Το αφιέρωμα στο έργο του Κεσσανλή θα γίνει σε δύο ενότητες με δύο εκθέσεις. Η μία παρουσιάζεται ήδη, με τίτλο «Τοίχοι της πόλης» (διάρκεια έως 28/3), ενώ η δεύτερη θα ακολουθήσει λίγο αργότερα (τον Μάιο) και θα λέγεται «Οι φίλοι».
«Ο Κεσσανλής ήταν μία έντονη προσωπικότητα που ενθάρρυνε την καλλιτεχνική έρευνα, τον πειραματισμό, τη συνεργασία και την κοινωνική διάσταση της τέχνης» σημειώνει η ιδιοκτήτρια της γκαλερί, Αγγελική Αντωνοπούλου. Θυμάται τη γνωριμία της με τον Νίκο Κεσσανλή, το 1989, στην Πάτρα και την έντονη προσωπικότητά του.
«Ακτιβιστής, εκκεντρικός, ανήσυχος, άκρως δημιουργικός, πρωτοπόρος, σημαντικός καλλιτέχνης, ακαταπόνητος πρεσβευτής της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα και της ανάγκης συνεχούς διαλόγου με τη διεθνή σκηνή, αεικίνητος, επικοινωνιακός, επιθετικός σχολιαστής, κοσμοπολίτης και γενικά ένα enfant terrible της δεκαετίας του '60» τονίζει, για να προσθέσει ότι «τον εκτιμούσα βαθύτατα».
Στην έκθεση «Τοίχοι της πόλης» παρουσιάζονται 28 (μικρά και μεγάλα) έργα, της περιόδου του '58 έως '65, ενώ υπάρχει κι ένα έργο του καλλιτέχνη, του 1981. «...Ο χειρισμός της ύλης είναι πιο δυνατός, άμεσος και διαπεραστικός. Γοητευμένος από την υποβλητικότητα των τοίχων, σαν ένα υπόστρωμα της ζωής και της ανάσας της πόλης, ο Κεσσανλής έρχεται με βίαιες χειρονομίες (gestes) να ανιχνεύσει τη νέα μητροπολιτική συνθήκη, που προσδίδει στις εκτεταμένες επιφάνειες των πόλεων έναν απροσδόκητο χαρακτήρα» αναφέρει ο επιμελητής, Γ. Τζιρτζιλάκης.
«Μια συνθήκη που στις μέρες της οξείας οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής κρίσης που διανύουμε, αποκτά εμφατικό χαρακτήρα.
Στα έργα αυτά ο καλλιτέχνης δεν αναπαριστά απλά την πολυστρωματική και άμορφη πραγματικότητα της μεγαλούπολης, αλλά συνδιαλέγεται και κατά κάποιο τρόπο συμμετέχει σ' αυτήν πολλαπλασιάζοντας τα συναισθήματα και τις δυνατότητες κριτικής πρόσληψης.
Διακρίνουμε σήμερα στις χειρονομίες (gestes) αυτές του Κεσσανλή έναν βιωματικό και προδρομικό χαρακτήρα καθώς και έναν διάλογο με τις μεταβολές της καλλιτεχνικής αφαίρεσης στα τέλη της δεκαετίας του 1950, μια εποχή που αρχίζουν να γίνονται ορατά τα ίχνη της αχανούς εξάπλωσης των μεγαλουπόλεων και των «μοντέρνων τρόπων ζωής».
Για το έργο του Νίκου Κεσσανλή έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες από διανοούμενους και ιστορικούς. «Είναι γνωστό ότι ο Κεσσανλής, καλλιεργώντας μια διεθνή γλώσσα, αντιτάχθηκε στην παραστατικότητα της κομφορμιστικής ζωγραφικής, η οποία, τα χρόνια του μεταπολέμου αναπαρήγαγε τις μυθολογίες ''της Γενιάς του '30'' και κυρίως τον κουρασμένο εστετισμό της ''ελληνικότητας'' και τον θανάσιμο εχθρό κάθε δημιουργικότητας το ''καλό γούστο''» υπογραμμίζει ο Γ. Τζιρτζιλάκης στον πρόλογό του, στον κατάλογο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, 1997.
«Υπενθυμίζω εδώ ότι η μεγάλη περιπέτεια του μοντέρνου στη χώρα μας ξεκίνησε καθυστερημένα. Τα περισσότερα από τα εγχειρήματα του μεσοπολέμου δεν ήταν τίποτα άλλο από ψηλαφήματα μέσα στο σκοτάδι. Η ζωγραφική εξακολουθούσε ν' αντιπροσωπεύει έναν ιδανικό κόσμο που αποσπούσε την προσοχή από την προβληματική πραγματικότητα, δηλαδή από τον ίδιο τον τοίχο και τον καθημερινό του κόσμο που υπάρχει πίσω του.
Θα χρειαστεί λοιπόν να έρθει η γενιά του '60, για ν' αρχίσει να απαλλάσσεται η ελληνική τέχνη από τη νωθρότητα, τη γραφικότητα, και τον διδακτισμό της ηθογραφίας και ν' ανοιχτεί σε μια εκρηκτική πραγματικότητα που υπήρχε γύρω μας? Μόνο για αυτή την πλευρά της δουλειάς του, που απεγκλώβισε τη σύγχρονη τέχνη στην Ελλάδα από τα αδιέξοδα της «ελληνικότητας» και την εν ολίγοις, γραφικότητά μας, του χρωστάμε πάρα πολλά».
Η δεύτερη έκθεση με έργα Κεσσανλή στην «a.antonopoulou.art», με τίτλο «Οι φίλοι», είναι αφιερωμένη στον κύκλο έργων του καλλιτέχνη που ο Γάλλος κριτικός της τέχνης Πιερ Ρεστανί αποκάλεσε mec art. Στην ουσία είναι αφιερωμένη στις φαντασμαγορίες της ταυτότητας, στις σκιές και στις απαθανατίσεις των φίλων του καλλιτέχνη, όπως τις έχουμε δει κι αγαπήσει στο έργο του που φιλοξενείται στο μετρό της Ομόνοιας.
Αντιγόνη Καράλη
akarali@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου