Επισημαίνοντας ότι ο αντίποδας των αγορών είναι η δημοκρατία, ο Νικ Ντίαρντεν, Βρετανός αριστερός ακτιβιστής και συντονιστής της οργάνωσης Global Justice Now (σφαιρική δικαιοσύνη τώρα) ασχολείται με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα ως αναγκαιότητα.
Η οργάνωση κινητοποιείται σε Βρετανία αλλά και στον κόσμο και υποστηρίζει όλους όσοι μάχονται για το δίκαιο. Στο παρελθόν έχει υπάρξει συντονιστής του Jubilee Debt Campaign και μέσω της οργάνωσης συνέβαλε στη δημιουργία του νόμου που εμποδίζει τα αρπαχτικά funds από το να χρησιμοποιούν τα βρετανικά δικαστήρια για να απομυζούν τις φτωχότερες υπερχρεωμένες χώρες. Μιλήσαμε για το χρέος, τις αγορές, τις ιδιωτικοποιήσεις και το μέλλον της Ευρώπης, με τον ίδιο να υποστηρίζει πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η ευκαιρία της γενιάς μας...

  • Δεν μπορείς να έχεις δημοκρατία μονάχα ψηφίζοντας κάθε τόσο. Ο κόσμος πρέπει να ελέγχει και την οικονομία του. Αυτό δεν έμοιαζε πάντα δημοκρατικό ούτε αποτελεσματικό. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορούμε να το κάνουμε. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο κόσμος στη Βρετανία είπε "η αγορά δεν θα καθορίσει το σύστημα Υγείας, την Παιδεία κ.ο.κ". Πρέπει να κάνουμε το ίδιο
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ 


* Η υπερχρεωμένη Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο εδώ και καιρό. Υπάρχουν άλλες δυτικές χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα χρέους; Τι καταλαβαίνουμε από τον λόγο δημοσίου / ιδιωτικού χρέους;

H περίπτωση της Ελλάδας είναι ελαφρώς ασυνήθιστη, διότι είχε μεγάλο δημόσιο χρέος και προ κρίσης. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είχαν μεγάλο ιδιωτικό χρέος, το οποίο απλώς μεταφέρθηκε στο δημόσιο χρέος. Το ελληνικό χρέος είναι απολύτως μη βιώσιμο - ήταν μη βιώσιμο και πριν ξεκινήσει η λεγόμενη "διάσωση" και πλέον είναι πολύ χειρότερα. Αλλά χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ιταλία, έχουν μεγάλο πρόβλημα να διαχειριστούν τα χρέη τους.
Το χρέος της Βρετανίας είναι ακόμη κυρίως ιδιωτικό -τεράστιο ιδιωτικό χρέος-, αλλά βέβαια ξέρουμε πως αυτό είναι δυνητικά μεγάλο πρόβλημα και για τον δημόσιο τομέα. Οπότε πρέπει να ακυρώσουμε / διαγράψουμε τα χρέη πολλών χωρών στην πραγματικότητα.
Αλλά πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα. Το ενδιαφέρον είναι πως όλες αυτές οι χώρες είχαν τεράστιο ιδιωτικό χρέος. Η λύση θα ήταν οι κυβερνήσεις να ελέγξουν τον ιδιωτικό τομέα και να χαλιναγωγήσουν τον χρηματοπιστωτικό. Αντίθετα, επέλεξαν να επιτρέψουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα να κάνει ό,τι θέλει, ανέχτηκαν έως και ενθάρρυναν το προσωπικό χρέος, αλλά υπέβαλαν μέτρα λιτότητας για να αντιμετωπίσουν το δημόσιο χρέος που δεν ήταν ποτέ το πρόβλημα.
Πρέπει να πούμε πως το ιδιωτικό χρέος δεν έπρεπε να γίνει ποτέ δημόσιο -μάλιστα, στον Ισημερινό κάτι τέτοιο θα ήταν αντισυνταγματικό σήμερα-, ιδιαίτερα αφού γνωρίζαμε υπέφεραν οι πολίτες από το ιδιωτικό χρέος.


* Υπάρχει, πέρα από την ηθική, κάποια άλλη ρεαλιστική παράμετρος για έλεγχο του χρέους; Aς υποθέσουμε πως η νεοσύστατη επιτροπή λογιστικού ελέγχου του χρέους βρίσκει ότι μεγάλο μέρος του είναι απεχθές. Τι έπεται;

Η διαγραφή χρέους στην Ευρώπη (και αλλού) είναι απαραίτητη. Αλλά ποιος αποφασίζει ποια χρέη διαγράφονται και πώς;
Έχουμε δει πολλές διαγραφές χρέους στην Ιστορία. Πάρε για παράδειγμα τη λεγόμενη λύση στην "Κρίση χρέους του τρίτου κόσμου". Περί τα 100 δισ. δολάρια διαγράφηκαν, αλλά διαγράφηκαν από τους πιστωτές ως μια υποτιθέμενη πράξη συγχώρεσης. Οπότε, υπήρχαν όροι που στην πραγματικότητα έκαναν τα πράγματα χειρότερα σε κάποιες περιπτώσεις - πιέζοντας χώρες να ιδιωτικοποιήσουν τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και να απελευθερώσουν το εμπόριο. Οι δανειστές, λοιπόν, διατήρησαν τον έλεγχο.
Το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο, δεν γίνεται να αποπληρωθεί. Αλλά πρέπει να χριστεί παράνομο. Πρέπει να διαγραφεί από τα κάτω. Να χαρακτηριστεί απεχθές και να αποκηρυχθεί. Πρόκειται για μια άλλου είδους διαγραφή, που θα πυροδοτήσει αλλαγές στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Δεν είναι εύκολο φυσικά. Οι αγορές θα επιχειρήσουν να προκαλέσουν ασφυξία στην ελληνική οικονομία. Ο κόσμος, λοιπόν, πρέπει να είναι προετοιμασμένος. Και είναι καθήκον μας και ευθύνη να προστατεύσουμε την Ελλάδα από την οικονομική εκδίκηση που θα επιχειρήσουν να πάρουν οι κυβερνήσεις μας. Αλλά θα είναι μια πραγματικά ριζοσπαστική πράξη.


* Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μόνο ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία στην Ε.Ε. Πόσο δύσκολο είναι ακόμη και το να προσπαθήσει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του; Ο Αλ. Τσίπρας προεκλογικά μιλούσε για την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα πανευρωπαϊκό κίνημα αλληλεγγύης. Το βλέπεις να συμβαίνει;

Είναι πολύ δύσκολο. Η αλληλεγγύη είναι απαραίτητη. Το βλέπουμε εδώ (στη Βρετανία) από τα σωματεία μέχρι τις ΜΚΟ, από τους ακτιβιστές μέχρι και τα ΜΜΕ που είναι κάπως πιο φιλικά... Αλλά είναι πολύ λίγο και πολύ ρηχό ό,τι συμβαίνει. Πρέπει να εμβαθύνουμε και να ενδυναμώσουμε. Χρειαζόμαστε κόσμο να έρχεται στην Ελλάδα να ενημερώνεται να βοηθάει και να μοιράζεται. Διεθνείς ταξιαρχίες. Χρειαζόμαστε μια πολύ μεγάλη συνδιάσκεψη αλληλεγγύης που θα επανασυσπειρώσει μέρος του παλιού κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης. Πρέπει να οικοδομήσουμε πραγματικούς δεσμούς για να στηρίξουμε και να προωθήσουμε τον ΣΥΡΙΖΑ.
Χωρίς αυτό θα είναι αδύνατον. Οπότε, είναι καθήκον όλων μας. Και ιδιαίτερα στην Ισπανία. Η εκλογή μιας ριζοσπαστικής κυβέρνησης τους επόμενους έξι μήνες στην Ισπανία θα αλλάξει τα πάντα. Οι προοπτικές είναι τεράστιες.
Είναι πολύ δύσκολο αυτό που αντιμετωπίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά την ίδια στιγμή είναι αδύνατο να αποτύχει. Είναι η ευκαιρία που δίνεται μια φορά σε κάθε γενιά... και την έχουμε. Όλη η Ευρώπη, όλος ο κόσμος έχουν το βλέμμα στραμμένο στην Ελλάδα. Πρέπει να μας ζητήσετε τι θέλετε. Πολλοί παρακολουθούμε, αλλά δεν είμαστε σίγουροι για το τι να κάνουμε. Μαζί πρέπει χειραφετήσουμε τους Ευρωπαίους της διπλανής πόρτας. Νομίζω υπάρχει κάποιος αντίκτυπος κι εδώ - πάρε για παράδειγμα τα ριζοσπαστικά κινήματα στη Σκωτία. Αλλά πρέπει να κάνουμε περισσότερα.


* Ασκούνται τεράστιες πιέσεις για τις ιδιωτικοποιήσεις. Η Αριστερά είναι της λογικής πως "οι ιδιωτικοποιήσεις είναι κακές για τον κόσμο". Υπάρχει τρόπος να γίνουν "καλές";

Δεν νομίζω πως πρέπει να ανησυχούμε γι' αυτό, γιατί οι αγορές και ο ιδιωτικός τομέας στην Ευρώπη εκλαμβάνονται ως η μόνη λύση. Χρέος μας είναι να πείσουμε τον κόσμο πως υπάρχουν πολλοί τρόποι να κινείται μια οικονομία και μια κοινωνία και όχι μόνο η αγορά. Δεν κινδυνεύει η Ευρώπη από το να καταλάβει το κράτος κάθε μικρομάγαζο.
Νομίζω πως πρέπει να πιέσουμε για τον εκδημοκρατισμό του δημοσίου τομέα. Ο αντίποδας των αγορών δεν είναι το μονοπώλιο της κρατικής γραφειοκρατίας, αν και σίγουρα ο εθνικός και παγκόσμιος σχεδιασμός είναι ζωτικής σημασίας, με δεδομένο πως οι προκλήσεις είναι κοινές (κλιματική αλλαγή ή αναδιανομή του πλούτου). Ο αντίποδας των αγορών είναι η δημοκρατία. Κάποιες από τις δομές αλληλεγγύης που έχουν δημιουργηθεί στην Ελλάδα είναι εντυπωσιακές... Στη Γερμανία, επίσης, ο τοπικός δημοκρατικός έλεγχος της ενέργειας αυξάνεται. Στην Τζακάρτα η ιδιωτικοποίηση του νερού κρίθηκε παράνομη. Η πρόκληση είναι ο δημοκρατικός δημόσιος έλεγχος.
Δεν μπορείς να έχεις δημοκρατία μονάχα ψηφίζοντας κάθε τόσο. Ο κόσμος πρέπει να ελέγχει και την οικονομία του. Αυτό δεν έμοιαζε πάντα δημοκρατικό, ούτε αποτελεσματικό. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορούμε να το κάνουμε. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο κόσμος στη Βρετανία είπε "η αγορά δεν θα καθορίσει το σύστημα Υγείας, την Παιδεία κ.ο.κ". Πρέπει να κάνουμε το ίδιο.


* Αν δεν αλλάξει τίποτα στην ευρωπαϊκή πολιτική, η Ευρώπη θα καταλήξει μια γερμανική νεοφιλελεύθερη Ευρώπη. Έπεται η διάλυση;

Έτσι νομίζω και η διάλυση θα επέλθει κάτω από χείριστες συνθήκες, με μετακίνηση ολοένα και δεξιότερα, σε έναν δεξιό λαϊκισμό. Έχουμε κάποιο χρόνο να το σταματήσουμε. Για μένα αυτό σημαίνει να οικοδομήσουμε μια Ευρώπη των λαών, ως Ευρωπαίοι αριστεροί να ενωθούμε για να δημιουργήσουμε κάτι διαφορετικό. Δεν τα έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής και βέβαια αυτό δεν σημαίνει να πάψουμε να δίνουμε τοπικές ή εθνικές μάχες. Χρειάζονται. Αλλά χρειάζεται και η ευρωπαϊκή ατζέντα. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ καθιστά κάτι τέτοιο εφικτό για πρώτη φορά σε τρεις δεκαετίες. Πρέπει να πιάσουμε δουλειά!
πηγη