εκφοβισμούς και καταπατήσεις των δικών της δικαιωμάτων, αλλά της έχει χαρίσει ένα βραβείο Νομπέλ Ειρήνης. Από το 2009 ζει εξόριστη, όμως οι ιρανικές Αρχές τής διαμηνύουν ότι σε όποιο μέρος του κόσμου και αν βρίσκεται, θα της κλείσουν το στόμα. «Ο σύζυγός μου και η αδελφή μου, που ζουν στον Ιράν, έχουν συλληφθεί αρκετές φορές λόγω της δικής μου δραστηριότητας και πέρασαν ένα διάστημα στη φυλακή» μας λέει. «Τώρα είναι ελεύθεροι με εγγύηση και περιμένουν να δικαστούν. Οι Αρχές τούς έχουν υπό παρακολούθηση και τους πιέζουν συνεχώς. Κάθε φορά που δίνω μια συνέντευξη, τους περνούν μερικές ώρες από ανάκριση». Η κυρία Εμπαντί στέλνει ένα καθαρό μήνυμα στη Δύση: να μην επιτεθεί στο Ιράν, γιατί μια τέτοια αιματοχυσία θα πυροδοτήσει ανεξέλεγκτη καταστροφή στη Μέση Ανατολή.
Μιλώντας μας τηλεφωνικά από το Λονδίνο, στα περσικά, με διερμηνέα,
τονίζει τη διαφωνία της με τις οικονομικές κυρώσεις και με την
απειλούμενη στρατιωτική επίθεση κατά του Ιράν λόγω των πυρηνικών. «Τέτοιες
ενέργειες θα χειροτερέψουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση του λαού,
ενώ ταυτόχρονα δίνουν την ευκαιρία στο κράτος να αντιμετωπίσει ακόμη πιο
κατασταλτικά τους δυσαρεστημένους στο όνομα της εθνικής ασφάλειας. Εγώ
στη θέση των παραπάνω μέτρων προτείνω μποϊκοτάζ και κυρώσεις κατά των
ατόμων που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στην καταστολή και σφαγή των
αντιφρονούντων. Οπως οι δικαστές που δίνουν αδικαιολόγητες ποινές, οι
αρχηγοί που εκδίδουν τις εντολές για πυρ εναντίον των πολιτών, οι
υπεύθυνοι των φυλακών που βασανίζουν αλύπητα τους πολιτικούς
κρατουμένους, οι δικηγόροι που υπερασπίζονται το κράτος».
«Οι δυτικές χώρες δεν πρέπει να έχουν συναλλαγές με το Ιράν που να βοηθούν στον κατασταλτικό μηχανισμό του κράτους» συνεχίζει. «Αυτή
τη στιγμή η εταιρεία Ericsson έχει δώσει λογισμικά προγράμματα στο
ιρανικό κράτος με τα οποία παρακολουθούνται τα κινητά τηλέφωνα και τα
SMS».
Η κυρία Εμπαντί γεννήθηκε πριν από 64 χρόνια σε μια
φιλελεύθερη οικογένεια. Σπούδασε νομικά και έγινε η πρώτη γυναίκα που
προήδρευσε δικαστηρίου στο Ιράν. Η ισλαμική επανάσταση όμως θεώρησε τις
γυναίκες ακατάλληλες για τέτοιες θέσεις και έτσι βρέθηκε να παριστάνει
τη γραμματέα στο Δικαστήριο της Τεχεράνης, του οποίου υπήρξε πρόεδρος.
Μη αντέχοντας την κατάσταση, παραιτήθηκε το 1984. Υστερα από οκτώ χρόνια
και πολλές προσπάθειες, έλαβε την άδεια να δικηγορεί και άρχισε να
αναλαμβάνει υποθέσεις καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας
της έκφρασης. Της απονεμήθηκε το Βραβείο Νομπέλ Ειρήνης το 2003, διότι «ως δικηγόρος, δικαστής, καθηγήτρια, συγγραφέας και ακτιβίστρια απέκτησε μια ισχυρή φωνή στο Ιράν και στο εξωτερικό». Η επιτροπή του Νoμπέλ Ειρήνης τόνισε ότι «δεν υπέκυψε ποτέ στην απειλή κατά της δικής της ασφάλειας».
Μετά τις εκλογές του 2009 η κυρία Εμπαντί δεν επέστρεψε στο Ιράν. «Ο
λόγος είναι ότι η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα έχει
γίνει πλέον αδύνατη. Ζω εξόριστη για να είμαι η φωνή του ιρανικού λαού
στο εξωτερικό. Στην ουσία ζω στα αεροδρόμια, γιατί περίπου 300 μέρες τον
χρόνο ταξιδεύω σε διάφορα μέρη του κόσμου για να μιλήσω για την
κατάσταση στο Ιράν. Οταν έχω χρόνο, τον περνώ με την κόρη μου στην
Αμερική».
