Η διαφθορά τους ενώνει -Το μόνο διαχρονικό κοινό χαρακτηριστικό των εκάστοτε ηγετών της Ουκρανίας, φιλοδυτικών ή φιλορώσων, είναι η διαχείριση του δημόσιου χρήματος προς όφελός τους...

Η αμφιταλάντευση και ο διχασμός μεταξύ Ανατολής και Δύσης ταλανίζουν την Ουκρανία από τότε που απέκτησε την ανεξαρτησία της, το 1991. Σε κάθε κρίση -και η χώρα έχει γνωρίσει αρκετές- η απειλή μια απόσχισης ή ακόμη και διχοτόμησης επανεμφανίζεται. Αν η γεωγραφία, η ιστορία, η οικονομία, οι θρησκευτικές και γλωσσικές διαφορές καθιστούν συχνά αυτή την αμφιταλάντευση αναπόφευκτη, η εκάστοτε πολιτική ηγεσία έχει παίξει το δικό της αμφιλεγόμενο ρόλο, αξιοποιώντας το δίπολο Ανατολής-Δύσης με απώτερα ωφελιμιστικά κίνητρα.

Βίκτορ Γιανουκόβιτς Σύμφωνα με την άποψη πολλών αναλυτών, αν οι Ουκρανοί έχουν -παρά τις διαφορές τους- κάτι κοινό, αυτό είναι η απόρριψη των ηγετών τους, που αργά ή γρήγορα αποδεικνύονται περισσότερο ή λιγότερο διεφθαρμένοι.
Καιροσκόποι
Γιούλια Τιμοσένκο Από την ανεξαρτησία και μετά, πρόεδροι και πρωθυπουργοί ανακάτεψαν την πολιτική με την κερδοσκοπία παίζοντας το παιχνίδι του περιφερειακού ανταγωνισμού, της γλωσσικής διαφοράς και της προσκόλλησης πότε στη Ρωσία και πότε στην Ευρώπη με δύο βασικά κίνητρα: είτε ν' αποκομίσουν κάποιο όφελος από τις εκάστοτε συμμαχίες είτε ν' αποσπάσουν την προσοχή του λαού από το πανηγύρι της διαφθοράς.
«Πολλοί από τους βουλευτές μας είναι συγχρόνως πολιτικοί και επιχειρηματίες που συνδέονται με ύποπτες πρακτικές κι εγκληματίες»: Αυτό υποστήριζε το 2000 ο τότε πρόεδρος της χώρας, Λεονίντ Κούτσμα. Μόνο που την ίδια ώρα ήταν κι εκείνος ύποπτος για τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γκεόργκι Γκονγκάντζε, ο οποίος βρέθηκε αποκεφαλισμένος, ενώ ερευνούσε τα μαφιόζικα κυκλώματα γύρω από την προεδρία.
Βίκτορ Γιούσενκο Οπως επισημαίνει ο Γάλλος δημοσιογράφος Μπενουά Χοπκέν, στη διάρκεια 13 ετών ιδιωτικοποιήσεων, οι πρόεδροι Κράβτσουκ (1990-1994) και Κούτσμα (1994-2004) φρόντισαν να κάνουν πλούσια μια μειονότητα ολιγαρχών, την ώρα που οι μισθοί έμεναν απλήρωτοι και η οικονομία κατέρρεε. Οι ολιγάρχες αυτοί, έχοντας αγαστή συνεργασία και με τους επόμενους ηγέτες, ελέγχουν σήμερα τα ΜΜΕ, υποστηρίζουν τα μεγάλα κόμματα αλλά κυρίως χρηματοδοτούν «ανεξάρτητους βουλευτές» που ανατρέπουν τις πλειοψηφίες στη Βουλή ανάλογα με τα συμφέροντα των εντολέων τους.
Οι, δε, ηγέτες που τους ανέδειξαν, έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν ένα ριψοκίνδυνο παιχνίδι ισορροπιών μεταξύ Βρυξελλών και Μόσχας. Επαναδιαπραγματεύονται τακτικά το καθεστώς του ρωσικού στόλου στη Σεβαστούπολη, αλλά και το βαθμό συμμετοχής της Ουκρανίας στις ΝΑΤΟϊκές δομές, ενώ άλλοτε προσεγγίζουν κι άλλοτε απομακρύνονται από την Ε.Ε. Και οι πολιτικοί ελιγμοί συνοδεύονται συνήθως από επικερδείς συμφωνίες και υπεξαίρεση τεράστιων κεφαλαίων.
Λεονίντ Κούτσμα Το χρονικό
Η Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004, που υπήρξε ένα αυθεντικό δημοκρατικό κίνημα, θεωρείται σήμερα μια ημιτελής προσπάθεια που δεν οδήγησε σε εξυγίανση. Ο πρόεδρος Γιούσενκο, που αναδείχθηκε από το κίνημα, συνέχισε την πολιτική της αμφιταλάντευσης μεταξύ Ανατολής-Δύσης, όπως και η πρώην πρωθυπουργός Τιμοσένκο που θεωρείται φιλο-δυτική, αλλά και στενά συνδεόμενη με τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom.
Το αποκορύφωμα ήταν η στροφή του προέδρου Γιανουκόβιτς που ανέστειλε την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης με την Ε.Ε. «στο παρά πέντε», με αντάλλαγμα μια τεράστια οικονομική βοήθεια από τον Πούτιν και με συνέπεια την εξέγερση της Πλατείας Ανεξαρτησίας.
Λεονίντ Κράβτσουκ (Πηγές: AFP-www.lemonde.fr-www.guardian.co.uk)