ΚΑΤΑΔΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Ο θαυμαστός κόσμος των κοραλλιών

Επιστήμονες από 7 χώρες εντόπισαν και χαρτογράφησαν πολύχρωμους υφάλους ασβεστολιθικών ροδοφυκών, φέρνοντας στο φως 35 είδη ασπόνδυλων και 36 είδη φυκών Πανέμορφα κοράλλια με εκρηκτικά χρώματα και ηλικία που ξεπερνά τα 700 χρόνια..
Εντυπωσιακά οικοσυστήματα και εικόνες που ανταγωνίζονται σε ομορφιά τους τροπικούς κοραλλιογενείς υφάλους. Η αυθεντική μαγεία που κρύβουν οι ελληνικές θάλασσες μοιάζει τελικά ανεξάντλητη...Με υποβρύχιες ρομποτικές κάμερες, σόναρ και αυτόνομες καταδύσεις, εξειδικευμένοι επιστήμονες από επτά χώρες (Ισπανία, Ελλάδα, Αγγλία, Λίβανος, Τουρκία, Κροατία, Αίγυπτος) εντόπισαν και χαρτογράφησαν σε βάθη 40-100μ. σημαντικούς υφάλους ασβεστολιθικών ροδοφυκών, γνωστούς και ως «τραγάνα».Με επίκεντρο το νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων Κορσεών στο ανατολικό Αιγαίο, οι επιστήμονες κατέγραψαν στην πρώτη φάση της έρευνάς τους 35 είδη ασπόνδυλων και 36 είδη φυκών, ενώ ανακάλυψαν κοράλλια σε μεγάλα βάθη, η ηλικία των οποίων εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 700 χρόνια. Η συνάντηση εργασίας οργανώθηκε από το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές (RAC/SPA) του ΟΗΕ και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, «Αρχιπέλαγος».

Οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών συνιστούν ένα μοναδικό κομμάτι της φυσικής μας κληρονομιάς που κινδυνεύουμε να το χάσουμε πριν καν το ανακαλύψουμε, τονίζουν οι επιστήμονες

«Οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών συνιστούν ένα μοναδικό κομμάτι της φυσικής μας κληρονομιάς που κινδυνεύουμε να το χάσουμε πριν καν το ανακαλύψουμε», τονίζει η υδροβιολόγος και συντονίστρια επιστημονικής έρευνας του «Αρχιπελάγους», Αναστασία Μήλιου. Παρόλο που η τραγάνα θεωρητικά προστατεύεται -ως ιδιαίτερα παραγωγικό θαλάσσιο οικοσύστημα- από τη διεθνή, την ευρωπαϊκή αλλά και την εθνική νομοθεσία, η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες χώρες της Μεσογείου, δεν έχουν χαρτογραφήσει τους ύφαλους αυτούς, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καθορίσουν αλιευτικά πεδία, εντός των οποίων θα απαγορεύεται το ψάρεμα με συρόμενα εργαλεία. «Οσο εντυπωσιακές είναι οι εικόνες όταν εντοπίζουμε υγιείς υφάλους, άλλο τόσο σκληρές είναι όταν βρίσκουμε κατεστραμμένους», σημειώνει η κ. Μήλιου.

Εξαιρετική εντύπωση προκάλεσε η ανακάλυψη κοραλλιών, η ηλικία των οποίων εκτιμάται ότι ξεπερνάει ακόμα και τα 700 χρόνια. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι δεν αποκλείεται να βρεθούν κοράλλια ακόμη μεγαλύτερης ηλικίας

Κατά τη διάρκεια των ερευνών εντοπίστηκαν -τονίζει το «Αρχιπέλαγος»- αρκετοί ύφαλοι ολοσχερώς κατεστραμμένοι από μηχανότρατες. Οπως εξηγούν οι ειδικοί, τα συγκεκριμένα αλιευτικά σκάφη σύρουν σε αυτά τα ευαίσθητα οικοσυστήματα σιδερένιες πόρτες που ζυγίζουν έως και έναν τόνο η καθεμιά, προκαλώντας καταστροφή που χρειάζεται αιώνες για να ανακάμψει, δεδομένου του πολύ αργού ρυθμού ανάπτυξης των συγκεκριμένων υφάλων (0.006 ? 0.83 μμ/χρόνο). Η ζημιά είναι ουσιαστικά μη αναστρέψιμη, σημειώνουν οι ειδικοί...

Στη συνάντηση εργασίας και στις θαλάσσιες έρευνες που έγιναν με επίκεντρο το νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων Κορσεών συμμετείχαν επιστήμονες από επτά χώρες

Στη Μεσόγειο έχουν καταγραφεί ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών 7.500 ετών και πλέον, που φιλοξενούν πάνω από 1.600 είδη ζωής: 300 είδη φυκών, 1.200 είδη ασπόνδυλων και πάνω από 100 είδη ψαριών. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι στην Ελλάδα δεν αποκλείεται να βρεθούν κοράλλια ακόμη μεγαλύτερης ηλικίας. «Κινδυνεύει να καταστραφεί από ελλιπή εφαρμογή νομοθεσίας ένας εντυπωσιακός φυσικός πλούτος. Δυστυχώς δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο για την προστασία τους», εξηγεί η κ. Μήλιου.

ΑΝ. ΜΗΛΙΟΥ

Γι' αυτό και το «Αρχιπέλαγος» σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης του ΟΗΕ κατέληξαν σε μια μεθοδολογία επιστημονικά αποδεκτή, για την ταχεία χαρτογράφηση των υφάλων. Οι αλιείς υποδεικνύουν τα σημεία και οι επιστήμονες θα τα χαρτογραφούν. Στόχος είναι η υιοθέτηση μέτρων διαχειριστικής προστασίας, όπως ο καθορισμός αλιευτικών πεδίων όπου θα απαγορευτούν τα συρόμενα εργαλεία.
Αν. Μήλιου
«Απαιτούνται μέτρα εδώ και τώρα»
«Οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών είναι το κρυμμένο μυστικό των ελληνικών θαλασσών. Ενα σημαντικό κομμάτι της φυσικής μας κληρονομιάς, που βρίσκεται σε μεγάλα, δυσπρόσιτα βάθη και είναι ελάχιστα μελετημένο», τονίζει η Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος, συντονίστρια επιστημονικής έρευνας του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος».
Οπως επισημαίνει, «δυστυχώς καταστρέφεται από τις ανεξέλεγκτες αλιευτικές πρακτικές και για τον λόγο αυτό η προστασία του συνιστά άμεση προτεραιότητα. Η χαρτογράφηση των υφάλων στην περιοχή των Φούρνων αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας του ''Αρχιπελάγους'' και της τοπικής κοινωνίας για τη δημιουργία της πρώτης συνδιαχειριζόμενης ζώνης αλιείας στην Ελλάδα, όπου επιστήμονες, τοπικές αρχές και αλιείς θα έχουν ενεργό ρόλο στη διαφύλαξη, την αειφόρο προστασία και τη σωστή διαχείριση θαλασσών και ιχθυαποθεμάτων».
Γιάννης Φώσκολος
πηγη