Στο Ιράν σήμερα, μας λέει, «είναι πάρα πολλοί αυτοί που δυσανασχετούν με την κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική κατάσταση». Ως παράδειγμα φέρνει τη μαζικότητα των διαδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν μετά τις εκλογές του 2009. «Η
νοθεία στις προεδρικές εκλογές ήταν μόνο μια αφορμή για να βγει ο
κόσμος στους δρόμους. Οι φοιτητές, οι νέοι, οι γυναίκες και οι
εργαζόμενοι είναι οι πιο δυσαρεστημένοι».
Η κυρία Εμπαντί προβλέπει ότι η κατάσταση αυτή δεν θα συνεχιστεί για πολύ. «Διότι
πέρα από την κατασταλτική πολιτική του κράτους και τους ρατσιστικούς
νόμους, υπάρχει το σημαντικό ζήτημα της οικονομίας. Ο πληθωρισμός το
2011 ξεπέρασε το 50%. Η φτώχεια καθημερινά πλήττει όλο και
περισσότερους. Αυτά δεν μπορεί να τα αντέξει ο κόσμος για πολύ ακόμη».Φορολογία
Πήρες Νομπέλ; Κατάσχεται!
Η ατρόμητη αυτή δικηγόρος ήταν η πρώτης πολίτις του Ιράν και η
πρώτη μουσουλμάνα που έλαβε Νομπέλ Ειρήνης το 2003. Εγινε όμως και ο
πρώτος νομπελίστας του οποίου το βραβείο κατασχέθηκε. «Η ιρανική
κυβέρνηση κατέσχεσε όλη την περιουσία μου με την κατηγορία ότι δεν έχω
πληρώσει τους φόρους για το Νομπέλ, ενώ σύμφωνα με τον νόμο τέτοιου
είδους βραβεία απαλλάσσονται από φόρους. Μετά τις προεδρικές εκλογές του
2009, ακολούθησαν πολλές δολοφονίες πολιτών και αυθαίρετες συλλήψεις
αγωνιστών τις οποίες κατήγγειλα μέσα και έξω από τη χώρα. Ετσι βρήκαν
μια αφορμή και κατέσχεσαν όλη μου την περιουσία, περιλαμβανομένων των
βιβλίων μου. Το κράτος πούλησε ερήμην μου το γραφείο, το σπίτι και έναν
μικρό κήπο που είχα. Ανάμεσα σε αυτά που κατέσχεσε ήταν και το Βραβείο
Νομπέλ. Μετά τις πιέσεις πολλών χωρών, ειδικά της Νορβηγίας, οι ιρανικές
αρχές αναγκάστηκαν να μου επιστρέψουν μόνο το Νομπέλ. Ολη η υπόλοιπη
περιουσία μου πουλήθηκε σε δημοπρασία χωρίς την παρουσία μου».
Διακρίσεις
Μια γυναίκα, μισός άνδρας...
Εχω ταξιδέψει στο Ιράν τρεις φορές και η άποψη που είχα προτού το επισκεφθώ άλλαξε ριζικά προς το καλύτερο...
«Η εικόνα που φτάνει από το Ιράν στη Δύση δεν αντιστοιχεί με την
εκεί πραγματικότητα. Γι' αυτό όταν οι Δυτικοί το επισκέπτονται, αλλάζει η
άποψή τους σχετικά με τη χώρα και τους Ιρανούς. Πάνω από 65% των
φοιτητών στα ιρανικά πανεπιστήμια είναι γυναίκες. Οι γυναίκες είναι
παρούσες σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες, πολλές διδάσκουν στα
ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αλλά δυστυχώς, μετά την επανάσταση 1979,
πέρασαν πολλοί νόμοι που ενισχύουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών.
Ενας άνδρας μπορεί να παντρευτεί τέσσερις φορές και να πάρει διαζύγιο
όποτε θέλει, ενώ η γυναίκα είναι πολύ δύσκολο να χωρίσει. Σύμφωνα με τον
νόμο, η ζωή της γυναίκας αξίζει το μισό του άνδρα. Για παράδειγμα, αν
σε ένα ατύχημα τραυματιστούν μια γυναίκα και ένας άνδρας, η αποζημίωση
που θα πάρει η γυναίκα είναι η μισή. Επίσης η μαρτυρία δύο γυναικών
ισούται με τη μαρτυρία ενός άνδρα στα δικαστήρια».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου