Αμβρακικός: Κορωνησία γαλήνιος παράδεισος

Απάνεμοι κολπίσκοι, ατέλειωτοι καλαμιώνες, βάλτοι, έλη, κατάφυτα τοπία, αλλά και γραφικά ψαροχώρια. Ενας τόπος που δεν φημίζεται τόσο για τις ελκυστικές παραλίες του όσο για το σημαντικό οικοσύστημα που φιλοξενεί..

Το πλούσιο σε βλάστηση περιβάλλον, τα ακύμαντα νερά με τις ιδιαίτερες ψαρόβαρκες (πριάρια τις λένε οι ντόπιοι), οι κατάφυτες νησίδες και εν γένει το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής και το ήπιο κλίμα μπερδεύουν τον ταξιδιώτη. Πρόκειται για λίμνη ή για θάλασσα; Τίποτα απ' τα δύο ή... και τα δύο μαζί!

Αυτοσχέδιο λιμανάκι όπου δένουν τα «πριάρια» (βάρκες), στη λιμνοθάλασσα Λογαρού.

Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι ένας τόπος μοναδικός στην Ελλάδα. Η επιστήμη της γεωγραφίας τον χαρακτηρίζει κλειστό κόλπο καθώς επικοινωνεί με το Ιόνιο Πέλαγος μέσω ενός στενού δίαυλου πλάτους μόλις 500 μέτρων, που βρίσκεται ανάμεσα στο Ακτιο και στην Πρέβεζα.Παρά τη φήμη της ευρύτερης περιοχής, θα πρέπει να ξέρετε πως εδώ είναι μάταιο να αναζητάτε κοσμοπολίτικα θέρετρα και αμμουδερές ακτές με γαλάζια νερά σαν εκείνες που εκτείνονται δυτικότερα, στα απέραντα παράλια του Ιονίου ή στην κοντινή Λευκάδα.

Το καλύτερο σημείο για ν' αποκτήσει κανείς μια ολοκληρωμένη εικόνα της ιδιαίτερης αυτής περιοχής της Δυτικής Ελλάδας είναι κατά τη γνώμη μας το ψαροχώρι της Κορωνησίας που προσεγγίζεται εύκολα από την πόλη της Αρτας.

Η διαδρομή ίσως αρχικά σας φανεί μονότονη, καθώς ο ασφάλτινος δρόμος χαράζει ευθεία γραμμή, περνώντας ανάμεσα από αγροτικές περιοχές με εύφορα χωράφια.

Αμμόγλωσσες εισχωρούν για αρκετά χιλιόμετρα μέσα στο νερό και ορίζουν τις λιμνο-θάλασσες.

Στα τελευταία 10 χιλιόμετρα, όμως, το ενδιαφέρον αναζωπυρώνεται, καθώς κινείστε πάνω στη στενή λωρίδα γης που χωρίζει τις δύο λιμνοθάλασσες Λογαρού και Τσουκαλιό. Το αυτοκίνητο μοιάζει να γλιστρά πάνω στον υγρό καθρέφτη, ενώ τριγύρω το καταπράσινο τοπίο και οι ψαρόβαρκες και τα είδωλά τους που? ζωγραφίζουν το νερό δημιουργούν ειδυλλιακές εικόνες.

Μειώστε ταχύτητα και απολαύστε την υπέροχη διαδρομή, στο τέλος της οποίας θα συναντήσετε την Κορωνησία, τον μικρό ψαράδικο οικισμό με τους 350 κατοίκους περίπου. Το χωριό εκτείνεται σε ένα μικρό ύψωμα, αγναντεύοντας ολόγυρα την κλειστή θάλασσα και τις αμμονησίδες. Αξιόλογος είναι ο παλιός βυζαντινός ναός του 7ου αι. (ή κατά άλλους μελετητές του 10ου αι.), αφιερωμένος στην Παναγιά. Αν και έχουν γίνει αρκετές δομικές αλλαγές στο πέρασμα των αιώνων, θεωρείται ότι ανήκει στον σπάνιο τύπο του σταυροειδούς ημιεγγεγραμμένου με τρούλο ναού.

Η εκκλησιά της Παναγίας στην Κορωνησία.

Από εδώ μπορείτε ν' ανακαλύψετε γνωστές και άγνωστες γωνιές του Αμβρακικού, ν' απολαύσετε το φαγητό στις ψαροταβέρνες και να περιηγηθείτε με τα πόδια ή με ποδήλατο (αν έχετε, φροντίστε να το πάρετε μαζί σας) στις ατέλειωτες ευθείες που «τρέχουν» χωρίς εκπλήξεις πάνω στ' αναχώματα.

