καιρό και μετά να πάνε, λ.χ., στην Αγγλία. Οι Αμερικανοί πρέπει να έρθουν στην Ευρώπη και οι Ιάπωνες πρέπει να πάνε στην Αμερική. Αυτή είναι η εποχή μας: Πολύπλοκη. Οι νέοι πρέπει πρώτα να γνωρίσουν τον κόσμο. Ενας άνθρωπος που ταξιδεύει και συλλέγει εμπειρίες από διαφορετικά μέρη είναι πιο πλούσιος και έτοιμος να προσφέρει στην κοινωνία. -

Highlights

- Γεννήθηκε το 1939.

- Συνεργάστηκε με εταιρείες όπως η B&B Italia, Vitra και Cassina.

- Το 1979 σχεδίασε το εμπορικό κέντρο Les Halles στο Παρίσι.

- Το 1993 ολοκλήρωσε το Organic Building στην Οζάκα.

- Σχεδίασε επίσης τα γραφεία της διαφημιστικής εταιρείας TBWA στη Νέα Υόρκη το 1995.

- Το 1996 το παρισινό μουσείο Pompidou φιλοξένησε αναδρομική έκθεση στο έργο του.

- Το 2005 τού απένειμαν το Design Excellence Award από το Philadelphia Museum Of Art.

- Το 2006 ανακηρύχθηκε Designer Της Χρονιάς από το γερμανικό περιοδικό A&W Architektur und Wohnen. Το Organic Building είναι το πιο διάσημο κτίριο που σχεδίασε ο Pesce. H πρόσοψη του συγκεκριμένου κτιρίου φιλοξενεί έναν κήπο, σε μια περιοχή της Ιαπωνίας στην οποία οι χώροι για κήπους είναι περιορισμένοι.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...