Μπορεί να προκύψουν επιχειρηματικές ευκαιρίες από την πανεπιστημιακή έρευνα; Αξιοποιούνται οι δυνάμεις της επιστημονικής κοινότητας αυτή την κρίσιμη περίοδο για την οικονομία και την ανάπτυξη; Τα κεφάλαια που επενδύονται στην έρευνα είναι παραγωγικά, αξιοποιούνται ώστε να προκύπτει ανάπτυξη και τελικά αξία από τη γνώση;..Ο Σέρκος Χαρουτουνιάν, καθηγήτης στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, δεν είναι επιχειρηματίας ούτε αξιοποιεί ο ίδιος επιχειρηματικά τα ευρύματά του. Εχοντας όμως ολοκληρώσει αξιόλογα και βραβευμένα ερευνητικά προγράμματα μας δείχνει τις δυνατότητες της έρευνας στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την προσέλκυση επενδύσεων και την αδυναμία του Κράτους να συντονίσει και να αξιοποιήσει το έργο της.
-Πώς μπορεί η έρευνα να συμβάλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικής ανάπτυξης; Γίνεται τελικά αυτό στις μέρες μας;
Σίγουρα μπορεί και με πολλούς τρόπους. Αυτό που λείπει είναι ο κρατικός συντονισμός από τα Θεσμικά Οργανα ώστε να βοηθήσει τους ενδιαφερόμενους να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που υπάρχουν και να φροντίσει για τη διασύνδεση των ερευνητικών κέντρων με τις επιχειρήσεις και του Συνεταιρισμούς που το χρειάζονται. Η έρευνα προσφέρει γνώση και η γνώση μπορεί να αυξήσει την προστιθέμενη αξία των προϊόντων. Σήμερα όμως γίνεται τυχαία και συμπτωματικά και υπάρχει πολύ μεγαλες ανάγκες που δεν καλύπτονται.
-Ποιό είναι το αντικείμενο της έρευνάς σας και πώς αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί;
Με πολλούς τρόπους. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Μεταξύ άλλων η έρευνά μας είναι η μελέτη φυσικών προϊόντων που έχουν ευεργετικές για την υγεία δράση και η σύνθεση νέων μορίων για ευεργετικές για την υγεία δράση. Ετσι μελετήσαμε το κρασί, τώρα μελετάμε το ρόδι αλλά και πολλά αυτοφυή ελληνικά φυτά.
Η γνώση που προκύπτει απο τη μελέτη μας μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους και να προσφέρει δυνατότητες ανάπτυξης στον αγροτικό τομέα.
Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας μελετώντας τα σταφύλια και τα κρασιά, διαπιστώσαμε ότι ένα μεγάλο μέρος των πολύτιμων πολυφαινολών του σταφυλιού μένει στα απόβλητα που πετιούνται από το οινοποιείο. Στην Ελλάδα πετάμε το χρόνο 105.000 τόνους απόβλητα. Μετά την έρευνά μας διαπιστώσαμε ότι δεν θα έπρεπε να τα λέμε απόβλητα αλλά πολύτιμες πρώτες ύλες. Προτείναμε λοιπόν με μια επένδυση της τάξης των 10-12.000 ευρώ, το οινοποιείο να έφτιαχνε μια μικρή μονάδα που θα κατακρατά της πολυφαινόλες σε μια στήλη. Η στήλη θα πηγαίνει σε μια κεντρική μονάδα που θα κατακρατά τις ευεργετικές πολυφαινόλες.
Το πρόγραμμα αυτό το 2008 βραβεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως η καλύτερη περιβαλλοντική επένδυση εκείνης της χρονιά. Τότε είχε εφαρμοστεί πιλοτικά σε 4 οινοποιεία και σήμερα παραχωρήσαμε την τεχνολογία σε οινοποιεία από έξι διαφορετικές χώρες. Σήμερα αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε αυτή την επένδυση στα οινοποιεία Τυρνάβου και Σαντορίνης με στόχο εκτός από κρασί να παράγουν και αυτήν την πολύτιμη πρώτη ύλη που τους δίνει τη δυναότητα να παράγουν και άλλα προϊόντα..
Μετά θα μπορούσε το οινοποιείο να προχωρήσει στην παραγωγή προϊόντων ομορφιάς ή συμπληρωμάτων διατροφής.
-Υπάρχουν επενδυτές που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν αυτή την τεχνολογία;
Βέβαια. Ενας επενδυτής από την Ελβετία απευθύνθηκε σε εμάς καθώς ενδιαφέρεται να δημιουργήσει μια κοινοπραξία και να δημιουργήσει μια μονάδα αξιοποίησης πολυφαινολών στη Βόρειο Ελλάδα και μας έχει προσεγγίσει για αυτό το θέμα.