Τον Αύγουστο στην Κορωνησία πραγματοποιούνται σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις με έντονο λαογραφικό και θρησκευτικό ενδιαφέρον, όπως είναι το μεγάλο πανηγύρι της Παναγίας και η Γιορτή της Σαρδέλας. Ωστόσο, η καλύτερη εποχή για επίσκεψη στην περιοχή είναι η άνοιξη, καθώς ο, συνήθως, ευχάριστος καιρός ευνοεί τις υπαίθριες δραστηριότητες.

Σούρουπο στον Αμβρακικό, ανοικτά της Κορωνησίας.

Εφορμώντας από την Κορωνησία για μια σύντομη περιπέτεια σε βάλτους και έλη, θα πρότεινα να ακολουθήσετε τους διάφορους αγροτικούς δρόμους που κινούνται πάνω στ' αναχώματα και να περιηγηθείτε για λίγο στις λιμνοθάλασσες Ροδιά, Λογαρού και Τσουκαλιό όπου χτυπά η καρδιά του υδροβιότοπου.

Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη διαδρομή, ούτε σωστή χαρτογράφηση της περιοχής. Αυτοσχεδιάζοντας όμως και ρωτώντας τους ψαράδες θα περάσετε σχεδόν από παντού ανακαλύπτοντας στην πορεία σας αυτό τον ξεχωριστό κόσμο.

Λευκοτσικνιάς με γαμήλιο φτέρωμα ποζάρει διακριτικά στον φακό.

Ακόμη αξίζει τον κόπο να κάνετε μια σύντομη βόλτα έως το χωριό Ανέζα (16 χλμ. βόρεια της Κορωνησίας) που έχει χαρακτηριστεί από οικολογικές οργανώσεις ως το «χωριό των πελαργών» για να δείτε τις μεγάλες φωλιές των συμπαθέστατων πουλιών.

Fast Info

Bird watching

Η Βασιλική του Αλκίσονος βρίσκεται κοντά στη Νικόπολη (5ος μ.Χ. αιώνας).

Ο καθένας μπορεί ν' ασχοληθεί με την παρατήρηση πουλιών (Βird watching), αρκεί να ακολουθήσει κάποιους απλούς κανόνες. Για το ξεκίνημα δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο από ένα ζευγάρι κιάλια και αρκετή υπομονή. Το ενδιαφέρον αυτό χόμπι έχει φανατικούς φίλους σε ολόκληρο τον κόσμο. Πολλούς από αυτούς θα τους δείτε στους υγρότοπους του Αμβρακικού να παρακολουθούν τις αποικίες των πουλιών. Για περισσότερες πληροφορίες θα πρέπει να επισκεφτείτε το Κέντρο Ερευνας και Πληροφόρησης Σαλαώρας (τηλ. 26810 74772) και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κόπραινας (τηλ. 26810 69683, www.ornitho-logiki.gr).

Σε καθεστώς προστασίας το ευαίσθητο οικοσύστημα
Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα στον χώρο της Μεσογείου. Εδώ διαχειμάζει περίπου το 1/3 του συνολικού πληθυσμού των υδρόβιων πουλιών της χώρας μας.

Αξίζει μια εκδρομή έως τη λίμνη Ζηρού που βρίσκεται κοντά στις όχθες του Λούρου.

Στη λιμνοθάλασσα Τσουκαλιό φωλιάζουν περίπου 35 ζευγάρια του σπάνιου και απειλούμενου αργυροπελεκάνου. Τα ζεστά, ρηχά και πλούσια σε φερτές ύλες νερά είναι το ιδανικό μέρος για αναπαραγωγή πάρα πολλών ειδών της θαλάσσιας πανίδας.

Γλώσσες, κεφαλόπουλα, λαβράκια, τσιπούρες, χέλια, γαρίδες, σουπιές είναι μερικά μόνο από τα είδη ψαριών που χάρισαν στον Αμβρακικό τον τίτλο της πιο πλούσιας λιμνοθάλασσας της χώρας. Παρ' όλα αυτά, ακόμη και σήμερα, οι ανθρωπογενείς πιέσεις που δέχεται ο Αμβρακικός είναι έντονες. Βιομηχανικά, κτηνοτροφικά και γεωργικά απόβλητα ρίχνονται ανεξέλεγκτα στην κλειστή θάλασσα. Το πρόβλημα έγινε μεγαλύτερο μετά την κατασκευή των φραγμάτων στον Λούρο και στον Αραχθο, που προκάλεσαν μείωση της εισροής γλυκού νερού και δυσκολία στην ανανέωση των υδάτων.

Χαρακτηριστικό διβάρι (ιχθυοτροφείο) στη λιμνοθάλασσα της Σαλαώρας.

Σκουπίδια, μπάζα και κάθε λογής στερεά απόβλητα πνίγουν τους καλαμιώνες και τα έλη. Οι ψαράδες στην Κορωνησία, στον Μύτικα και στη Βόνιτσα βλέπουν τις ψαριές τους να μειώνονται συνεχώς και τη θάλασσα που έθρεψε γενιές και γενιές να αργοπεθαίνει.

Τον Μάρτιο του 2008 ιδρύθηκε το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού με σκοπό την ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία του σπάνιου αυτού οικοσυστήματος. Ας ελπίσουμε ότι τα λόγια θα γίνουν πράξεις και ο μοναδικός αυτός τόπος θα γνωρίσει καλύτερες μέρες. Πληροφορίες: Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού www.amvrakikos.eu

Ρωμαϊκή μεγαλοπρέπεια
Ακολουθώντας τον οδικό άξονα που συνδέει την Αρτα με την Πρέβεζα, θα προσεγγίσετε τη Νικόπολη (8 χλμ. από την Πρέβεζα). Θα περάσετε κάποια από τις πύλες και θα περιπλανηθείτε σ' ένα πυκνό αγροτικό οδικό δίκτυο που με υπομονή και ψάξιμο θα σας φέρει μπροστά στο θέατρο, στο ωδείο, στα λουτρά, στο υδραγωγείο και στο στάδιο. Ετσι για την ιστορία, να θυμηθούμε ότι η Νικόπολη χτίστηκε από τον Οκταβιανό Αύγουστο έπειτα από την κατατρόπωση του στόλου του Αντώνιου και της Κλεοπάτρας στη ναυμαχία του Ακτίου, το 31 μ.Χ.

Ο Λούρος και η λίμνη Ζηρού
Ακολουθώντας τον εθνικό δρόμο Αρτας-Ιωαννίνων (μπορείτε να έρθετε και από τον καινούργιο περιφερειακό δρόμο), μετά τη Φιλιππιάδα θα δείτε πάνω στον δρόμο τον περίφημο ναό της Παντάνασσας (13ος αιώνας) που ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Β΄. Αμέσως μετά θα συναντήσετε διασταύρωση. Ο δρόμος δεξιά που οδηγεί στο χωριό Αγιος Γεώργιος θα σας φέρει στις όχθες του ποταμού Λούρου και στα υπολείμματα του εντυπωσιακού ρωμαϊκού υδραγωγείου που μετέφερε νερό στη Νικόπολη. Αν στρίψετε αριστερά θα προσεγγίσετε τη μικροσκοπική λίμνη Ζηρού με τα φαιοπράσινα νερά και τα πυκνά πλατάνια.

Οι δημοφιλεστερες Παραλίες
Οι ακτές του Αμβρακικού δεν είναι από τις καλύτερες της Ηπείρου. Τα νερά είναι ρηχά και ο βυθός σε πολλά σημεία βαλτώδης. Πάντως οι ντόπιοι προτιμούν για το μπάνιο τους τις αμμουδιές γύρω από την Κορωνησία. Δημοφιλείς παραλίες θα βρείτε πηγαίνοντας προς το Μενίδι και το Κατάφουρκο, στον δρόμο Αρτας-Αμφιλοχίας.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Κορωνησία
«Κορωνησία» (26810 27481, 26810 24021, www.koronisia-rooms.gr). Νεόκτιστο συγκρότημα ενοικιαζόμενων δωματίων σε ήσυχο κατάφυτο περιβάλλον, με αυτόνομα μπαλκόνια που βλέπουν Αμβρακικό. Ενοικιαζόμενα δωμάτια «Αστερίας» (26810 24047), Παπαγιάννης (26810 24074) και Σπύρου (26810 24042).

Αρτα
Αν προτιμάτε τα οργανωμένα ξενοδοχεία, τότε μια θαυμάσια επιλογή είναι να μείνετε στην Αρτα όπου προτεινόμενα είναι το «Βυζαντινό» (26810-52205, www.byzadino.gr) πέντε χιλιόμετρα από την πόλη σε καταπράσινη θέση και το «Αρτα Παλλάς» (26810 61530, www.artapalace.gr) στον δρόμο προς Αγρίνιο.

Φαγητό
Στην προκυμαία της Κορωνησίας υπάρχουν αρκετές ψαροταβέρνες. Ενδεικτικά αναφέρουμε την ταβέρνα «Μυρταρία» του Δημοσθένη Πατέντα (26810 24021) που είναι ονομαστή για τους ψαρομεζέδες της. Δοκιμάστε γάμπαρη (είδος γαρίδας που ψαρεύεται μόνο στον Αμβρακικό), κέφαλο και παπαλίνα (σαρδέλα).

Στην Αρτα στο ύψος του θρυλικού γεφυριού υπάρχει το εστιατόριο-ταβέρνα «Πρωτομάστορας» (26810 75686) με έμφαση κυρίως στα κρεατικά. Στο παραθαλάσσιο Μενίδι, στον δρόμο Αγρινίου-Αρτας θα βρείτε την ψαροταβέρνα «Βουλιαγμένη» (26810 88216).

Κείμενο: Θοδωρής Αθανασιάδης
Φωτογραφίες: www.worldviews.gr
πηγη