ΜΑΡΙ ΚΟΛΒΙΝ Η αδάμαστη ρεπόρτερ έγινε θρύλος

Η 56χρονη πολεμική ανταποκρίτρια, η οποία έχασε τη ζωή της στην πόλη Χομς της Συρίας, πήγαινε εκεί όπου άλλοι δεν τολμούσαν επειδή θεωρούσε καθήκον της να αποκαλύπτει την αλήθεια για τη φρίκη κάθε ένοπλης σύρραξης

Στην πλατεία Ταχρίρ, στο Κάιρο, κατά την Αραβική Ανοιξη...

Η διαδρομή της θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα φανταχτερό σενάριο για μια ταινία δράσης του Χόλιγουντ, όμως η 56χρονη ανταποκρίτρια των κυριακάτικων «Times», που έχασε τη ζωή της στην πόλη Χομς της Συρίας, δεν αντιμετώπιζε τον εαυτό της ως ήρωα. Η Μαρί Κόλβιν ήταν αφοσιωμένη στον σκοπό που πίστευε ότι είχε ως πολεμική ανταποκρίτρια και αυτό ήταν να διοχετεύει στον κόσμο την αλήθεια για το σκαιό πρόσωπο κάθε ένοπλης σύρραξης.

«Το να καλύπτεις έναν πόλεμο σημαίνει ότι πηγαίνεις σε μέρη διαλυμένα από τον όλεθρο και τον θάνατο και προσπαθείς να είσαι μάρτυρας αυτών. Οτι προσπαθείς να βρεις την αλήθεια μέσα σε μια θύελλα προπαγάνδας, όταν συγκρούονται στρατοί, φυλές και τρομοκράτες. Και ναι, σημαίνει να ρισκάρεις», έλεγε πριν από δύο χρόνια σε μια τελετή προς τιμήν δημοσιογράφων και τεχνικών που είχαν σκοτωθεί σε ένοπλες συγκρούσεις.

Η Κόλβιν, που θυσίασε την προσωπική της ζωή, καθώς έκανε 2 αποτυχημένους γάμους και δεν απέκτησε ποτέ παιδιά για να αφιερωθεί στη δουλειά της, δεν ήταν ο άνθρωπος που θα χαριστεί, ακόμη και στην κυβέρνηση της πατρίδας της, των ΗΠΑ. «Παρά όλα τα βίντεο που βλέπετε από το υπ. Αμυνας ή το Πεντάγωνο, και όλη την αποστειρωμένη γλώσσα που χρησιμοποιούν για να περιγράψουν έξυπνες βόμβες και χτυπήματα μεγάλης ακρίβειας, το σκηνικό στο έδαφος παραμένει εντυπωσιακά απαράλλακτο εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Αποστολή μας είναι να μεταδίδουμε τη φρίκη του πολέμου με ακρίβεια και χωρίς προκατάληψη», έλεγε.

Η Μαρί Κόλβιν δίπλα στη μητέρα της Ρόσμαρι, σε οικογενειακή συγκέντρωση το 2007 στο ράντσο Rocking Horse

Η Κόλβιν μεγάλωσε σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον στο Λονγκ Αϊλαντ, με γονείς δασκάλους. Ο πατέρας της, που είχε υπηρετήσει και στην Κορέα, κάποια στιγμή εγκατέλειψε τη διδασκαλία και έγινε πολιτικός ακτιβιστής για τους Κένεντι. Ακολουθώντας τα χνάρια του, η Μαρί ενόχλησε πολύ τους συντηρητικούς της γείτονες, όταν διοργάνωσε μια διαμαρτυρία εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ και αργότερα μετέτρεψε την αυλή του πατρικού της σπιτιού σε οικολογική ζώνη ανακύκλωσης.

Θάρρος και εντιμότητα

Με Λίβυους επαναστάστες στη Μιστράτα, τον Ιούνιο του 2011 (δεξιά).

Η Κόλβιν σπούδασε αμερικανική λογοτεχνία στο Γέιλ, αλλά την κέρδισε η δημοσιογραφία και δη οι πολεμικές ανταποκρίσεις, όπου διακρίθηκε για την εντιμότητά της και το θάρρος της. Συχνά εξόργιζε τους συναδέλφους της επειδή βρισκόταν πάντοτε ένα βήμα μπροστά, πήγαινε εκεί όπου άλλοι δεν τολμούσαν να πατήσουν και ήταν η τελευταία δημοσιογράφος που αποχωρούσε. Οπως και αυτήν τη φορά, ο προϊστάμενός της της είχε ζητήσει να επιστρέψει επειδή ήταν επικίνδυνο και εκείνη του είχε απαντήσει ότι θέλει να γράψει ένα ακόμη ρεπορτάζ.

Οι συγκλονιστικές εμπειρίες στη ζωή της ήταν πολλές. Το 1999 στο Αν. Τιμόρ κατόρθωσε να ντροπιάσει τα μέλη του ΟΗΕ, που ήθελαν να αφήσουν στα χέρια του ινδονησιακού στρατού 1.500 πρόσφυγες, όταν μαζί με άλλες δημοσιογράφους έκαναν μια ανθρώπινη ασπίδα. Λίγες ημέρες αργότερα κατέφθασαν κυανόκρανοι. Στην Τσετσενία λίγο έλειψε να πεθάνει, όταν τα ρωσικά στρατεύματα απέκλεισαν όλες τις εξόδους και η μόνη διαφυγή ήταν μέσω των βουνών. Υστερα από ταξίδι 8 ημερών μέσα στο καταχείμωνο, σώθηκε από αμερικανικό ελικόπτερο.

Παρά την περιπέτεια αυτή, σύντομα, το 2001, η Κόλβιν βρέθηκε στη Σρι Λάνκα, επιδιώκοντας να φτάσει στα εδάφη που έλεγχαν οι αντάρτες Ταμίλ. Εκεί χτυπήθηκε από θραύσματα και έχασε την όρασή της στο αριστερό μάτι. Εκτοτε φορούσε αυτήν τη χαρακτηριστική καλύπτρα που την έκανε να ξεχωρίζει μεταξύ των συναδέλφων της, και δεν έλειψε από κανένα μεγάλο γεγονός, όπως η Αραβική Ανοιξη, στην οποία είχε πιστέψει με πάθος.

Η σχέση της με τον Καντάφι
25 χρόνια συνεντεύξεις με τον... Τρελό Σκύλο

Η πρώτη μεγάλη της επιτυχία ήρθε το 1986, όταν βρέθηκε για λογαριασμό του πρακτορείου UPI στην Τρίπολη της Λιβύης, λίγο πριν ξεκινήσουν οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί εναντίον του Καντάφι. Τότε ήταν που ξεκίνησε και η ιδιάζουσα σχέση της με τον Λίβυο ηγέτη. Στις τρεις η ώρα τα ξημερώματα η φρουρά του Καντάφι την ξύπνησε και τη μετέφερε στο κέντρο της λιβυκής πρωτεύουσας, στα άδυτα των ιδιαίτερων διαμερισμάτων του, προκειμένου να της παραχωρήσει συνέντευξη. Αργότερα θυμόταν ότι της είχε κάνει εντύπωση η εμμονή του με την ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα και την πολυτέλεια, ακόμη και στο καταφύγιό του. Ηταν η πρώτη συνέντευξη που είχε κάνει με τον Καντάφι, και ακολούθησαν αρκετές ακόμη κατά τη διάρκεια των επόμενων 25 χρόνων. Η Κόλβιν ήταν μάρτυρας και της πτώσης του Λίβυου δικτάτορα.

Με αφορμή την αραβική Ανοιξη, δημοσίευσε πέρυσι μια αναδρομή όλων αυτών των συνεντεύξεων με τον συνταγματάρχη, με τίτλο «Mad Dog and Me» (O Tρελός Σκύλος και Εγώ). Οπως μαρτυρούν συνάδελφοί της, είχε έναν τρόπο να γοητεύει τους ηγέτες, αυταρχικούς και μη, και τους έκανε να ζητούν να μιλήσουν μαζί της, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρή μπορεί να αποδεικνυόταν η πένα της στη συνέχεια.

ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
madam@pegasus.gr
ΠΗΓΗ