Πρόκειται για έναν έλληνα Διευθυντή σε μια μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία στη Ζυρίχη, ο οποίος αφού μου ζήτησε περισσότερα στοιχεία τα παρουσίασε σε ένα γκρουπ επενδυτών τους άρεσε πάρα πολύ και του ανέθεσαν τη δημιουργία σχετικής παραγωγικής μονάδας στη Β.Ελλάδα.
-Θεωρείτε δηλαδή ότι η έρευνα δημιουργεί επενδυτικές δυνατότητες;
Και βέβαια. Υπάρχουν πολλές επενδυτικές δυνατότητες σε σχέση με τον πρωτογενή τομέα. Αλλά όχι για τον πρώτο πρωτογενή τομέα αλλά μετά από μια ελαφριά επεξεργασία ώστε να παράγεται ένα προϊόν που να μπορεί να αξιοποιηθεί ως πρώτη ύλη. Για παράδειγμα αν κάποιος παράγει ρίγανη έχει μια συγκεκριμένη αξία η παραγωγή του. Αν όμως φτιάξει ριγανόλαδο είναι πολύ πιο εύκολο να το προωθήσει και να έχει και ένα προϊόν υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Υπάρχουν πάρα πολλά αυτοφυή ελληνικά φυτά που οι ξένοι επενδυτές ενδιαφέρονται και τα ψάχνουν.
Ταυτόχρονα ...υπάρχουν ένα σωρό Ινστιτούτα αγροτικά που έχουν αυτό τον ερευνητικό ρόλο. Το πρόβλημα είναι ότι το προϊόν της έρυενάς τους δεν αξιοποιείται από τον αγροτικό κόσμο. Κάπου χάνεται η πολύτιμη πληροφορία γιατί δεν υπάρχει συντονισμός, οργάνωση και η απαραίτητη καθοδήγηση. Οι δυνατότητες είναι τεράστιες. Αυτό που λείπει είναι ο κεντρικός συντονισμός ώστε να μη γίνονται όλα τυχαία και αποσπασματικά αλλά να μπορούν να βοηθηθούν περισσότερες επιχειρήσεις και να προσέλθουν περισσότεροι επενδυτές.
-Εχετε κάνει όμως δουλειά και με την πιστοποίηση προϊόντων ως ΠΟΠ.
Τυχαία ασχοληθήκαμε με αυτό. Ομως είναι ένας τομέας που ενδιαφέρει πολύ τον αγροτικό κόσμο και θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά την προστιθέμενη αξία πολλών ελληνικών προϊόντων. Δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε σε αυτό το χώρο η αναγκαία στήριξη από το Κράτος ώστε να μπορέσουν να καθοδηγηθούν οι ενδιαφερόμενες επχιειρήσεις.
Η πιστοποίηση ενός προϊόντος ως ΠΟΠ σε συνδυασμό με δουλειά και μεράκι για την ανάπτυξη μπορεί να αναπτύξει πολύ ένα προϊόν.
Με τα προϊόντα ΠΟΠ ασχοληθήκαμε τυχαία στο πλαίσιο μιας διατριβής για τη μελέτη όλων των κρασιών της Ελλάδας για τις ευεργετικές ιδιότητές του ως προς τις καρδιαγγειακές παθήσεις για να βρούμε ποιά είναι αυτά που είναι καλύτερα ως προς αυτή την ιδιότητα. Την καλύτερη δράση την είχε το κρασί της Σαντορίνης καθώς τα σταφύλια τους είναι πολύ πιο πλούσια επειδή μεγαλώνουν σε συνθήκες στρες λόγω περιβαλλοντικών συνθηκών.
Ηταν το 2004 και τότε διαπίστωσα με θλίψη ότι στη Σαντορίνη παρατούσαν καλλιέργειες φάβας αλλά και το τοματάκι Σαντορίνης. Ετσι αποφάσισα να βοηθήσω -αφιλοκερδώς- το Συνεταιρισμό ώστε να γίνουν τα προϊόντα ΠΟΠ για τη φάβα και το τοματάκι και να ενισχυθεί τόσο η αξία τους όσο και να διασωθεί τελικά η παραγωγή.
Τα τελευταία τρία χρόνια στη Σαντορίνη και πάλι πάρα πολλοί νέοι ασχολούνται και πάλι με τη φάβα. Το τοματάκι της Σαντορίνης, η φάβα και το ασύρτικο κρασί έχουν άλλη αξία σαν προϊόντα. Ομως για να αντεπεξέλθουν χρειάζονται στήριξη. Τυχαία κάναμε πολύ δουλειά με τη Σαντορίνη όπως και με το Τσίπουρο Τυρνάβου για να αναγνωρίσουμε τα ειδικά χαρακτηριστικά τους και να το περιγράψουμε. Κάνουμε κάποιες αναλύσεις για να βελτιώσουν το προϊόν τους και τους συμβουλεύουμε για το τί παραπάνω μπορούν να κάνουν.
-Με το πρόγραμμά σας γα τις πυρκαγιές τί ακριβώς έχει συμβεί;
Ο Κάλχας είναι ακόμη ένα Πρόγραμμα για το Περιβάλλον που χρηματοδότησε η ΕΕ με στόχο την πρόληψη των πυρκαγιών. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα ανάλυσης στοιχείων για την αποτελεσματική διαχείριση και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Αυτό που κάνει είναι ότι μπορεί να προβλέψει την έκταση και την κατεύθυνση μιας πυρκαγιάς την ώρα που θα εκδηλωθεί.
Είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο επιχειρησιακό εργαλείο, μοναδικό στην Ευρώπη, που δίνει τη δυνατότητα στις αρχές να λαμβάνουν μέσω διαδικτύου (σε πραγματικό χρόνο) όλες τις κρίσιμες πληροφορίες για την εξέλιξη μιας δασικής πυρκαγιάς, κατευθύνοντας τις επίγειες και εναέριες δασοπυροσβεστικές δυνάμεις στα κατάλληλα σημεία για την αποτελεσματική αντιμετώπισή της.
Επιπλέον, το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επίπεδο σεναρίων αφενός για την εκπαίδευση των αρμόδιων φορέων και αφετέρου για τον προγραμματισμό των αναγκαίων υποδομών (διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, εγκατάσταση δεξαμενών νερού σε κατάλληλα σημεία κ.α.).
Αφού το σχεδιάσαμε με την ομάδα μου το προτείναμε και πετύχαμε τη συγχρηματοδότησή του από την ΕΕ (πρόγραμμα LIFE+) και φορείς συγχρηματοδότησης & υλοποίησης το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (επιστ. υπεύθυνος-συντονιστής καθ. Σ. Χαρουτουνιάν, εργ. Χημείας), την TERRA NOVA Περιβαλλοντική Τεχνική Συμβουλευτική, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Τμήμα Χημικών Μηχανικών), την ONNEX hellenic, τη ΜΗΚΥΟ ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ και την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου (διάρκεια 3/2010 έως 8/2013)
Μετά πέρασαν δύο ολόκληρα χρόνια που απεγνωσμένα προσπαθούσα να επικοινωνήσω με τον αρμόδιο υφυπουργό στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για να το παραχωρήσω δωρεάν μέχρι τελικά σήμερα να ενδιαφερθεί το ελληνικό Κράτος να το αξιοποιήσει.
Ηθελα να δωρίσω το Πρόγραμμα για να εφαρμοστεί σε κάποια από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Για μήνες ολόκληρους έψαχνα να βρω τον αρμόδιο και τελικά πέρασαν δύο χρόνια χωρίς να βρεθεί ο αρμόδιος και ούτε να μπορέσει να αξιοποιηθεί. Ευτυχώς αντέδρασε άμεσα η κυπριακή κυβένρηση και έτσι ξεκινήσαμε άμεσα από την Κύπρο με μεγάλη επιτυχία. Τώρα πια οφείλω να ομολογήσω ότι δύο χρόνια μετά το υπουργείο ενδιαφέρεται σοβαρά για την εφαρμογή του και στην Ελλάδα και προχωράμε πολύ γρήγορα.
Τα επιμέρους στάδια υλοποίησης του έργου περιλαμβάνουν: (i) την καταγραφή και αποτύπωση της δασικής βλάστησης των δύο περιοχών σε βάση δεδομένων GIS (Geographical Information Systems). (ii) τον προσδιορισμό των πιθανών περιοχών ανάφλεξης με κριτήρια τις χημικές αναλύσεις ευφλεκτικότητας της χλωρίδας, τα γεωμορφολογικά δεδομένα καθώς και τις υπάρχουσες υποδομές, (iii) τον καθορισμό των σημείων εγκατάστασης δικτύου δέκα μετεωρολογικών σταθμών σε κάθε δασική περιοχή με κριτήρια την πληρέστερη κάλυψη των μετεωρολογικών συνθηκών, την προστασία των σταθμών από ενδεχόμενες πυρκαγιές ή άλλες φθορές, την ευκολία πρόσβασης καθώς και τη διαθεσιμότητα δικτύων κινητής τηλεφωνίας για τη μετάδοση των δεδομένων, (iv) την εγκατάσταση των μετεωρολογικών σταθμών στις θέσεις αυτές, (v) την ανάπτυξη ειδικού λογισμικού προσομοίωσης, για την εκτίμηση της εξέλιξης των δασικών πυρκαγιών στις περιοχές αυτές, και τέλος (vi) την εκπαίδευση των χρηστών και τη διάθεση του συστήματος στις αρμόδιες αρχές.
Το λογισμικό συστήματος θα λαμβάνει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο (σε μορφή XML) μέσω της ασύρματης μετάδοσης δεδομένων (GSM) από το δίκτυο των μετεωρολογικών σταθμών (θερμοκρασία αέρα, σχετική υγρασία, βαρομετρική πίεση, ταχύτητα και διεύθυνση ανέμου), με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να προβλέπει -σε πραγματικό χρόνο και με αξιοπιστία- την εξέλιξη των δασικών πυρκαγιών. Έτσι, θα είναι δυνατή η έγκαιρη λήψη σημαντικών αποφάσεων οι οποίες αφορούν είτε στην διάταξη των επίγειων και εναέριων μέσων είτε στην εκκένωση απειλούμενων περιοχών.
Σέρκος Χαρουτουνιάν
Είναι πτυχιούχος του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών και διδάκτορας της Χημείας (Γεωπ. Παν/μιο-Παν/μιο του Illinois). Το διάστημα 1986-7 εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής (postdoctor) στο Πανεπιστήμιο του Illinois ειδικευόμενος στη Χημεία των βιοδραστικών μορίων. Το 1989 εκλέχθηκε Λέκτορας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και υπηρέτησε διαδοχικά σε όλες τις βαθμίδες έως το 2002, οπότε εξελέγη στη βαθμίδα του Καθηγητή. Το διάστημα 1992-1993 ήταν επισκέπτης Καθηγητής στο Παν/μιο του Illinois, ενώ από το 2002 υπηρετεί και στο Ελληνικό Ανοικτό Παν/μιο ως Καθηγητής και Συντονιστής της Θεματικής Ενότητας «Οργανική Χημεία».
Επιστημονικά πεδία: α) ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (μελέτη-αξιολόγηση βιοδραστικών μορίων από φυτικούς ιστούς, αξιοποίηση υποπροϊόντων των γεωργικών διεργασιών),
β) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΕΩΝ ΒΙΟΔΡΑΣΤΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ (αναστολή της αγγειογέννεσης, καταπολέμηση οστεοπόρωσης και γυναικολογικών καρκίνων), και
γ) ΤΡΟΦΙΜΑ (ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων, μελέτη-ανάδειξη ελληνικών παραδοσιακών γεωργικών προϊόντων).
Διακρίσεις: Η ερευνητική του ομάδα ήταν η πρώτη διεθνώς που πέτυχε την ολική σύνθεση του φυσικού προϊόντος (+)-προσοφυλλίνη (Tetrahedron Lett. 1999, 40, 6869).
Ερευνητικό του έργο στη διαχείριση των γεωργικών αποβλήτων βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το καλύτερο περιβαλλοντικό έργο της ΕΕ για το 2008 http://ec.europa.eu/environment/life/news/newsarchive2008/june/index.htm#winner
Η έρευνά του για τη διαχείριση των οινοποιητικών αποβλήτων διακρίθηκε-βραβεύτηκε το 2010 στο διεθνή επιστημονικό διαγωνισμό Energy Globe Awards.
Είναι επιστημονικός υπεύθυνος ερευνητικού έργου που χρηματοδοτεί η ΕΕ με τίτλο “Development of an integrated analysis system for the efficient fire conservancy of forests”, 2010-3 (www.calchas.gr).
Επιστημονικό έργο: Είναι συγγραφέας 100 επιστημονικών δημοσιευμάτων, από τα οποία 80 είναι άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά (75 ερευνητικά και 5 ανασκόπησης), 8 κεφάλαια σε βιβλία-συλλογικούς τόμους, 10 συνεδριακές ανακοινώσεις σε διεθνή επιστ. περιοδικά και δύο διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Έχει 49 ανακοινώσεις και πλήθος ομιλιών (κατόπιν πρόσκλησης) σε διεθνή και εθνικά επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει επιβλέψει την εκπόνηση εννέα διδακτορικών και δεκατριών μεταπτυχιακών διατριβών. Η ερευνητική του ομάδα αποτελείται από ένα μεταδιδακτορικό και τέσσερεις διδακτορικούς ερευνητές. Είναι κριτής σε περισσότερα από 25 διεθνή επιστημονικά περιοδικά του τομέα του και μέλος της συντακτικής ομάδας του διεθνούς επιστ. περιοδικού Research and Reports in Medicinal Chemistry.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου