«Η Πιονγιάνγκ είναι μια όμορφη πόλη και η κοινωνία της δεν είναι στρατιωτικοποιημένη», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η Φραγκίσκα Μεγαλούδη, η οποία συνήθιζε να απολαμβάνει τις βόλτες της στις πέτρινες γέφυρες που διατρέχουν τη βορειοκορεατική πρωτεύουσα.Για ακόμα μία φορά η κορεατική χερσόνησος βιώνει τον πυρετό της έντασης.
Ο 38ος παράλληλος έχει μετατραπεί σε ένα από τα καυτά σημεία της υδρογείου με τη διεθνή κοινότητα να ευελπιστεί ότι και σε αυτή την περίπτωση δεν θα ανοίξει «η πόρτα του φρενοκομείου».
Ελάχιστοι δυτικοί γνωρίζουν την πραγματικότητα στην άλλη πλευρά των
συνόρων ή, έστω, έχουν μια γεύση από την καθημερινότητα στη μυστηριώδη
και απόμακρη πρωτεύουσα της απομονωμένης Βόρειας Κορέας.
Φως στις
απορίες έρχεται να ρίξει η Φραγκίσκα Μεγαλούδη, αρθρογράφος σε
διεθνή μέσα ενημέρωσης, συνεργάτιδα στο πρακτορείο ανθρωπιστικών
ειδήσεων του ΟΗΕ Irin News και πολυταξιδεμένη επιστήμονας. Η παρουσία
της εκεί έκανε τον γύρο σε όλα τα ΜΜΕ τόσο τα εγχώρια όσο και τα μεγάλα
διεθνή δίκτυα.
«Είμαι όντως η μοναδική Ελληνίδα εκεί. Βρισκόμουν
στη χώρα από τον Ιανουάριο φέτος για τρεις μήνες. Είναι μάλιστα η τρίτη
φορά που ταξίδεψα στη Βόρειο Κορέα μέσα σε έναν χρόνο, για δύο μήνες
πέρσι το καλοκαίρι και τον περασμένο χειμώνα» λέει η κ. Μεγαλούδη στο
«Εθνος της Κυριακής» και εξηγεί ότι στην Πιονγιάνγκ εργάζεται αυτή
την περίοδο ο σύζυγός της ως στέλεχος διεθνούς οργανισμού. Ετσι για μια
ακόμα φορά βρέθηκε στη Β. Κορέα μαζί με τον τετράχρονο γιο της λίγο πριν
εκδηλωθεί η κρίση.
«Μέχρι πριν από λίγο καιρό εργαζόμουν στο Irin με έδρα την Μπανγκόκ και
κάναμε αναλύσεις ανθρωπιστικών κρίσεων στην Ασία. Οταν τελείωσε το
συμβόλαιό μου ήρθα στην Πιονγιάνγκ ως εξωτερικός συνεργάτης σε άλλα
παράλληλα θέματα καθώς το πρακτορείο δεν καλύπτει τη Β. Κορέα» λέει η
ίδια, από το Πεκίνο όπου βρίσκεται πλέον μετά την ένταση που
δημιουργήθηκε.
«Εφυγα την περασμένη εβδομάδα. Δεν φοβήθηκα,
πιστεύω ότι η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί και θα επιστρέψουμε. Ούτε ήθελα
να φύγω, για να πω την αλήθεια. Ομως το αποφάσισα λόγω του παιδιού, για
να μη βρεθώ σε δύσκολη θέση, εάν μία στο εκατομμύριο συνέβαινε κάτι και
ξέφευγε η κατάσταση. Ο σύζυγός μου έμεινε εκεί καθώς εργάζεται. Δεν
είναι η πρώτη φορά που συμβαίνουν ανάλογα πράγματα. Ισως σε αυτή την
περίπτωση να υπάρχουν υψηλότεροι τόνοι, όμως τα έχουμε ξαναδεί αυτά. Το
κλίμα πάντως πριν φύγω ήταν πολύ ήρεμο. Ο κόσμος συνέχιζε απλώς κανονικά
τις δουλειές του. Ο λαός βεβαίως ξέρει ότι είναι πιθανόν να γίνει κάτι.
Αισθάνομαι ότι πιστεύουν πως θα γίνει πόλεμος. Αυτή άλλωστε είναι η
ενημέρωση που έχουν λάβει».
Η ζωή στη Βόρεια Κορέα καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου, με το
καθεστώς να κυριαρχεί και την έλλειψη βασικών αγαθών να αποτελεί τη
συνήθη αναφορά στη διεθνή ειδησεογραφία, μαζί με τις εκκλήσεις για
ψυχραιμία. Η προσπάθεια της χώρας να καταστεί πυρηνική δύναμη με
αυξημένο περιφερειακό ρόλο στην Απω Ανατολή ξύπνησε για μια ακόμα φορά
παλαιούς φόβους. Με το βλέμμα του παρατηρητή η κ. Μεγαλούδη προσπαθεί
να προσεγγίσει την πραγματικότητα, όσα βέβαια πρόλαβε να αντιληφθεί.
Τουρίστες υπό συνοδεία
«Η Πιονγιάνγκ είναι μια ωραία πόλη. Τη διασχίζουν δυο ποτάμια με
πέτρινες γέφυρες. Οι τουρίστες έχουν δικαίωμα παραμονής για μία
εβδομάδα, συνοδεύονται υποχρεωτικά από ξεναγό και στοιβαγμένοι σε
λεωφορεία πηγαίνουν σε συγκεκριμένα σημεία. Η χώρα βέβαια έχει
προβλήματα, δεν είναι όλα ρόδινα. Προσωπικά δεν είμαι απλώς τουρίστρια,
έχω ελευθερία κινήσεων στην πόλη και εκτός αυτής. Απλώς υπάρχουν
κανονισμοί και τις επαρχίες χρειάζεται έγκριση για να τις επισκεφτείς. Η
Βόρεια Κορέα ξέρει να κρατάει καλά τα μυστικά της, είναι μια χώρα με
προβλήματα αλλά δεν είναι η μοναδική. Ομως δεν είναι μια
στρατιωτικοποιημένη κοινωνία. Δεν κυκλοφορούν με στολές ούτε βλέπεις
τανκς μέσα στην πόλη. Πρέπει να συνειδητοποιήσει κανείς ότι
πρόκειται για έναν διαφορετικό λαό. Εχει επίσης μεγάλη σημασία να
καταλάβει κάποιος τη διαμάχη που υπάρχει και να διαβάσει την ιστορία,
όπως την εποχή υπό την Ιαπωνία, όπου η χώρα είχε διαιρεθεί και
καταληστευθεί. Εκεί ξεκινά και η περίοδος της απελευθέρωσης με τον Κιμ
Ιλ Σουνγκ, η οποία εξηγεί τη λατρεία για τη δυναστεία και γιατί αυτή
διατηρείται.
Ενα μεγάλο πρόβλημα είναι το εμπάργκο και το γεγονός
ότι η χώρα δεν έχει συνάλλαγμα. Για αυτό άνθησε η παραοικονομία και στο
θέμα αυτό η κυβέρνηση κλείνε τα μάτια διότι, αν και δεν βοηθά την
επίσημη οικονομία, η παραοικονομία απορροφά κοινωνικές εντάσεις. Βλέπω
ότι αναδύεται μια νέα μορφή κοινωνικής τάξης, η οποία δεν είναι ελίτ.
Για τη χώρα αυτή πρέπει επίσης να ανατρέξει κανείς σε λάθη που
έγιναν, σε λανθασμένες επιλογές για την ανάπτυξη της χώρας. Υπάρχουν
προβλήματα με τη γεωργία, το φυσικό περιβάλλον, αλλά και φυσικές
καταστροφές όπως ξηρασίες και πλημμύρες και συγκεκριμένες πολιτικές
επιλογές».
Οπως αφηγείται η Φρ. Μεγαλούδη, η Πιονγιάνγκ δεν έχει
εγκληματικότητα -πρόσφατα δόθηκαν 20.000 εργατικές κατοικίες- και δεν
βλέπει κανείς αστέγους, αν και τα σπίτια απέχουν από τα στάνταρ που
φανταζόμαστε. «Στη χώρα δεν υπάρχει αναλφαβητισμός, σύμφωνα με μελέτες
της UNISEF, ενώ φέτος είχε καλά αποτελέσματα στο επισιτιστικό πρόγραμμα.
Κυκλοφορώ στην πόλη, βλέπω ότι υπάρχουν προβλήματα και φυσικά υπάρχει
ποσοστό παιδιών που υποσιτίζονται. Ο μέσος όρος στη Β. Κορέα ανέρχεται
σε 27%, αλλά δεν είναι η μόνη χώρα με ανάλογο πρόβλημα».
Οι σπουδές της
Η Αθηναία αρχαιολόγος με τη διεθνή ακαδημαϊκή καριέρα
Γέννημα-θρέμμα της Αθήνας η κ. Φραγκίσκα Μεγαλούδη έμελλε να ταξιδέψει
στις άκρες της γης. Αρχικά σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία Τέχνης στη
Φιλοσοφική Αθηνών καθώς και Μεσαιωνική Ιστορία στη Γαλλία ενώ συνέχισε
με ένα μεταπτυχιακό από τη Σορβόνη στην Περιβαλλοντική Αρχαιολογία.
Ολοκλήρωσε το διδακτορικό της στην Αρχαιολογία - Αρχαιοβοτανική από την
Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι και την
Τουλούζη.
«Με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ)
βρέθηκα στη Γαλλία για μεταπτυχιακό και με υποτροφία από το γαλλικό
κράτος συνέχισα, ενώ ένα τμήμα της εργασίας μου έγινε στη Βοστόνη και τη
Γερμανία. Οταν επέστρεψα στην Ελλάδα δίδαξα ως λέκτωρ στο Τμήμα
Μεσογειακών Σπουδών του πανεπιστημίου Αιγαίου και στη συνέχεια βρέθηκα
στο πανεπιστήμιο Δυτικής Αυστραλίας στο Περθ. Υπήρχε εκεί μια θέση και
έδωσα συνέντευξη. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια και
είχε μεγάλο ενδιαφέρον να διδάσκει κανείς εκεί Ευρωπαϊκή Προϊστορία με
επίκεντρο την Ελλάδα και τον πολιτισμό μας», σημειώνει η κ. Μεγαλούδη, η
οποία εν τω μεταξύ είχε τον χρόνο να γράψει ένα βιβλίο για την ιστορία
της διατροφής στην αρχαία Ελλάδα.
Πολίτης του κόσμου
Από τη Β. Κορέα στην Ουγκάντα με συνταξιδιώτη τον γιο της
Υστερα άλλαξε ρότα και γραμμή πλεύσης και από τα ακαδημαϊκά έδρανα
βρέθηκε σε ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Ηταν το 2007
όταν μετείχε σε αποστολή με τους Γιατρούς του Κόσμου ως συντονίστρια
προγράμματος στο Αμάν της Ιορδανίας. Το νέο πεδίο κέρδισε το ενδιαφέρον
της και σταδιακά ακολούθησε τα ερευνητικά μονοπάτια και το ανθρωπιστικό
ρεπορτάζ. Ηταν το 2010 όταν επισκέφθηκε την Ουγκάντα με σκοπό
ανθρωπιστικό ρεπορτάζ για την κακοποίηση των γυναικών και το AIDS.
Υστερα ως μέλος σε μια ελβετική ΜΚΟ εργάστηκε έναν χρόνο στο πλαίσιο
ενός προγράμματος εκπαίδευσης για το τοπικό σχολείο. Στην καρδιά της
«μαύρης Αφρικής» είχε ήδη αποκτήσει τον γιο της, που... μετείχε στις
δράσεις της.
«Εχει γυρίσει όλο τον πλανήτη. Μαζί κάναμε την
έρευνα στην Ουγκάντα» λέει η κ. Μεγαλούδη και σημειώνει ότι ο επόμενος
σταθμός ήταν η Νοτιοανατολική Ασία. Εγκαταστάθηκε στην Μπανγκόκ της
Ταϊλάνδης όταν άρχισε η συνεργασία της με το πρακτορείο ανθρωπιστικών
ειδήσεων του ΟΗΕ που ονομάζεται Irin News. Επισκέφθηκε αρκετές χώρες της
περιοχής όπως το Λάος και τη Βιρμανία ενώ έχει κάνει αρκετές αναλύσεις
ειδικά για το Μπαγκλαντές. Παράλληλα διατηρεί συνεργασία με ποικίλα μέσα
ενημέρωσης, τη «Huffington Post» και τον «Νέο Κόσμο» στην Αυστραλία.
Ομως έρχεται συχνά και στην Ελλάδα καθώς την ενδιαφέρει η σημερινή
κατάσταση ιδίως από την κοινωνική της πλευρά.
Από απόσταση ασφαλείας
Τώρα από το Πεκίνο παρακολουθεί τις εξελίξεις προκειμένου να επιστρέψει
στην Πιονγιάνγκ. Εγκατέλειψε τη χώρα και γρήγορα ακολούθησαν ολες οι
σύζυγοι και τα παιδιά διπλωματών ή στελεχών του ΟΗΕ που υπηρετούσαν εκεί
όπως και ο σύζυγός της. «Είχε δοθεί η επιλογή σε όσους ήθελαν και είχαν
παιδιά να φύγουμε για λίγες ημέρες και να επιστρέψουμε όταν ηρεμήσουν
τα πράγματα» λέει και προσθέτει ότι συχνά επικρατούν στερεότυπα.
«Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί τα προβλήματα, αλλά μια χώρα δεν είναι
μόνο προβλήματα. Δηλαδή τα πράγματα δεν είναι πάντα "μαύρο- άσπρο" Μου
έκανε εντύπωση ότι η πόλη έχει γεμίσει με παιδιά που κάνουν ρόλερ, ακόμα
και τα πιο φτωχά. Είναι η νέα μόδα. Ισως τα δίνουν στα σχολεία.
Από την άλλη υπάρχει επισιτιστικό πρόβλημα. Ομως η έννοια της πείνας
έχει να κάνει και με την ποιότητα της διατροφής, εάν δηλαδή στο φαγητό
λείπουν συστατικά στοιχεία. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές, ίσως η
κακή πολιτική, ίσως η μονοδιάστατη επισιτιστική βοήθεια. Οπως και για
την παιδική θνησιμότητα συμβάλλουν οι κακές πρακτικές θηλασμού, οι
συνθήκες υγιεινής και το άσχημο αποχετευτικό σύστημα» καταλήγει η κ.
Μεγαλούδη και διευκρινίζει: «Το να επισημάνει κάποιος τα θετικά ή τα
αρνητικά, δεν σημαίνει ότι ανήκει στη μια ή την άλλη πλευρά. Προσωπικά
δεν υποστηρίζω κανέναν».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ
gapostolidis@pegasus.gr
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης
(
Atom
)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου